Αναχώματα σε μια επίθεση… έτοιμη από καιρό

Αναχώματα σε μια επίθεση… έτοιμη από καιρό

5' 5" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Η πολιτική είναι δύσκολη τέχνη και τα γεγονότα των προηγούμενων ημερών το απέδειξαν για μία ακόμα φορά. Οταν τη νύχτα των εκλογών φάνηκε σ’ όλο της το μέγεθος η ήττα του ΠΑΣΟΚ, σχεδόν όλοι πίστευαν ότι είχε σημάνει η ώρα του Β. Βενιζέλου. Το κλίμα ήταν τόσο βαρύ, που ο Γ. Παπανδρέου έπαιξε με την ιδέα να παραιτηθεί.

Ο εκ Θεσσαλονίκης δελφίνος είχε ανέκαθεν αντιπάθειες στη Χαριλάου Τρικούπη. Είναι ο μόνος, όμως, που σχεδόν αμέσως μετά την ήττα του 2004 ενέγραψε ανοικτά υποθήκη επίδοξου διαδόχου. Από τότε προετοιμαζόταν για τη νύχτα της περασμένης Κυριακής. Είναι κοινό μυστικό ότι εδώ και πολύ καιρό εργάζεται για λογαριασμό του αφενός ένας οργανωτικός μηχανισμός με βασικό μοχλό τον Θ. Τσουκάτο κι αφετέρου ένας κύκλος βουλευτών και παραγόντων του ευρύτερου χώρου.

Κρίσιμο λάθος

Παρ’ ότι έτοιμος από καιρό, ο Β. Βενιζέλος έβαλε τις προηγούμενες ημέρες αλλεπάλληλες τρικλοποδιές στον εαυτό του. Η εκλογή του, από μία μάλλον εύκολη υπόθεση μετετράπη σε δύσκολη αναρρίχηση. Η σπουδή του τη νύχτα των εκλογών να θέσει υποψηφιότητα σχεδόν αμέσως μετά την δήλωση Παπανδρέου ενόχλησε πολλούς «πράσινους», αλλά υπαγορεύθηκε από την όχι αδικαιολόγητη επιδίωξή του να δημιουργήσει τετελεσμένο. Εάν έκανε την ίδια δήλωση στη Χαριλάου Τρικούπη η σημειολογία θα ήταν διαφορετική και οι αντιδράσεις λιγότερες.

Το κρίσιμο λάθος του, όμως, ήταν ότι έσπευσε την Δευτέρα το πρωί να μεταβεί στο γραφείο του Κ. Σημίτη, με τη δικαιολογία ότι τον ήθελε για εγγυητή της διαδικασίας, λες και δεν υπάρχουν κομματικά όργανα. Η επίσκεψη αυτή και το γεγονός ότι περιβάλλεται σχεδόν αποκλειστικά από γνωστούς σημιτικούς, επιβεβαίωσε την πληροφορία ότι είχε προ πολλού συμμαχήσει με τον πρώην πρωθυπουργό. Δημιούργησε, επίσης, την εντύπωση ότι η υποψηφιότητα Βενιζέλου είναι το όχημα για την ανακατάληψη του ΠΑΣΟΚ από τους «εκσυγχρονιστές».

Η πραγματικότητα, βεβαίως, είναι πιο σύνθετη. Από ιδεολογικής απόψεως ο εκ Θεσσαλονίκης δελφίνος είναι περισσότερο πολιτικός επίγονος του Ανδρέα Παπανδρέου, παρά του Κ. Σημίτη. Το αντίστροφο ισχύει για τον Γ. Παπανδρέου. Δέχθηκε με βουλιμία τον εναγκαλισμό των «εκσυγχρονιστών» για λόγους εσωκομματικού συσχετισμού δυνάμεων, υποτιμώντας λόγω αλαζονείας τον ισχυρό συμβολισμό και την κομματική μονομέρεια, που προσέλαβε η υποψηφιότητά του.

Δεν έκανε καν τον κόπο να εξισορροπήσει την εντύπωση ότι είναι υποψήφιος του «σημιτισμού», εκπέμποντας ένα ιδεολογικοπολιτικό στίγμα, που να τον διαφοροποιεί. Η στρατηγική του ήταν να αλώσει τον «θρόνο» με εν θερμώ γιουρούσι. Εκρινε ότι αρκούσε το γεγονός πως οι «πράσινοι» τον θεωρούν ικανότερο να κερδίσει τις επόμενες εκλογές και να τους επαναφέρει στον «παράδεισο» της εξουσίας.

Η καιροσκοπική του αυτή τακτική, όμως, τον έβλαψε. Η ταύτισή του με τον Κ. Σημίτη δεν προκάλεσε μόνο αντισυσπείρωση στο επίπεδο μίας κατηγορίας στελεχών. Σε συνδυασμό με κάποιες κινήσεις κραυγαλέας υποστήριξής του από τα ΜΜΕ του χώρου, διευκόλυνε τους εσωκομματικούς αντιπάλους του να τον εμφανίσουν σαν εκλεκτό της διαπλοκής. Οι «πράσινοι» έχουν βιώσει τραυματικά ένα διαχρονικό πολιτικό «νταβατζιλίκι» και είναι ευαίσθητοι. Γι’ αυτό και αντιμετωπίζουν με πολύ μεγαλύτερη καχυποψία την υποψηφιότητα Βενιζέλου απ’ όσο την αντιμετώπιζαν τις πρώτες ώρες μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων.

Εξ αντιδιαστολής, ο Γ. Παπανδρέου από «καμένο χαρτί» απέκτησε και πάλι πολιτική υπόσταση. Δεν τον στηρίζουν μόνο όσοι θέλουν την παραμονή του στο «θρόνο», δηλαδή το περιβάλλον του, κάποια παραδοσιακά στελέχη που τον πλαισιώνουν (Δ. Ρέππας, Χ. Καστανίδης κ.λπ.) αλλά και η ομάδα γύρω από τους Χρ. Παπουτσή και Γ. Παναγιωτακόπουλο. Σαν ανάχωμα στην επέλαση του Β. Βενιζέλου συγκυριακά τον στηρίζουν και τα ανώτατα στελέχη, που συναποτελούν την λεγόμενη «τρίτη κατάσταση» (Κ. Σκανδαλίδης, Θ. Πάγκαλος, Β. Παπανδρέου, Κ. Λαλιώτης, Π. Ευθυμίου, οι πρόεδροι της ΓΣΕΕ και ΑΔΕΔΥ Γ. Παναγόπουλος και Σπ. Παπασπύρος κ.λπ.).

Η «τρίτη κατάσταση» δεν είναι συγκροτημένος εναλλακτικός πόλος. Προέκυψε από τα ίδια τα γεγονότα. Τα στελέχη αυτής της κατηγορίας κατανοούν ότι ο Γ. Παπανδρέου έχει τελειώσει ως ηγέτης, αλλά θέλουν να αποτρέψουν την εξ εφόδου κατάληψη του «θρόνου» από ένα νέο πρόεδρο-μονάρχη. Δεν θέλουν να επαναληφθεί με τον Β. Βενιζέλο ό,τι συνέβη την περίοδο 2004-7.

Τις πρώτες ημέρες τα στελέχη της «τρίτης κατάστασης» είχαν στόχο να διαπραγματευθούν με τον Β. Βενιζέλο αφενός το πλαίσιο άσκησης της κομματικής εξουσίας κι αφετέρου τον προσωπικό ρόλο τους στο νέο ηγετικό σχήμα. Με την πάροδο των ημερών, όμως, κερδίζει έδαφος η ιδέα μίας τρίτης υποψηφιότητας, αφού είναι δεδομένο ότι ο Γ. Παπανδρέου δεν πρόκειται να εγκαταλείψει την κούρσα. Ενθαρρυμένος από τις εξελίξεις, θεωρεί όχι μόνο ότι θα κερδίσει την εσωκομματική μάχη, αλλά κι ότι στις επόμενες εκλογές θα γίνει πρωθυπουργός.

Χωρίς έτοιμη υποψηφιότητα

Η «τρίτη κατάσταση» έχει το μειονέκτημα ότι δεν διαθέτει έτοιμη υποψηφιότητα. Εχουν συζητηθεί τα ονόματα του Θ. Πάγκαλου και του Κ. Σκανδαλίδη, αλλά φαίνεται ότι ο πρώτος ωθεί την Α. Διαμαντοπούλου να βγει μπροστά με την υπόσχεση ότι θα την στηρίξουν. Η ίδια ετοιμάζει μία ιδεολογικοπολιτική πλατφόρμα για την περίπτωση. Παραλλήλως, μετράει τις δυνάμεις της, αφού δεν θέλει να πάει σε μία μάχη, που θα είναι εκ των προτέρων χαμένη.

Στον χορό των υποψηφιοτήτων ενδέχεται να εισέλθει και ο Μ. Χρυσοχοΐδης, εάν διαπιστώσει ότι η συγκυρία του ανοίγει μία προοπτική επιτυχίας. Τόσο αυτός όσο και η Α. Διαμαντοπούλου έχουν επίγνωση ότι εάν εκλεγεί ο Β. Βενιζέλος οι δικές τους αρχηγικές φιλοδοξίες σχεδόν θα εξανεμισθούν. Αυτός είναι λόγος, που τους ωθεί στο πλευρό του Γ. Παπανδρέου. Από την άλλη πλευρά, όμως, εάν δεν είναι υποψήφιοι, δεν θέλουν να έχουν ταυτισθεί με τον χαμένο. Γι’ αυτό και μάλλον θα τηρήσουν αποστάσεις και θα επιφυλάξουν για τον εαυτό τους ρόλο κομματικής εφεδρείας. Εάν τελικώς υπάρξει τρίτη υποψηφιότητα θα εμφανισθεί ως παράγοντας ενότητας σ’ ένα διχασμένο κόμμα. Ενας παράγοντας, που και στην περίπτωση επικράτησης του Β. Βενιζέλου θα λειτουργήσει ως αντίβαρο και εναλλακτικός πόλος.

Αντεπίθεση Βενιζέλου

Το μόνο σίγουρο είναι ότι το παιχνίδι έχει ανοίξει κι ότι ο Β. Βενιζέλος, λόγω δικών του σφαλμάτων, έχει χάσει πολύ έδαφος. Οι αντίπαλοί του συνασπίσθηκαν γρήγορα εναντίον του και κατάφεραν αφενός να ματαιώσουν την εκλογή με διαδικασία-εξπρές κι αφετέρου να πλήξουν τη δημόσια εικόνα του.

Ο ίδιος προτίθεται να αντεπιτεθεί με την κατάθεση πολιτικών προτάσεων, οι οποίες σε πρώτη φάση θα αφορούν την οικονομία και θα έχουν στόχο να υπογραμμίσουν τη σημασία, που αποδίδει στο κοινωνικό πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ. Δέχεται εισηγήσεις να πράξει το ίδιο και για το πατριωτικό πρόσωπο του ΠΑΣΟΚ, προκειμένου να επαναπροσεγγίσει την παραδοσιακή βάση του κόμματος, η οποία θα παίξει κρίσιμο ρόλο στη μαζική εκλογή.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή