Πριν από περίπου τρεις εβδομάδες, όταν το όνομα της συζύγου του κ. Γιώργου Βουλγαράκη ενεπλάκη για πρώτη φορά στην υπόθεση των σκανδαλωδών ανταλλαγών της Μονής Βατοπεδίου, ο αποπεμφθείς υπουργός εμφανίστηκε στα τηλεοπτικά παράθυρα «Βασιλικότερος του βασιλέως». Ακολουθώντας τις συμβουλές των στενών συνεργατών του επί της επικοινωνίας, εμφανίστηκε στην τηλεόραση, επιθετικός, υποστηρίζοντας ότι το «νόμιμο είναι και ηθικό». Από εκείνη τη στιγμή σκανδάλισε την κοινή γνώμη και έστρεψε ακόμη και κάθε καλόπιστο ψηφοφόρο της Ν.Δ. εναντίον του. Ηταν η σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι της αρνητικής εικόνας που είχε ήδη δημιουργήσει ο κ. Βουλγαράκης στην κοινή γνώμη, προβάλλοντας υπερβολικά τον «άνετο» τρόπο ζωής του στη Μύκονο με τα κότερα, τα πολυτελή αυτοκίνητα και τα πανάκριβα ρούχα. Αυτή η εικόνα του bon viveur (αλά γκρέκα βεβαίως) που ζει πάνω από την κοινωνία, κόστισε στον κ. Βουλγαράκη.
Η ιστορία της πολιτικής επικοινωνίας στην Ελλάδα δεν είναι πολύ παλιά. Το 1988 ο τότε πρόεδρος της Ν.Δ. κ. Κώστας Μητσοτάκης μη αντέχοντας άλλο να βλέπει παντού την «γκρίζα» αφίσα που τον παρομοίαζε με τον κόμη Δράκουλα, αποφάσισε να κάνει κάτι για να καλλωπίσει την όχι και τόσο κολακευτική δημόσια εικόνα του. Προσέλαβε έναν από τους ελάχιστους επικοινωνιολόγους που εκείνη την εποχή εργάζονταν στην Ελλάδα, τον Ζαν Κοέν. Με έναν λίγο μεγαλύτερο φωτισμό ο κ. Μητσοτάκης έπαψε να μοιάζει στις φωτογραφίσεις του με τον Κρίστοφερ Λι, και η εικόνα του γενικώς βελτιώθηκε. Ενδεικτικό της σχέσης που διατήρησε (όπως συνηθίζει άλλωστε) ο επίτιμος πρόεδρος της Ν.Δ. με τον κ. Κοέν, είναι ότι ο 63χρονος επικοινωνιολόγος ανέλαβε το 2004 την καμπάνια του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για την εκλογή του στη Β΄ Αθηνών. Εκείνες ήταν βέβαια πρώιμες εποχές. Τα είκοσι χρόνια που μεσολάβησαν, άλλαξαν πολλά. Ετσι, η κατάσταση έφτασε από το ένα άκρο όπου οι υπουργοί εμφανίζονταν παγωμένοι ως στήλες άλατος μπροστά στα φωτογραφικά φλας, στο άλλο όπου ποζάρουν κρατώντας ένα ροφό για να φανεί η αλιευτική δεινότητά τους.
Ψαροντούφεκο
Ο κ. Βουλγαράκης δεν είναι ο πρώτος που φωτογραφήθηκε με καταδυτικό εξοπλισμό. Πριν από 16 χρόνια για να δείξει ένα πιο χαλαρό πρόσωπο στους ψηφοφόρους με το ψαροντούφεκο και τις μπουκάλες έγινε πρωτοσέλιδο ευρείας κυκλοφορίας περιοδικού ο τότε υπουργός Εθνικής Αμυνας κ. Γιάννης Βαρβιτσιώτης. Αλήθεια είναι βέβαια ότι το παλαιό στέλεχος της Ν.Δ. δεν έκανε επίδειξη μυών όπως ο κ. Βουλγαράκης, ορισμένες φωτογραφίες του οποίου είναι αναρτημένες στο Διαδίκτυο (facebook) και θυμίζουν περισσότερο βατραχάνθρωπο των Ειδικών Δυνάμεων. Ο κ. Βουλγαράκης συνεργάζεται με την εταιρεία Politics, την οποία έχουν συστήσει οι κ. Μάκης Σεριάτος και Γρηγόρης Τσιμογιάννης. Με τη συγκεκριμένη εταιρεία έχει συνεργαστεί κατά καιρούς και η υπουργός Απασχόλησης κ. Φάνη Πάλλη -Πετραλιά.
Ενα πρόσωπο που απασχόλησε την επικαιρότητα τους προηγούμενους μήνες, κυρίως λόγω της εμπλοκής του ονόματός του στην υπόθεση της Siemens, είναι και ο υπουργός Πολιτισμού κ. Μιχάλης Λιάπης. Ως αντίδοτο σε αυτή την αρνητική δημοσιότητα, οι συνεργάτες του υπουργού έχουν προτείνει στον κ. Λιάπη να εμφανίζεται συνέχεια σε αρχαιολογικούς χώρους. Επίσης, να μιλάει όσο το δυνατόν περισσότερο, πάντα με φόντο τα αρχαία.
Παιδιά και φίλοι
Υπάρχουν και υπουργοί, όπως εκείνος της Τουριστικής Ανάπτυξης κ. Αρης Σπηλιωτόπουλος, ο οποίος -αν και συμβουλεύεται φίλους για την εικόνα του- θεωρεί ότι ως επικοινωνιολόγος ο ίδιος μπορεί επαρκώς να αποφασίσει για τις κινήσεις του. Ο υπουργός Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργος Αλογοσκούφης συνομιλεί κατά καιρούς με τον κ. Λευτέρη Κουσουλή και τον παλιό διαφημιστή κ. Νίκο Λεούση. Και ο κ. Αλογοσκούφης όπως και άλλοι συνάδελφοί του θα προτιμήσουν να απευθυνθούν σε μια μεγάλη εταιρεία (όπως η Civitas του κ. Γιώργου Φλέσσα την οποία προτιμά η Ν.Δ.) μόνο κατά τη διάρκεια της προεκλογικής περιόδου.
Η υπουργός Εξωτερικών κ. Ντόρα Μπακογιάννη δεν ακολουθεί πολύ διαφορετική τακτική από τον κ. Αλογοσκούφη. Για τα τρέχοντα ζητήματα συνομιλεί με τον στενό συνεργάτη της κ. Δημήτρη Ζαφειριάδη, αλλά και με τα παιδιά της Αλεξία και Κώστα που είναι στο επιτελείο της και ασχολούνται με θέματα επικοινωνίας.
Την εταιρεία «Spin» του επικοινωνιολόγου κ. Σπύρου Ριζόπουλου έχει προσλάβει για ολόκληρο το πακέτο που σχετίζεται με την εικόνα του ο υπουργός Ανάπτυξης κ. Χρήστος Φώλιας. Ο κ. Ριζόπουλος ξεκίνησε να δουλεύει στην Ελλάδα στο επιτελείο του κ. Βαγγέλη Χωραφά, στενού συνεργάτη του πρώην υπουργού Εθνικής Αμυνας κ. Ακη Τσοχατζόπουλου. Τον κ. Γιώργο Σουφλιά για θέματα επικοινωνίας συμβουλεύει (εκτός από τον εσωτερικό συνεργάτη του κ. Νίκο Σιγάλα) ο κ. Βασίλης Κάββαλος της Stratcom. Τη συγκεκριμένη εταιρεία ο κ. Κάββαλος την έχει συστήσει μαζί με τον κ. Φλέσσα της Civitas. Η εταιρεία έχει συνεργασία και με τον υπουργό Μεταφορών κ. Κωστή Χατζηδάκη, με τον οποίο άλλωστε ο κ. Φλέσσας διατηρεί φιλικές σχέσεις ήδη από τα νεανικά χρόνια τους. Τις «μικρότερες» δουλειές που αφορούν την προβολή στελεχών της Ν.Δ., συνήθως παίρνει η εταιρεία Stratego του κ. Ευτύχη Βαρδουλάκη.
Ο Γ. Λούλης
Σε επίπεδο κόμματος εκτός από τη Civitas, η Ν.Δ. συνεργάζεται φυσικά και με τον πρωθυπουργικό σύμβουλο κ. Γιάννη Λούλη, ο οποίος περιορίζεται κυρίως στις αναλύσεις. Στο ΠΑΣΟΚ ο κ. Γιώργος Σεφερτζής είναι ο παλαιότερος συνεργάτης προέδρων, πρώην υπουργών και βουλευτών. Είναι εκ των ελάχιστων προσώπων τα οποία συμβουλεύεται ο πρόεδρος του κόμματος κ. Γιώργος Παπανδρέου, έξω από το στενό οικογενειακό και φιλικό περιβάλλον του. Συνεργασία με το ΠΑΣΟΚ διατηρεί και ο κ. Στράτος Φαναράς της εταιρείας δημοσκοπήσεων Metron Αnalysis.
Οι αμοιβές
Οι αμοιβές μιας εταιρείας μπορούν να φθάσουν μέχρι και τις 10.000 ευρώ το μήνα. Τα χρήματα αυτά εκταμιεύονται από τον προϋπολογισμό που διαθέτουν τα υπουργεία για τη συντήρηση των γραφείων Τύπου. Οι 40 ημέρες πριν από τις εκλογές κοστίζουν πολύ περισσότερο. Σύμφωνα με υπολογισμούς, μόνο τα απολύτως απαραίτητα (έντυπα, ΕΛΤΑ και τηλέφωνα) κοστίζουν έως και 100.000 ευρώ για ένα βουλευτή. Σε αυτή την περίοδο, αναφέρουν στην «Κ» άνθρωποι της αγοράς, γίνονται και οι λεγόμενες «εκπτώσεις». Από αυτές επωφελούνται οι υπουργοί ή οι επονομαζόμενοι «υπουργήσιμοι», οι οποίοι κλείνουν συμφωνίες για την αυριανή ημέρα.