Σε μια προσπάθεια να ελεγχθούν οι δημόσιες δαπάνες, οι κρατικές σπατάλες και τα αδιαφανή κέρδη από μεγάλα έργα και κρατικές προμήθειες, η κυβέρνηση έχει έτοιμο πλαίσιο που εξειδικεύει τις προγραμματικές της δηλώσεις και θέτει βάσεις για να κλείσουν οι «μαύρες τρύπες» μέσω των οποίων χάνονται τα ίχνη εκατομμυρίων ευρώ από το κρατικό και το κοινοτικό χρήμα.
Στις άμεσες προτεραιότητες και ψηλά στην ατζέντα βρίσκονται ρυθμίσεις για εφεξής έλεγχο όλων των μεγάλων συμβάσεων και των κρατικών προμηθειών. Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», τον ρόλο του ελέγχου αναλαμβάνει, κατά το πρότυπο των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το Ελεγκτικό Συνέδριο, στο οποίο αποδίδονται πλέον διευρυμένες αρμοδιότητες. Το ανώτατο δικαστήριο με βάση το νέο πλαίσιο προληπτικά θα ελέγχει -και αυτό γίνεται για πρώτη φορά- όλες τις συμβάσεις για τα μεγάλα έργα και τις κρατικές προμήθειες. Οι ρυθμίσεις αυτές, όπως δήλωσε στην «Κ» κυβερνητικός παράγων, έχουν στόχο «να αποφεύγονται φωτογραφικού τύπου διακηρύξεις για μεγάλα έργα και να ελέγχεται η όλη διαδικασία από την αρχή ώς το τέλος».
Μάλιστα οι διακηρύξεις διαγωνισμών, εκτός από το «κόσκινο» του Ελεγκτικού Συνεδρίου, θα δημοσιοποιούνται αμέσως στο Διαδίκτυο και οι μετέχοντες θα λαμβάνουν ειδικό κωδικό που θα τους επιτρέπει να παρακολουθούν ανά πάσα στιγμή την εξέλιξή τους.
Στο μικροσκόπιο του ελέγχου -και μάλιστα προληπτικά και από την αρχή- θα μπαίνουν και τα εξοπλιστικά προγράμματα και όλες οι προμήθειες για τις ένοπλες δυνάμεις, κάτι που δεν ίσχυε ώς σήμερα. Η αρνητική εμπειρία με συμβάσεις εκατομμυρίων ευρώ, για εξοπλιστικά προγράμματα που έμειναν παντελώς εκτός ελέγχου, αποδείχθηκε διδακτική για την προάσπιση του δημοσίου συμφέροντος. «Αν η σύμβαση για το έργο Ασφάλειας των Ολυμπιακών Αγώνων, το γνωστό C4Ι που είχε χαρακτηριστεί εξοπλιστικό πρόγραμμα», δήλωνε στην «Κ» αρμόδια πηγή, «είχε ελεγχθεί, πολλά παρατράγουδα θα είχαν αποφευχθεί με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το δημόσιο ταμείο…».
Οι νομοθετικές ρυθμίσεις, προϊόν διαβούλευσης πολλών υπουργείων, θα περιλαμβάνουν εκτός των άλλων και εκσυγχρονισμό όλης της διαδικασίας που ακολουθείται ώς σήμερα για τα μεγάλα έργα και τις κρατικές προμήθειες, με τη βελτίωση των πρότυπων τευχών για τη διακήρυξή τους, ώστε να αποφεύγονται ασάφειες και προβληματικές καταστάσεις. Συγκλονιστικά άλλωστε για την αδιαφάνεια των μεγάλων έργων και την κατασπατάληση κρατικών και κοινοτικών πόρων είναι τα στοιχεία που περιλαμβάνονται σε πρόσφατη απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Στην απόφαση που ελήφθη μετά σύγκλιση της Ολομέλειας για την εξέταση διοικητικών θεμάτων -τα σημαντικότερα σημεία της δημοσιεύει σήμερα η «Κ»- οι ανώτατοι δικαστικοί σκιαγραφούν μια τραγική εικόνα της διαχείρισης του δημοσίου χρήματος και παράλληλα διατυπώνουν προτάσεις για τον έλεγχο όχι μόνον του δημοσίου χρήματος αλλά και των κομματικών ταμείων.
Ενδεικτική η παράθεση ορισμένων στοιχείων από τον έλεγχο, έστω και με τον τρόπο που γίνεται ώς σήμερα, των συμβάσεων για μεγάλα έργα και δημόσιες δαπάνες. Από τις 10.000 συμβάσεις για μεγάλα έργα που μπήκαν στο μικροσκόπιο του Ελεγκτικού Συνεδρίου τα τελευταία δέκα χρόνια οι 1.300 κρίθηκαν μη νόμιμες με σωρεία παρανομιών.
Δημοτικές επιχειρήσεις
Εκεί όμως που διαπιστώνεται όργιο διαφθοράς και κατασπατάλησης του δημοσίου χρήματος είναι οι Οργανισμοί Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Από τον έλεγχο προέκυψε ότι 1.500 δημοτικές επιχειρήσεις «έχουν μετατραπεί σε μηχανισμούς διαφθοράς» όπως χαρακτηρίζονται στην απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. Οι περισσότερες από τις υπάρχουσες παρουσιάζουν ζημιές, που ξεκινούν από 30 εκατ. ευρώ, ενώ 1:3 υπάρχει μόνον στα χαρτιά! Αλλο ένα ενδεικτικό στοιχείο για την κακοδιαχείριση των κρατικών υπηρεσιών και για το πώς εξανεμίζεται σε αναποτελεσματικές και άχρηστες δραστηριότητες το κρατικό χρήμα: Από τον έλεγχο νομιμότητας κρατικών δαπανών, στο προαναφερθέν χρονικό διάστημα,το Ελεγκτικό Συνέδριο συνολικά για ποσό 62 δισ. ευρώ (62.737.280.595 ευρώ) διαπίστωσε σωρεία παραβάσεων στη διαχείριση 438 εκατ. ευρώ (438.548.892). Από τον έλεγχο «διασώθηκαν» προς όφελος του Δημοσίου 329 εκατ. ευρώ (329.035.767).