Πληθώρα εισηγήσεων που αφορούν τόσο σε επιδόσεις προσώπων όσο και σε αναγκαίες αλλαγές στη δομή της κυβέρνησης έχει στα χέρια του ο πρωθυπουργός Κων. Καραμανλής. Αν και ποιες από αυτές θα υλοποιήσει, θα εξαρτηθεί σε μεγάλο βαθμό από τα αποτελέσματα που θα βγάλουν απόψε το βράδυ οι κάλπες. Στο κυβερνητικό στρατόπεδο, πολλοί θεωρούν περίπου δεδομένο ότι -εφόσον κερδίσει η Ν.Δ. τις εκλογές- ο κ. Καραμανλής θα επιδιώξει να δώσει από την πρώτη στιγμή ένα διαφορετικό στίγμα από εκείνο που έδωσε κατά την πρώτη τετραετία. Ενα στίγμα, το οποίο φιλοδοξεί να έχει τα εξής χαρακτηριστικά: Πρώτον, σθεναρή βούληση για ουσιαστικές ρήξεις, δεύτερον, επιλογές που εγγυώνται ταχύτητα και εμπειρία στην υλοποίηση του κυβερνητικού έργου και, τρίτον, σύγχρονη αντίληψη στη διαχείριση της εξουσίας με την αξιοποίηση περισσότερων νέων πολιτικών στην κυβέρνηση και τεχνοκρατών – μάνατζερ στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. «Η πρώτη τετραετία πρόσφερε χρήσιμα μαθήματα και «παθήματα». Το μήνυμα το έχει λάβει ο Καραμανλής» σημειώνουν συνεργάτες του. Το μεγάλο ερώτημα είναι ποιο εύρος θα έχουν αυτές οι αλλαγές, αλλά κατά γενική εκτίμηση δεν μπορεί να απαντηθεί, παρά μόνον όταν θα ολοκληρωθεί η καταμέτρηση των ψήφων και θα οριστικοποιηθούν τα ποσοστά.
Στελέχη που συνομιλούν συχνά με τον κ. Καραμανλή διαβεβαιώνουν πως ο πρωθυπουργός είναι έτοιμος να εκπλήξει με την έκταση των αλλαγών και τομών, οι οποίες όμως σε πολύ μεγάλο βαθμό εξαρτώνται από τη δύναμη της κοινοβουλευτικής πλειοψηφίας της Ν.Δ., αλλά και της προσωπικής εκλογικής δύναμης ορισμένων προσώπων. Αν το κυβερνών κόμμα εξασφαλίσει ποσοστό που του δίνει άνετη αυτοδυναμία, της τάξεως των 155 βουλευτών, τότε ο κ. Καραμανλής δεν θα έχει απολύτως κανέναν λόγο -ούτε δικαιολογία- να μη μετατρέψει την εμπειρία της πρώτης τετραετίας σε ευκαιρία για πιο τολμηρά βήματα. Αν όμως η κάλπη βγάλει οριακή αυτοδυναμία, της τάξεως της μιας, δύο εδρών, τότε οι πιέσεις για συμβιβασμούς θα αυξηθούν πανταχόθεν -από το εσωτερικό του κόμματος και έξωθεν αυτού- και οι δυνατότητες αποφυγής επώδυνων συμβιβασμών θα είναι εκ των πραγμάτων πολύ μικρότερες. Πολιτικοί παρατηρητές, δε, σημειώνουν ότι ο προβληματισμός γίνεται ακόμη μεγαλύτερος αν αναλογιστεί κανείς ότι μία ισχνή πλειοψηφία μπορεί να στηρίζεται σε μουσουλμάνο βουλευτή.
Σε κάθε περίπτωση, αυτή τη φορά, ο κ. Καραμανλής θα κληθεί να συγκροτήσει τη νέα κυβέρνηση, έχοντας ένα σημαντικό πλεονέκτημα σε σχέση με το 2004: Εχει πλέον αξιολογήσει ένα προς ένα τα στελέχη του και έχει αποκτήσει προσωπική και σαφή εικόνα για την επάρκεια με την οποία μπορούν να ανταποκριθούν στις κυβερνητικές ευθύνες, και άρα μπορεί να τους αξιοποιήσει (ή όχι) με αποτελεσματικότερο τρόπο. Πληροφορίες λένε πως ο πρωθυπουργός έχει και ένα πρόσθετο εργαλείο αξιολόγησης: Ποιοτικές έρευνες που διενεργήθησαν για λογαριασμό του Μεγάρου Μαξίμου και αποτυπώνουν την άποψη των πολιτών για τους πρωταγωνιστές της πρώτης τετραετίας της Ν.Δ.
Συγχωνεύσεις
Ενα άλλο ερώτημα, το οποίο επίσης συνδέεται άμεσα με το τελικό ποσοστό της εκλογικής δύναμης της Ν.Δ., είναι το εύρος των αλλαγών στη δομή της κυβέρνησης – από τις οποίες τελικά θα κριθεί και η τελική σύνθεση της κυβέρνησης. Είναι γνωστό ότι ο κ. Καραμανλής μελετά από το 2004 το ενδεχόμενο συγχωνεύσεων υπουργείων. Οι τελευταίες πληροφορίες λένε ότι πιθανότατα θα κάνει αποδεκτές την πρόταση για κατάργηση του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και τη μεταφορά του ως υφυπουργείο ή ειδική γραμματεία στο υπουργείο Εσωτερικών, και τη συγχώνευση των υπουργείων Αιγαίου και Ναυτιλίας. Πλην των δύο παραπάνω πιθανολογούμενων αλλαγών, γενική τάση που αυτή τη στιγμή υπάρχει στο Μέγαρο Μαξίμου είναι οι αλλαγές να ξεκινήσουν από κάτω προς τα πάνω και όχι αντίστροφα. Αυτό σημαίνει ότι θα προηγηθούν η μείωση των περιφερειών (σε 5 από 13) και των νομαρχιών (περίπου στο ήμισυ του σημερινού αριθμού), η συγχώνευση δήμων και η δημιουργία μητροπολιτικών δήμων, και θα ακολουθήσουν οι αλλαγές στη δομή της κυβέρνησης. Πληροφορίες αναφέρουν ότι ο πρωθυπουργός θεωρεί πρόωρες τη δημουργία υπουργείου Περιβάλλοντος και τις συγχωνεύσεις υπουργείων. Δεν αποκλείεται, ωστόσο, να υιοθετήσει μεμονωμένες προτάσεις, με πιθανότερες εκείνες της κατάργησης του υπουργείου Δημόσιας Τάξης και των αλλαγών στα δύο περιφερειακά υπουργεία (Αιγαίου – Μακεδονίας). Από την τελική δομή της κυβέρνησης θα εξαρτηθεί και το ποιος θα πάει πού. Προσώρας, τα πρόσωπα που θεωρείται βέβαιο ότι θα παραμείνουν στα πόστα τους είναι: Ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών Γ. Αλογοσκούφης -ο οποίος θεωρείται ότι πέτυχε να μετατρέψει την οικονομία σε ισχυρό χαρτί της Ν.Δ.-, η υπουργός Εξωτερικών Ντόρα Μπακογιάννη, η οποία έχει πολύ καλή συνεργασία με τον πρωθυπουργό και θεωρείται αποτελεσματική στην άσκηση της εξωτερικής πολιτικής, ο υπουργός Επικρατείας Θ. Ρουσόπουλος -ο οποίος δεν αποκλείεται να αναλάβει ακόμη πιο διευρυμένα καθήκοντα- και ο υπουργός ΠΕΧΩΔΕ Γ. Σουφλιάς. Στις σταθερές αξίες συγκαταλέγονται ακόμη ο κ. Προκ. Παυλόπουλος, ο οποίος αποτελεί έναν εκ των στενών συνεργατών του κ. Καραμανλή και πιστώνεται με σημαντικό έργο στο πόστο του (υπάρχουν σκέψεις για ανάληψη άλλου κρίσιμου πόστου, όπως αυτό του υπουργείου Παιδείας), ο υπουργός Αμυνας Ευάγγ. Μεϊμαράκης, ο οποίος είναι περίπου βέβαιο ότι θα παραμείνει στη θέση του, εκτός κι αν κληθεί να αναλάβει άλλη δύσκολη αποστολή, και ο υπουργός Ανάπτυξης, Δημ. Σιούφας.
Πολλοί εκτιμούν πως ο κ. Σιούφας, λόγω της μακράς εμπειρίας του, θα μπορούσε να αναλάβει τον δύσκολο ρόλο του προέδρου της Βουλής. Ο ίδιος λέγεται ότι δεν το αποκλείει. Η συζήτηση με τον πρωθυπουργό θα γίνει μετά τις εκλογές. Ορισμένες πληροφορίες, πάντως, λένε ότι, λόγω της εμπιστοσύνης στο πρόσωπό του, δεν έχει αποκλείσει την παραμονή του σε κρίσιμο κυβερνητικό πόστο.
Μετακινήσεις
Περίπου προεξοφλημένη θεωρούν οι περισσότεροι και την παραμονή του κ. Βασ. Μαγγίνα στο υπουργείο Απασχόλησης, ενώ στα πρόσωπα που θεωρείται βέβαιο ότι θα παραμείνουν στην κυβέρνηση περιλαμβάνονται οι κ. Δημ. Αβραμόπουλος και Μιχ. Λιάπης -οι οποίοι λέγεται ότι θα ήθελαν να μετακινηθούν ο πρώτος στο υπουργείο Ανάπτυξης και ο δεύτερος στο Εθνικής Αμυνας- καθώς και ο κ. Γ. Βουλγαράκης, για τον οποίον ακούγονται τουλάχιστον τρία πιθανά πόστα.
Από εκεί και πέρα, όλα είναι ανοικτά, καθώς πολλά για τον τρόπο αξιοποίησης ενός εκάστου, όπως π.χ. οι κ. Βουλγαράκης, Φάνη Πάλλη-Πετραλιά και Ευάγγ. Μπασιάκος, θα εξαρτηθούν από την τελική δομή της κυβέρνησης. Σκέψεις για αξιοποίηση υπάρχουν στο Μαξίμου και για την κυρία Μαρ. Γιαννάκου, η οποία διατηρεί άριστη σχέση με τον πρωθυπουργό.
Από τις εισηγήσεις που έχει στα χέρια του ο κ. Καραμανλής, προκύπτει μια λίστα υφυπουργών, οι οποίοι κέρδισαν τις εντυπώσεις και τα σχόλια των προϊσταμένων τους και είναι πιθανό είτε να παραμείνουν στα πόστα τους είτε να προαχθούν. Στην κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται οι κ. Γιάνν. Παπαθανασίου, Χρ. Φώλιας και Π. Δούκας, οι κ. Ευρ. Στυλιανίδης, Θαν. Νάκος και Γ. Κωνσταντοπουλος, ενώ με σημαντικό πλεονέκτημα φαίνεται ότι μπαίνουν στη μάχη της υπουργοποίησης οι προερχόμενοι εκ Βρυξελλών Αντ. Σαμαράς και Κωστ. Χατζηδάκης. Σε κυβερνητικό πόστο είναι σαφές ότι προσβλέπει βασίμως ο νυν κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της Ν.Δ. Χρ. Ζώης, αλλά και άλλοι νεότεροι βουλευτές -κυρίως από τους εκλεγόμενους το 1996, το 2000 και το 2004-, ενώ εσχάτως συζητούνται και ονόματα προσώπων που θα μπορούσαν να συμμετάσχουν στο κυβερνητικό σχήμα ως εξωκοινοβουλευτικοί υπουργοί.
Ριζική ανανέωση των υπουργών
«Αν οι πολίτες τού δώσουν αυτή τη δύναμη, τότε ο Καραμανλής θα ανανεώσει περίπου κατά το ήμισυ τους υπουργούς, και περίπου το 80% των υφυπουργών της προηγούμενης κυβέρνησης», λένε συνεργάτες του, παραδεχόμενοι, πάντως, ότι η αρχική βούληση από την τελική απόφαση, μπορεί να απέχει παρασάγγας.
Στα σχέδια του Μαξίμου, πάντως, είναι και η ριζική ανανέωση του κρατικού μηχανισμού. Ο πρωθυπουργός έχει κάνει το τελευταίο διάστημα πολλές και διεξοδικές συζητήσεις με τους κορυφαίους υπουργούς, οι οποίες, όλες καταλήγουν στο ίδιο συμπέρασμα: Οτι θα πρέπει να έρθουν τα πάνω-κάτω στις διοικήσεις των Οργανισμών…