Η άριστη συνεργασία των ΗΠΑ με τον Γιώργο Παπανδρέου κατά την πενταετία που ο τελευταίος ήταν υπουργός Εξωτερικών, δημιουργεί στην Ουάσιγκτον την προσδοκία, αν όχι την πεποίθηση, ότι τα επόμενα χρόνια οι δύο χώρες θα συνεργασθούν αποτελεσματικά σε μια σειρά ζητημάτων κοινού ενδιαφέροντος.
Δεν είναι τυχαίο ότι το βράδυ της Κυριακής των εκλογών ο Μπαράκ Ομπάμα έσπευσε να συγχαρεί τηλεφωνικά τον Γιώργο Παπανδρέου, ενώ ακόμη βρισκόταν σε εξέλιξη η καταμέτρηση των ψήφων. Συνήθως ο Λευκός Οίκος αναμένει την επίσημη ανακοίνωση του τελικού αποτελέσματος πριν προχωρήσει στην έκφραση συγχαρητηρίων σε έναν ξένο ηγέτη.
Ομως, ο κ. Ομπάμα επέλεξε να κινηθεί διαφορετικά, καθώς με βάση τη σχετική ενημέρωση που είχε από την πρεσβεία των ΗΠΑ στην Αθήνα, γνώριζε ότι η διαφορά ήταν τεράστια και μη αναστρέψιμη και η αυτοδυναμία του προέδρου του ΠΑΣΟΚ εξασφαλισμένη.
Επίσκεψη στον Λευκό Οίκο
Στο πλαίσιο αυτό δεν εκπλήσσει το γεγονός ότι πολύ σύντομα, ενδεχομένως και εντός του Νοεμβρίου, θα πραγματοποιηθεί η πρώτη επίσκεψη του νέου Ελληνα πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον κατά την οποία οι δύο πλευρές ελπίζουν ότι θα τεθούν οι βάσεις για στενή συνεργασία, η οποία θα εδράζεται και στην ιδεολογική συγγένεια του Δημοκρατικού Κόμματος με το ΠΑΣΟΚ. Σε αυτήν θα θιγούν οι ευρωτουρκικές σχέσεις, πιθανά βήματα στο Κυπριακό και το Σκοπιανό, ο ρόλος της Ελλάδας στα Βαλκάνια, αλλά και η προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής που δεν είναι άλλη από το Αφγανιστάν, όπως και η συνεργασία κατά της τρομοκρατίας αλλά και στον τομέα της ενέργειας.
Αν και δεν υπάρχει ακόμη επίσημη πρόσκληση από τον Λευκό Οίκο, κορυφαία στελέχη της Ομογένειας που τις τελευταίες ημέρες είχαν επαφές με αρμόδιους παράγοντες έλαβαν σχετικές διαβεβαιώσεις και θεωρούν ότι στα μέσα του επόμενου μηνός όχι μόνο είναι εφικτή αλλά ενδείκνυται να γίνει η επίσκεψη, ενώ θετικά είναι τα μηνύματα που έχει λάβει και η ελληνική κυβέρνηση. Ο κ. Παπανδρέου εξετάζει το ενδεχόμενο, και τις επόμενες ημέρες θα λάβει τις τελικές του αποφάσεις, αν και για επικοινωνιακούς λόγους ίσως τελικά επιλέξει να επιδιώξει την πραγματοποίηση της επίσκεψης λίγο αργότερα, τον Δεκέμβριο ή τον Ιανουάριο.
Εκτός των επαφών του με την κυβέρνηση Ομπάμα, ο κ. Παπανδρέου θα μιλήσει επίσης σε ιδρύματα στρατηγικής σκέψης και θα εμφανισθεί σε μέσα ενημέρωσης καθώς η επιστροφή του στο προσκήνιο και ο ρόλος που εκτιμάται ότι θα διαδραματίσει στην περιοχή, έχουν κινήσει το ενδιαφέρον Αμερικανών αναλυτών και δημοσιογράφων.
Οι επαφές στην Τουρκία
Η Ουάσιγκτον κατέγραψε ως επικοινωνιακά ευφυή αλλά και θετική επί της ουσίας, την απόφαση του Ελληνα πρωθυπουργού να σπεύσει λίγα μόλις εικοσιτετράωρα μετά την ορκωμοσία του να συναντήσει τον Ταγίπ Ερντογάν. Η επαφή είχε φυσικά άτυπο χαρακτήρα, αλλά αυτό δεν απέτρεψε τους δύο ηγέτες από το να συζητήσουν όλα τα θέματα που απασχολούν τις δύο χώρες τόσο σε διμερές επίπεδο όσο και σε ό,τι αφορά το Κυπριακό, το οποίο είναι φυσικά άρρηκτα συνδεδεμένο με την ευρωπαϊκή προοπτική της Αγκυρας για την οποία οι ΗΠΑ δεν κρύβουν το έντονο ενδιαφέρον τους.
Η υποστήριξη της ένταξης της Τουρκίας στην Ε.Ε. από τον κ. Παπανδρέου ικανοποίησε την Ουάσιγκτον, αν και κατεγράφη με σαφήνεια ότι πίσω από τις σχετικές θερμές αναφορές προβλήθηκε η πάγια ελληνική θέση ότι η Αγκυρα οφείλει να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει και στις οποίες συμπεριλαμβάνεται η εφαρμογή της Τελωνειακής Ενωσης με όλες τις χώρες-μέλη της Ε.Ε., άρα και με την Κύπρο.
Στη διμερή συνάντηση Ομπάμα – Καραμανλή που πραγματοποιήθηκε στο περιθώριο της συνόδου κορυφής του ΝΑΤΟ στις 5 Απριλίου, η συζήτηση ήταν ουσιαστική, όμως δεν αναπτύχθηκε ιδιαίτερη χημεία μεταξύ των δύο ηγετών. Αντίθετα, εκτιμάται ότι μπορεί να δημιουργηθεί μια προσωπική σχέση ανάμεσα στον Αμερικανό πρόεδρο και τον νέο Ελληνα πρωθυπουργό καθώς μοιράζονται κοινές προτεραιότητες όπως η πράσινη ανάπτυξη. Αλλωστε, είναι βέβαιο ότι λόγω ιδιοσυγκρασίας ο κ. Παπανδρέου θα επισκέπτεται πολύ πιο συχνά τις ΗΠΑ, όχι μόνο για επίσημες επαφές στον Λευκό Οίκο, αλλά και στο πλαίσιο πολυμερών συναντήσεων όπως η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ, σύνοδοι διεθνών οργανισμών, και άλλες συναντήσεις που θα αφορούν συγκεκριμένα ζητήματα όπως η οικονομία ή το περιβάλλον.
Βίζα και τρομοκρατία
Η τοποθέτηση του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, που τον καθιστά υπεύθυνο για την τρομοκρατία, έχει γίνει δεκτή με απόλυτη ικανοποίηση από τις ΗΠΑ, ενώ εάν τελικά ο κ. Παπανδρέου δεν επισκεφθεί την Ουάσιγκτον τον Νοέμβριο, θα μεταβούν στην αμερικανική πρωτεύουσα ο κ. Χρυσοχοΐδης και ο αν. υπουργός Εξωτερικών, Δημήτρης Δρούτσας, για να υπογράψουν την ένταξη της Ελλάδας στο πρόγραμμα μη θεώρησης διαβατηρίων έτσι ώστε να μη χρειάζονται πλέον βίζα οι Ελληνες πολίτες που επισκέπτονται τις ΗΠΑ.