Οι προεκλογικές δαπάνες είναι παντός χρώματος

Οι προεκλογικές δαπάνες είναι παντός χρώματος

4' 46" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Ως υπόθεση που εμπεριέχει αυστηρό ζύγισμα φακέλων, εξοδολόγιο με «παράθυρα», χιλιάδες καφέδες και γλυκά, συνεστιάσεις, μυστικά και ψέματα, χαρακτηρίζεται η εκστρατεία υποψηφίων, υπόθεση ακριβή, απαγορευτική για τους πολλούς. Ναι, υπάρχουν και εξαιρέσεις.

«Μόλις προκηρύχθηκαν οι εκλογές, αρχισα να λαμβάνω διαρκώς προσφορές για διαφήμιση στο Ιντερνετ, υπηρεσίες αποστολής sms, ακόμα και για γήπεδα ποδοσφαίρου…», εξομολογείται στην «Κ» η υποψήφια του ΣΥΡΙΖΑ στη Β΄ Αθηνών κ. Σοφία Ανδριοπούλου. Η νεαρή δικηγόρος, που διαδέχθηκε τον εκλιπόντα Μιχάλη Παπαγιαννάκη στη Βουλή όταν αυτός απεβίωσε, είχε πραγματοποιήσει προεκλογική εκστρατεία το 2007, ξοδεύοντας μερικές εκατοντάδες ευρώ και, όπως υποστηρίζει, δεν προτίθεται να δαπανήσει για την προβολή της σε αυτές τις εκλογές πάνω από 1.000 ευρώ.

Η κ. Ανδριοπούλου ανήκει στις εξαιρέσεις. Δεν μοιράζει «σταυρωμένα» ψηφοδέλτια, δεν χρησιμοποιεί μαζικές αποστολές με τα ταχυδρομεία (σ.σ.: αυτό και αν είναι έξοδο), δεν βάζει διαφήμιση π.χ. στο site της «Ελευθεροτυπίας», έναντι 4.500 ευρώ. Το τελευταίο, ότι της ζήτησαν δηλαδή αυτά τα χρήματα, την εξέπληξε, αλλά η εφημερίδα έχει την πολιτική της, δεν βάζει συνεντεύξεις υποψηφίων αλλά πουλάει «μπάνερ» με εμπορική τιμή.

Αυτή η στάση χαρακτηρίζεται από υποψηφίους έντιμη, καθώς άλλες εφημερίδες -ιδιαίτερα στην περιφέρεια της Αθήνας και όχι μόνον- ζητούν 500 – 2.000 ευρώ για συνεντεύξεις, παρουσιάσεις και άρθρα ακόμα και των πιο γνωστών και προβεβλημένων υποψηφίων. Ενας υποψήφιος βουλευτής στη Β΄ Αθηνών, που φιλοδοξεί να εκλεγεί, «χρειάζεται» περίπου 30 τέτοια άρθρα προβολής, πρέπει δηλαδή να ξοδέψει τουλάχιστον 15.000 ευρώ για να «αγοράσει την καλή του εικόνα» σε τοπικές εφημερίδες της γιγάντιας εκλογικής περιφέρειας με τους 47 δήμους.

Ο κ. Μιλτιάδης Παπαϊωάννου του ΠΑΣΟΚ και ο κ. Θεοδ. Κασσίμης της Ν.Δ. πολιτεύονται πάνω από 20 χρόνια και τονίζουν ότι δεν «αγοράζουν» τέτοιες συνεντεύξεις – άρθρα, γιατί τα θεωρούν «πεταμένα λεφτά». Δεν χρησιμοποιούν ούτε δεύτερο εκλογικό κέντρο, κάτι που επιτρέπει ο σχετικός νόμος, όπως οι περισσότεροι από τους συνυποψηφίους τους.

Τα «ταχυδρομικά»

Μακράν τα περισσότερα έξοδα για τους υποψηφίους οδεύουν στα «ταχυδρομικά». Τα ταχυδρομεία προσφέρουν έκπτωση γι’ αυτές τις ομαδικές αποστολές: για 200.000 παραλήπτες – ψηφοφόρους, τα έξοδα προσεγγίζουν τα 30.000 ευρώ, εάν το βάρος του φακέλου είναι 20 γραμμάρια. Αν, όπως ο κ. Παπαϊωάννου, έχεις την ατυχία να υπερβείς κατά ελάχιστα γραμμάρια αυτό το βάρος, το… πληρώνεις ακριβά.

Από τις εκλογές του 2000 και μετά, χρησιμοποιείται ολοένα και περισσότερο το Direct Mail, που ναι μεν είναι ακριβότερο από το ταχυδρομείο, διότι μπορεί να κάνει την παράδοση αυθημερόν, αλλά δεν «αφήνει» πάντα ίχνη αποδείξεων για τους υποψηφίους, έτσι η «δουλειά» πολλές φορές γίνεται χωρίς παραστατικά. Αυτή την εβδομάδα, ο πρώην πρόεδρος της Βουλής, Απόστολος Κακλαμάνης, αιτήθηκε στον υπηρεσιακό υπουργό Εσωτερικών, καθηγητή Σπύρο Φλογαΐτη, να ζητήσει από την Υπηρεσία Ειδικών Ελέγχων να ελέγξει αυτές τις εταιρείες. Ισως έτσι υπάρξει απάντηση στο μυστήριο για το πώς διακινήθηκε φυλλάδιο υπουργού της απερχόμενης κυβέρνησης 56 σελίδων(!), βάρους 179 γραμμαρίων (σ.σ.: όταν οι περισσότεροι υποψήφιοι διακινούν υλικό έως 20 γραμμάρια το «τεμάχιο»).

Το πολιτικό ένστικτο του κ. Κασσίμη, από την άλλη πλευρά, λέει ότι σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης δεν θα εκλεγούν όσοι ξοδεύουν και τα περισσότερα, καθώς η υπερβολική προβολή «θυμώνει» τους ψηφοφόρους.

Αλλά, ποιοι ξοδεύουν τα περισσότερα; Κατά κανόνα, υπουργοί της απερχόμενης κυβέρνησης. «Ετσι είναι τώρα, έτσι ήταν και πάντα», λέει στην «Κ» έμπειρος διαφημιστής, που γνωρίζει καλά τους υποψηφίους. «Υπάρχουν πολύ λιγότερα χρήματα απ’ ό,τι το 2007, δίνουν λιγότερα οι χορηγοί και δίνουν μόνο σε εκείνους που μπορεί να γίνουν υπουργοί, γιατί αυτοί θα παίρνουν μεθαύριο τις αποφάσεις…».

Υπερβάσεις χωρίς τιμωρία

Σε μια εκλογική περιφέρεια όπως η Β΄ Αθηνών, με όριο εκλογικών δαπανών τα 135.000 ευρώ, η υπέρβαση αυτού του ορίου από τους υποψηφίους είναι σχεδόν… προγραμματισμένη. Αλλά η Βουλή δεν έχει ποτέ τιμωρήσει παραβάτες. Εκτός από το 1996. Την τετραετία 1996 – 2000 η αρμόδια επιτροπή κατέγραψε εκατοντάδες παραβάσεις και 35 από αυτές αφορούσαν βουλευτές των μεγάλων κομμάτων, μεταξύ τους ο κ. Ακης Τσοχατζόπουλος και ο δήμαρχος Αθηναίων κ. Νικήτας Κακλαμάνης. Επιβλήθηκαν κάποια πρόστιμα, αλλά δεν εισπράχθηκαν ύστερα από ρύθμιση των υπουργείων Οικονομικών και Εσωτερικών.

Το 2004, η επιτροπή κατέγραψε νέες παραβάσεις, αλλά και πάλι ουδείς τιμωρήθηκε. Η υπόθεση Siemens έφερε στο φως σειρά παροχών σε είδος προς υποψηφίους, που δεν είχαν δηλωθεί στις εκλογικές δαπάνες του 2007, αλλά και πάλι η Βουλή δεν κάλεσε τους «εμπλεκομένους» να δώσουν εξηγήσεις.

Ο νόμος προβλέπει ότι ο βουλευτής δικαιούται να λαμβάνει έως 3.000 ευρώ από ένα φυσικό πρόσωπο για προεκλογικές δαπάνες (δηλώνοντάς το βεβαίως), αλλά και αυτή η διάταξη στην πράξη καταστρατηγείται. Εάν, π.χ., ένας υποψήφιος κάνει μια συνεστίαση σε μαγαζί και κάποιος αγοράσει 50 προσκλήσεις αλλά χρησιμοποιήσει μόνο τη δική του, ουδείς είναι σε θέση να τον ελέγξει. «Τα χρήματα δίνονται «μαύρα» και πληρώνονται «μαύρα»» λέει στην «Κ» ο διαφημιστής, με πολλούς γνωστούς και φίλους που είναι υποψήφιοι. Ο νόμος είναι έτσι «φτιαγμένος», ώστε ο έλεγχος να αποδεικνύεται εκ των προτέρων αναξιόπιστος. Προβλέπεται ειδικότερα ότι μόνον το 60% των δαπανών του υποψηφίου μπορεί να διακινείται μέσω λογαριασμών τραπέζης, αλλά όσοι έχουν πολιτευτεί σημειώνουν ότι υπάρχουν πολλές δαπάνες (π.χ. τα κεράσματα), που απαιτούν πληρωμή σε ρευστό και χωρίς παραστατικό.

Στη Β΄ Αθηνών, για παράδειγμα, το 40% της δαπάνης που διακινείται εκτός λογαριασμών είναι 54.000 ευρώ και βέβαια είναι λίαν αμφίβολο ότι το ποσό αυτό ξοδεύεται σε… καφέδες και γλυκίσματα, αλλά και έτσι να είναι, πάλι δεν υπάρχει πρόβλημα.

Σε αυτές τις εκλογές, η κ. Σοφία Ανδριοπούλου του ΣΥΡΙΖΑ διαβεβαιώνει ότι θα δαπανήσει κάτω από 1.000 ευρώ. «Αν δεν βγω εγώ, θα βγει κάποιος άλλος», λέει με αφοπλιστικό τρόπο.

Ενας από τους υποψηφίους που είχε δηλώσει ευθαρσώς υπέρβαση των δαπανών ήταν και ο Στέφανος Μάνος. «Είχα υπερβεί το όριο σαν πρόσωπο», λέει με δόση αυτοσαρκασμού, «αλλά φαίνεται ότι μου το συγχώρησαν…». Ο κ. Μάνος, ο οποίος δεν πολιτεύεται αυτή τη φορά, θεωρεί τη μικρή εκλογική περιφέρεια ως λύση στο πρόβλημα «οικονομία των εκλογών». Για παράδειγμα, 30.000 ψηφοφόρους μπορεί να τους γνωρίσει, αρκεί να ψηφίζει κανείς εκεί όπου μένει, λέει χαρακτηριστικά.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή