Το διαχρονικό ζήτημα της επιλογής ενός δίκαιου εκλογικού νόμου επανέρχεται στο προσκήνιο μέσω μιας πρότασης που διοχέτευσε στον Τύπο η κυβέρνηση και στοχεύει στο σπάσιμο των μεγάλων περιφερειών -κατά το γερμανικό μοντέλο- και την απεμπλοκή των υποψηφίων βουλευτών από το μαύρο πολιτικό χρήμα. Το θέμα αποκτά ιδιαίτερο ενδιαφέρον, δεδομένου ότι πολλά στελέχη και της Ν.Δ., όπως η κ. Ντ. Μπακογιάννη, έχουν σε ανύποπτο χρόνο ταχθεί υπέρ ενός αντίστοιχου συστήματος. Είναι βέβαιο, ωστόσο, ότι η κυβέρνηση δεν θα επισπεύσει την κατάθεση του σχετικού νόμου πριν επιλυθεί το ζήτημα διαδοχής της Ν.Δ. γνωρίζοντας ότι για να εφαρμοσθεί η πρότασή της από τις επόμενες εκλογές πρέπει να ψηφισθεί από 200 βουλευτές, δηλαδή και από τη Ν.Δ. Σε άλλη περίπτωση αυτές θα γίνουν με το νόμο Παυλόπουλου που υπενθυμίζεται ότι ενισχύει το πρώτο κόμμα με 6 επιπλέον έδρες σε σχέση με το σύστημα που ίσχυσε στις 4 Οκτωβρίου.
Δεδομένης ωστόσο της απουσίας μιας συγκροτημένης αντιπρότασης από τη Ν.Δ. χρήσιμο είναι να δούμε τι ακριβώς προτείνει η κυβέρνηση και κυρίως ποια ερωτήματα – επιφυλάξεις διατυπώνουν ειδικοί εκλογολόγοι στους οποίους απευθύνθηκε η «Κ». Η υπό διαμόρφωση λοιπόν πρόταση προβλέπει τη δημιουργία 160 – 180 μονοεδρικών περιφερειών (ανά 60 – 65 χιλιάδες πολίτες) στις οποίες οι βουλευτές θα εκλέγονται με σταυρό. Με άλλα λόγια, όλοι οι μεγάλοι δήμοι της χώρας θα εκλέγουν τον δικό τους βουλευτή, ενώ η Β΄ Αθηνών θα σπάσει σε 25 – 27 μονοεδρικές με τη συνένωση των μικρότερων δήμων της (π.χ. μονοεδρική Μελισσιών – Βριλήσιων και Πεντέλης).
Οι υπόλοιποι 120 – 140 βουλευτές θα εκλέγονται με λίστα μέσα από έξι διευρυμένες περιφέρειες στις οποίες θα σπάσει η χώρα. Ο χωρισμός πιθανότατα θα γίνει ως εξής: Μακεδονία-Θράκη, Στερεά Ελλάδα-Θεσσαλία, Ηπειρός-Ιονιο, Πελοπόνησσος, Αιγαίο- Κρήτη και Αττική. Το σχέδιο προβλέπει επίσης ένας μικρός αριθμός 4 – 5 βουλευτών του απόδημου Ελληνισμού να εκλέγεται μέσα από τη σημερινή λίστα επικρατείας, ενώ διατηρεί το όριο εισόδου στη Βουλή (3%), όπως και το πριμ του νικητή με 40 έδρες τις οποίες θα αποσπά από τις 6 ευρείες περιφέρειες.
Οσο απλό, ωστόσο, ακούγεται το εγχείρημα, τόσες δυσκολίες ενδεχομένως κρύβει στην εφαρμογή του, τις οποίες εντόπισαν ειδικοί εκλογολόγοι. Ενα βασικό ερώτημα π.χ. είναι πώς θα καμφθούν οι οξύτατες τοπικές αντιδράσεις που πιθανώς προκύψουν λόγω της αναπόφευκτης ανακατανομής των εδρών μεταξύ των νομών. Ενδεικτικό και μόνον είναι το παράδειγμα της Αιτωλοακαρνανίας, η οποία εκλέγει σήμερα 8 βουλευτές, ενώ με το νέο σύστημα (βάσει του πληθυσμού της) θα περιορισθεί σε 5 μονοεδρικές.
Ενα άλλο ζήτημα είναι η πιθανή αντίδραση των μικρότερων κομμάτων, δεδομένου ότι θα εκλέγουν πλέον όλους τους βουλευτές τους μέσω των 6 διευρυμένων περιφερειών καθώς θα είναι αδύνατον να επικρατήσουν σε οποιαδήποτε από τις μονοεδρικές. Επιφυλάξεις διατυπώνουν οι ειδικοί και στην εμμονή της κυβέρνησης οι βουλευτές των μονοεδρικών να εκλέγονται με σταυρό, δηλαδή κάθε κόμμα να «κατεβάζει» 2 ή και 3 υποψηφίους. Οι ειδικοί επισημαίνουν τον κίνδυνο «μετακίνησης» του πολιτικού χρήματος σε τοπικό επίπεδο, εκτίμηση την οποία προσφάτως ανέδειξε και ο κ. Θ. Πάγκαλος εξ ού και τάχθηκε υπέρ της πλήρους κατάργησης του σταυρού!
Ας σημειωθεί ωστόσο ότι ένα τέτοιο ενδεχόμενο (που δεν αποκλείεται να περιληφθεί στην οριστική πρόταση της κυβέρνησης) είναι αμφίβολο αν θα περάσει «αναίμακτα» από τις κοινοβουλευτικές ομάδες και των δύο μεγάλων κομμάτων. Ενδεικτική είναι η προχθεσινή αντίδραση του κ. Αντ. Σαμαρά που χαρακτήρισε γενικότερα εσφαλμένη την επαναφορά της λίστας σε βάρος του σταυρού, άποψη που σημειωτέον βρίσκει σύμφωνους πολλούς βουλευτές ανεξαρτήτως κομμάτων αλλά και την πλειονότητα των πολιτών όταν ερωτάται σε σχετικές έρευνες.