Με νωπά τα τραύματα του πολιτικού συστήματος από την εμπειρία διακίνησης μαύρου πολιτικού χρήματος στην υπόθεση της Siemens, η κυβέρνηση θέτει τώρα ως άμεση προτεραιότητα την αλλαγή του τοπίου στον έλεγχο της χρηματοδότησης κομμάτων και πολιτικών.
Με δεδομένες τις προεκλογικές εξαγγελίες του ίδιου του πρωθυπουργού για διαφάνεια και έλεγχο στα οικονομικά των κομμάτων, στο Μέγαρο Μαξίμου έχουν ήδη δρομολογήσει τις θεσμικές μεταβολές που θα περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση των κομμάτων, τις προεκλογικές δαπάνες και την οικονομική κατάσταση πολιτικών και κρατικών παραγόντων.
Πρόθεση του πρωθυπουργού είναι, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», οι θεσμικές παρεμβάσεις για το πολιτικό χρήμα να είναι έτοιμες σύντομα, στοχεύοντας με αυτές να κάνει «ποδαρικό» η κυβέρνηση, στο πεδίο των νομοθετημάτων μεγάλης κλίμακας. Με αυτά τα δεδομένα, κομβικές μεταβολές για το πολιτικό χρήμα και τη διαφάνεια στην οικονομική κατάσταση πολιτικών και κρατικών παραγόντων έχουν αποφασιστεί σε μια προσπάθεια να επιλυθούν χρονίζοντα προβλήματα του πολιτικού συστήματος που σχετίζονται άμεσα με το επίπεδο της δημοκρατίας μας.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», η πρώτη μεγάλη τομή που επιχειρείται για τον έλεγχο του πολιτικού χρήματος είναι η ρύθμιση που θα ορίζει πως όλοι οι χρηματοδότες των πολιτικών κομμάτων, στο εξής, θα έχουν ονοματεπώνυμο. Ανωνύμως δεν θα κατατίθεται στα κομματικά ταμεία «ούτε ευρώ» και οι όποιες εισροές χρημάτων θα διακινούνται αυστηρά μόνο μέσω τραπεζικών λογαριασμών.
Μια τέτοια ρύθμιση, όπως δηλώνει στην «Κ» ο υπουργός Δικαιοσύνης και Διαφάνειας κ. Χάρης Καστανίδης που έχει επωμιστεί λόγω αρμοδιότητας μεγάλο βάρος των επικείμενων αλλαγών «θα συμβάλει στον έλεγχο του πολιτικού χρήματος σε μια προσπάθεια να επανακτήσει ο πολιτικός κόσμος την εμπιστοσύνη των πολιτών και τη διαφάνεια στα οικονομικά των κομμάτων».
Περιπτώσεις σαν κι εκείνη της διακίνησης χρημάτων «χέρι με χέρι» όπως στην υπόθεση Siemens – Θεόδωρου Τσουκάτου δεν θα είναι ούτε νοητή ούτε εφικτή με την προτεινόμενη νομοθετική μεταβολή που θα κλείνει τα όποια «παραθυράκια» της ισχύουσας νομοθεσίας για τη χρηματοδότηση των πολιτικών κομμάτων.
Η θεσμική αλλαγή για τις χρηματοδοτήσεις των κομμάτων θα ολοκληρωθεί, με τις μεταβολές που ήδη επεξεργάζεται ο υπουργός Εσωτερικών κ. Γιάννης Ραγκούσης στον εκλογικό νόμο με την υιοθέτηση του λεγόμενου γερμανικού μοντέλου, που δημιουργεί ευνοϊκό περιβάλλον για ορθολογισμό των προεκλογικών δαπανών για κόμματα και υποψηφίους.
Το «πόθεν»
Ριζική θα είναι η μεταβολή που επιχειρεί η κυβέρνηση και στη διαδικασία ελέγχου της περιουσιακής κατάστασης των πολιτικών, καθώς σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ» αναμορφώνεται το ισχύον σύστημα με την ανάθεση σε εξωκοινοβουλευτικούς -δικαστές, ορκωτούς και άλλους εμπειρογνώμονες- του ελέγχου για το «πόθεν έσχες» των πολιτικών.
Η επιτροπή που θα έχει την ευθύνη να ελέγχει την οικονομική και περιουσιακή κατάσταση των πολιτικών δεν θα αποτελείται, όπως γίνεται μέχρι σήμερα, κατά πλειοψηφία από βουλευτές αλλά από εξωκοινοβουλευτικούς εξειδικευμένους στον έλεγχο και το βάρος θα πέφτει όχι μόνον στο «έσχες» αλλά κυρίως στο «πόθεν».
Και το σημαντικότερο: Περιουσιακά στοιχεία ή χρήματα που δεν θα δικαιολογούνται επαρκώς και με στοιχεία θα κατάσχονται υπέρ του Δημοσίου. Το μέτρο αυτό θα ισχύει όχι μόνον για τους πολιτικούς αλλά και για όλους τους κρατικούς παράγοντες που έχουν υποχρέωση υποβολής δήλωσης για την περιουσιακή τους κατάσταση.
Μάλιστα εξετάζεται και το ενδεχόμενο να επεκταθεί κατά πολύ ο αριθμός των υπόχρεων κρατικών λειτουργών που θα ελέγχονται για το «πόθεν έσχες».
Το θεσμικό πλαίσιο θα συμπληρώσουν οι αλλαγές που ήδη επεξεργάζεται ο κ. Χάρης Καστανίδης στον νόμο περί ευθύνης υπουργών, αλλαγές που θα αφορούν τόσο τον χρόνο της παραγραφής των αδικημάτων των πολιτικών όσο και τη δυνατότητα της δικαιοσύνης να φιλτράρει τις όποιες καταγγελίες σε βάρος πολιτικών προσώπων.
Σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», κομβικής σημασίας θα είναι η μεταβολή που θα προταθεί από το υπουργείο Δικαιοσύνης για τη δυνατότητα να μπορεί και η αντιπολίτευση να προχωρεί στη σύσταση εξεταστικής επιτροπής. Στην κατεύθυνση αυτή το συνταγματικό όριο των 120 βουλευτών θα ενεργοποιεί τη δυνατότητα ελέγχου της Βουλής για μείζονος σημασίας υποθέσεις.