Την πρόθεση του προέδρου Ομπάμα να στηρίξει την Ελλάδα εάν η τελευταία αποταθεί στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, του οποίου η Αμερική αποτελεί το ισχυρότερο μέλος, υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην «Κ» ο Στρόουμπ Τάλμποτ, κορυφαία προσωπικότητα του Δημοκρατικού Κόμματος και πρόεδρος του ιδρύματος Brookings, ενός από τα σημαντικότερα της Αμερικής. Ως αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών επί μία επταετία στις κυβερνήσεις Κλίντον, ο Στρόουμπ Τάλμποτ συνεργάστηκε με τον Γιώργο Παπανδρέου όταν ο τελευταίος ήταν υπουργός Εξωτερικών, την περίοδο του πολέμου στο Κόσοβο, και τον περιγράφει ως «άνθρωπο που λύνει προβλήματα», ιδιότητα που θα φανεί χρήσιμη στη σημερινή δύσκολη οικονομική συγκυρία, ενώ τονίζει ότι το ζήτημα της κερδοσκοπίας εις βάρος χωρών, το οποίο έθεσε ο κ. Παπανδρέου, βρήκε ανταπόκριση στην Ουάσιγκτον και θα συζητηθεί στην επόμενη σύνοδο του G20.
Ο κ. Τάλμποτ, ο οποίος διαθέτει ιδιαίτερη επιρροή σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, καλεί, τέλος, τα Σκόπια να ανταποδώσουν τη ρεαλιστική προσέγγιση της Ελλάδας.
– Πώς αντιμετώπισε η Ουάσιγκτον τον κ. Παπανδρέου;
– Συζήτησα εκτενώς για την επίσκεψη και για τον Γιώργο Παπανδρέου με στελέχη του Συμβουλίου Εθνικής Ασφαλείας του Λευκού Οίκου, του Στέιτ Ντιπάρτμεντ και του υπουργείου Οικονομικών. Ολοι αναγνωρίζουν τη δύσκολη θέση στην οποία βρίσκεται η Ελλάδα, και ήταν εξαιρετικά εντυπωσιασμένοι με τον πρωθυπουργό, την αποφασιστικότητα και το ρεαλισμό του. Η επίσκεψη ερμηνεύθηκε ως πολύ, πολύ σημαντική και επίκαιρη.
– Η δική σας εντύπωση;
– Ο κ. Παπανδρέου δεν είναι απλώς πρωθυπουργός της Ελλάδας, αλλά ένας Ευρωπαίος ηγέτης. Εκφράζει ό,τι είναι καλό για τις ιδέες και τους θεσμούς της διεθνούς κοινότητας. Είναι ηγέτης με όραμα, αξιοπρέπεια και, κυρίως, πολιτικό θάρρος. Συνεργάστηκα μαζί του όταν ήταν υπουργός Εξωτερικών. Ηταν τότε, και είναι τώρα, ένας άνθρωπος που λύνει προβλήματα.
Η συνάντηση με Ομπάμα
– Η συνάντησή του με τον πρόεδρο Ομπάμα;
– Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει ο Ελληνας πρωθυπουργός μού θυμίζουν κατά κάποιο τρόπο τις δυσκολίες που έχει μπροστά του ο πρόεδρος Ομπάμα. Και οι δύο κληρονόμησαν μια κρίση. Υπάρχει διασύνδεση ανάμεσα στη γεωπολιτική και την ασφάλεια, από τη μια πλευρά, και την οικονομία από την άλλη. Δεν μπορείς να έχεις πολιτική σταθερότητα σε μια χώρα, μια περιοχή ή και σε παγκόσμιο επίπεδο, όταν υπάρχει μεγάλη οικονομική αστάθεια. Και αυτό το αντιλαμβάνεται πλήρως ο Ελληνας πρωθυπουργός. Μπορώ να σας πω ότι όλοι οι Αμερικανοί αξιωματούχοι τους οποίους συνάντησε, στο ανώτατο επίπεδο, θα κάνουν ό,τι μπορούν για να τον στηρίξουν στους οργανισμούς που υπάρχουν σε αυτή την πλευρά του Ατλαντικού και στους οποίους συμμετέχουν οι ΗΠΑ.
– Εννοείτε το ΔΝΤ, όπου ίσως χρειαστεί να αποταθεί ο κ. Παπανδρέου;
– Η κυβέρνηση των ΗΠΑ είναι πολύ προσεκτική και τονίζει ότι η Ε.Ε. θα κάνει αυτό που πρέπει να κάνει. Ταυτόχρονα, υποστηρίζει την προσέγγιση του κ. Παπανδρέου πως δεν πρόκειται για ένα πρόβλημα που περιορίζεται στην Ελλάδα, αλλά για κάτι που αφορά όλους μας. Και ότι δεν πρέπει να το προσεγγίζουμε ως περιφερειακό αλλά ως παγκόσμιο ζήτημα, και υπό αυτό το πρίσμα πρέπει να αντιμετωπιστεί. Δηλαδή, περιφερειακοί οργανισμοί όπως η Ε.Ε. πρέπει να κάνουν το καθήκον τους, αλλά και διεθνείς οργανισμοί πρέπει να κάνουν ό,τι είναι δυνατό – και σε αυτούς περιλαμβάνεται το ΔΝΤ. Η Αμερική, που είναι μέλος του δεύτερου, αλλά όχι της πρώτης, διαμηνύει αυτή την άποψη στους Ευρωπαίους, είτε στην Ε.Ε. ως οντότητα είτε διμερώς στις κύριες ευρωπαϊκές χώρες.
– Ο κ. Παπανδρέου ζητεί να τεθεί το θέμα της κερδοσκοπίας από την Ε.Ε. και τις ΗΠΑ στο G20.
– Μπορώ να σας πω ότι έχει συζητηθεί η ανάγκη να τεθεί το θέμα στην επόμενη σύνοδο του G20. Δεν θέλω να υπεισέλθω σε περισσότερες λεπτομέρειες. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι βιώνουμε μια μεταβατική περίοδο, κατά την οποία οι αυτοπροσδιοριζόμενοι ως κυβερνήτες του πλανήτη αυξάνονται. Ηταν αρχικά το G7 ή το G8, αλλά όλα δείχνουν ότι μεταβάλλονται στο G20.
– Ποιοι αποφασίζουν; Το G8, το G20 ή μήπως πάμε για ένα G2 με τις ΗΠΑ και την Κίνα;
– Πρόκειται για κλασική περίπτωση μεταβαλλόμενης γεωμετρίας. Θα έχουμε το GX, όπου ο αριθμός που θα ακολουθεί το G θα αφορά το αντικείμενο με το οποίο θα καλούνται κάθε φορά να ασχοληθούν. Χρειάζονται οι «σωστές χώρες» σε κάθε ζήτημα. Πρέπει να αποφευχθεί το G1, ενώ δεν πιστεύω στο G2, ούτε εγώ αλλά ούτε και οι κυβερνήσεις της Αμερικής και της Κίνας, διότι δεν θα γίνει αποδεκτό από τον υπόλοιπο κόσμο και άρα δεν θα βοηθήσει σε κάτι. Επίσης, το G192, δηλαδή τα Ηνωμένα Εθνη, έχει τα δικά του προβλήματα. Είναι θετικό και χρήσιμο από κάποια άποψη, αλλά δεν λειτουργεί σε πολλά ζητήματα, όπως για παράδειγμα στην περίπτωση της κλιματικής αλλαγής.
– Τι περιμένουν οι ΗΠΑ από τον κ. Παπανδρέου στο διπλωματικό πεδίο;
– Η εκτίμηση που επικρατεί είναι πως η αναρρίχηση του Γιώργου Παπανδρέου στην πρωθυπουργία είναι από μόνη της μια καλή εξέλιξη. Αυτό δεν σημαίνει ότι η κυβέρνηση των ΗΠΑ παίρνει θέση στην εσωτερική πολιτική της αρχαιότερης δημοκρατίας του κόσμου. Ομως, ο ελληνικός λαός μίλησε και ο κ. Παπανδρέου είναι πρωθυπουργός. Είναι μια πολύ γνωστή προσωπικότητα. Μας έχει καταστήσει σαφές, όταν βρεθήκαμε στην Αθήνα μία εβδομάδα μετά την εκλογή του, αλλά και τώρα, κατά την πρόσφατη επίσκεψή του στην Ουάσιγκτον, ότι έχει πολύ ξεκάθαρη ατζέντα. Είναι αποφασισμένος να προχωρήσει όσο πιο γρήγορα μπορεί για να αντιμετωπίσει τα περιφερειακά ζητήματα προς όφελος της Ελλάδας αλλά και της περιοχής, και μέρος της προσέγγισής του αυτής είναι η πεποίθησή του πως η επίλυση των περιφερειακών προβλημάτων θα επιτρέψει στην Ελλάδα να διαδραματίσει το ρόλο που της αναλογεί σε ευρωπαϊκό επίπεδο, και σε μερικά ζητήματα ακόμη και σε παγκόσμιο. Αντιλαμβάνεται ότι αυτό πρέπει να το κάνει παράλληλα με την αντιμετώπιση των προβλημάτων της ελληνικής οικονομίας.
Να ανταποδώσουν τα Σκόπια
– Ο κ. Παπανδρέου προωθεί την ένταξη των χωρών των δυτικών Βαλκανίων στην Ε.Ε. έως το 2014. Το όνομα της ΠΓΔΜ -ο ΟΗΕ έχει προτείνει «Βόρεια Μακεδονία»- θα παρεμποδίσει αυτή την εξέλιξη;
– Ελπίζω πως όχι. Πιστεύω πως όχι. Γνωρίζω το θέμα. Και μπορώ να σας πω ότι οι γείτονές σας προς τον Βορρά πρέπει να ανταποδώσουν τις κινήσεις της Ελλάδας με διπλωματική φαντασία. Πρέπει να μπουν και αυτοί στη λογική της επίλυσης προβλημάτων όπως το πράττει ο Ελληνας πρωθυπουργός.