Τρία νέα «αγκάθια» ταλανίζουν το ΠΑΣΟΚ παρά τη δημόσια εσωκομματική νηνεμία που διασφαλίζει στον κ. Γ. Παπανδρέου το σταθερό προβάδισμα του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης έναντι της Ν.Δ. σε όλες τις δημοσκοπήσεις της τελευταίας περιόδου: Πρόκειται για το μείγμα της οικονομικής πολιτικής που θα πρέπει να προτάξει η Χαριλάου Τρικούπη μεσούσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης, τον τρόπο με τον οποίο θα διατηρείται στο προσκήνιο το αίτημα για πρόωρες εκλογές και για τις σχέσεις του κόμματος με τον επιχειρηματικό κόσμο, θέμα που ήλθε με ανορθόδοξο τρόπο στο προσκήνιο λόγω του δείπνου που είχε προ δεκαημέρου ο κ. Γ. Παπανδρέου σε οικία υψηλόβαθμου τραπεζικού στελέχους.
Οι αντικρουόμενες απόψεις για το οικονομικό μοντέλο που θα πρέπει να προβάλει κατά την τρέχουσα συγκυρία ο κ. Γ. Παπανδρέου, δεν επαναφέρουν στο προσκήνιο μόνον τις πάγιες διαφορές μεταξύ του πάλαι ποτέ «εκσυγχρονιστικού» και του λεγόμενου «λαϊκού» ΠΑΣΟΚ. Εκτείνονται στο στενό κύκλο των επιτελών του, δηλαδή στον κλειστό πυρήνα του πρωινού καφέ. Σύμφωνα με μια ισχυρή τάση -εγγύτερα στην οποία βρίσκεται κατά πληροφορίες και ο ίδιος ο κ. Γ. Παπανδρέου- τα νέα πολιτικά και οικονομικά δεδομένα που δημιουργεί η διεθνής κρίση επιβάλλουν σημαντικές αναπροσαρμογές στην οικονομική ρητορική του κόμματος. Οπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «δεν μπορεί στη Μέκκα του καπιταλισμού ο Ομπάμα να κάνει λόγο για κρατικοποιήσεις και αύξηση των ελλειμμάτων, και ο κ. Γ. Παπανδρέου να παραμένει δεσμευμένος σε λογικές δημοσιονομικής πειθαρχίας». Με βάση αυτό το σκεπτικό, εξάλλου, τις τελευταίες εβδομάδες ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ κάνει ολοένα και συχνότερα λόγο για κρατικοποιήσεις τραπεζών, για ισχυρό δημόσιο πυλώνα στο τραπεζικό σύστημα, αλλά και υπέρβαση των δεσμεύσεων του συμφώνου σταθερότητας για ελλείμματα κάτω του 3%.
Οικονομικό μοντέλο
Ομως, μεταξύ των επιτελών του κ. Γ. Παπανδρέου υπάρχει και μια ισχυρή τάση που εκτιμά πως το ΠΑΣΟΚ, ειδικά ενόψει της διαφαινόμενης επιστροφής του στην εξουσία, δεν πρέπει να διολισθαίνει σε θέσεις οι οποίες θα του δημιουργήσουν σημαντικά προβλήματα στο μέλλον. Κατά τη συγκεκριμένη άποψη, με δεδομένη την ιδιαίτερα ισχυρή θέση της Γερμανίας στην Ευρωπαϊκή Ενωση, δεν θα πρέπει να αναμένονται ριζικές αλλαγές στο οικονομικό μοντέλο που θα επιβάλουν οι Βρυξέλλες, όπως άλλωστε διαπιστώνει κατά την τρέχουσα συγκυρία ο πρωθυπουργός κ. Κ. Καραμανλής. Ως εκ τούτου, προσθέτουν τα ανωτέρω στελέχη, ο κ. Γ. Παπανδρέου δεν θα πρέπει να καλλιεργεί προσδοκίες που εκ των πραγμάτων θα διαψευσθούν όταν κληθεί να αναλάβει την ευθύνη διακυβέρνησης της χώρας.
Ενα ακόμη πρόβλημα, που ήλθε μετ’ επιτάσεως στο προσκήνιο ενόψει της συνάντησης της περασμένης Πέμπτης, μεταξύ των κ. Κ. Καραμανλή και Γ. Παπανδρέου, είναι ο τρόπος και η συχνότητα με την οποία η Χαριλάου Τρικούπη εγείρει το αίτημα για πρόωρη προσφυγή στις κάλπες. Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, στη σύσκεψη του λεγόμενου «πρωινού καφέ» που πραγματοποιήθηκε μια ημέρα νωρίτερα, εξετάστηκαν όλα τα εναλλακτικά σενάρια αντίδρασης του προέδρου του ΠΑΣΟΚ στην όποια πρόταση θα του παρουσίαζε ο πρωθυπουργός: Από τη συμφωνία στη λήψη συγκεκριμένων άμεσων οικονομικών μέτρων, μέχρι το σχηματισμό οικουμενικής κυβέρνησης ή την προκήρυξη πρόωρων εκλογών σε σύντομο χρόνο. Ενώ, όμως, υπήρξε άμεσα συμφωνία των παρισταμένων στη θέση ότι με την παρούσα κυβέρνηση δεν υπάρχουν πλέον περιθώρια έστω κατ’ ελάχιστον συναίνεσης, διαφάνηκαν δύο διαφορετικές προσεγγίσεις αναφορικά με το «διά ταύτα» της αντιπρότασης του κ. Γ. Παπανδρέου. Η πρώτη ήταν πως ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ θα έπρεπε αμέσως μετά την ολοκλήρωση της συνάντησης να επαναλάβει ευθέως το αίτημα για «εκλογές εδώ και τώρα, αιτιολογώντας αναλυτικά την επιμονή του για άμεση προσφυγή στις κάλπες». Κατά τη δεύτερη, ο κ. Γ. Παπανδρέου θα έπρεπε να επιμείνει στην ανάδειξη των κενών, παραλείψεων και ευθυνών της κυβερνητικής πολιτικής για την έκταση της οικονομικής κρίσης, αποφεύγοντας να προβάλλει συνεχώς με ένταση το αίτημα των εκλογών.
Οι υπέρμαχοι της πρώτης άποψης, υποστηρίζουν πως το ΠΑΣΟΚ θα πρέπει πλέον να κάνει σημαία του το αίτημα για εκλογές, καθώς δι’ αυτού του τρόπου παγιώνεται στην κοινή γνώμη η αίσθηση ότι είναι δυνάμει κυβέρνηση. Επίσης, προσθέτουν με βάση την εκτίμηση πως ο πρωθυπουργός θα αναγκαστεί εκ των συνθηκών να προσφύγει σε εκλογές σε σύντομο χρόνο, ότι τυχόν πρωτοβουλία του να «στηθούν» οι κάλπες, θα εμφανιστεί ως αποτέλεσμα της πίεσης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης.
Οι υποστηρικτές της δεύτερης άποψης υποστηρίζουν πως η θέση του ΠΑΣΟΚ για πρόωρες εκλογές έχει πλέον «καταγραφεί» στο σώμα των ψηφοφόρων. Ετσι η συνεχής επανάληψή της, όχι μόνον δεν προσθέτει στην πολιτική δυναμική του κόμματος. Αλλά το καθιστά ευάλωτο στην κριτική ότι ενώ οι πολίτες δοκιμάζονται από τις επιπτώσεις της οικονομικής κρίσης, εκείνο έχει ως μόνο πρόταγμα την κατάληψη και νομή της εξουσίας.
Τελικά, ως γνωστόν, ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ επέλεξε μετά τη συνάντηση με τον πρωθυπουργό, τη μέση λύση. Ασκησε σφοδρή κριτική στην κυβέρνηση, υπονόησε πως μόνη λύση μπορεί να είναι η λαϊκή ετημυγορία, αλλά δεν επανέφερε ευθέως το αίτημα για πρόωρες εκλογές. Μάλιστα, όπως αφήνουν να εννοηθεί στενοί συνεργάτες του, αυτή ακριβώς τη γραμμή θα ακολουθήσει εφ’ εξής σταθερά ο κ. Γ. Παπανδρέου: Η πρόταση-πρόκληση της Ιπποκράτους για πρόωρες εκλογές θα βρίσκεται πάντα στο τραπέζι, αλλά θα διατυπώνεται από τον πρόεδρο του κόμματος αναλόγως της συγκυρίας και του ακροατηρίου προς το οποίο θα απευθύνεται.
Με επιχειρηματίες
Τέλος, όπως προαναφέρθηκε, προβληματισμό στο εσωτερικό του κόμματος προκάλεσε και το δείπνο στο οποίο παρέστη προ δεκαημέρου ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ με συγκεκριμένους επιχειρηματίες. Οι υπέρμαχοι της συγκεκριμένης κίνησης, αναφέρουν πως η γνωστοποίηση της συνάντησης ενίσχυσε το πρωθυπουργικό προφίλ του κ. Γ. Παπανδρέου και την αίσθηση ότι πλέον το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης βρίσκεται στον προθάλαμο της εξουσίας, σε αντίθεση με τη Ν.Δ. η οποία έχει εισέλθει σε «φάση αποδρομής».
Αλλοι, όμως, αντιτείνουν, ότι ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ δεν είχε λόγο να προχωρήσει στη συγκεκριμένη επαφή, ειδικά κατά την τρέχουσα συγκυρία, καθώς υπήρχε ο κίνδυνος να προκληθεί η αίσθηση δημιουργίας «προνομιακών» σχέσεων με συγκεκριμένους επιχειρηματικούς ομίλους. Μάλιστα, κατ’ ορισμένες πηγές -που πάντως διαψεύδονται με κατηγορηματικό τρόπο από κορυφαία στελέχη του- προβληματισμούς για τη σκοπιμότητα του συγκεκριμένου δείπνου είχε εκ των υστέρων και ο ίδιος ο κ. Γ. Παπανδρέου.