Παρά την προστασία που παρέχει το κοινό νόμισμα στην Ευρώπη, το πρώτο τρίμηνο του 2011 οι αδύναμες, περιφερειακές χώρες της Ευρωζώνης θα επιδοθούν σε έναν αγώνα που θα παραπέμπει εν πολλοίς στο «ο θάνατός σου, η ζωή μου». Ιρλανδία, Πορτογαλία, Ισπανία, Ιταλία και Ελλάδα θα χρειαστεί να «σηκώσουν» από τις αγορές στο διάστημα αυτό το ποσό των 163 δισ. ευρώ και μάλιστα σε ένα περιβάλλον που πάει από το κακό στο χειρότερο.
Η Ελλάδα, βέβαια, έχει εξασφαλισμένα τα κεφάλαια που χρειάζεται για να αναχρηματοδοτήσει τις λήξεις του πρώτου τριμήνου από τον μηχανισμό στήριξης. Και αυτό είναι ένα πλεονέκτημα για τη χώρα, εφόσον, φυσικά, προχωρήσει στις δύσκολες μεταρρυθμίσεις που προβλέπονται στο Μνημόνιο και δεν της «ξεφύγει» ο προϋπολογισμός.
Η επιμήκυνση
Ενα άλλο «πλεονέκτημα» είναι ότι μέχρι τα τέλη Φεβρουαρίου αναμένεται να εγκριθεί και από την Ευρωζώνη η επιμήκυνση της περιόδου αποπληρωμής των δανείων του μηχανισμού, δεδομένου ότι από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ) η διαδικασία έχει πάρει «πράσινο φως». Το «πλεονέκτημα» αυτό, όμως, φαίνεται ότι σιγά σιγά μετατρέπεται σε μειονέκτημα. Και αυτό γιατί η αγορά βλέπει πως έρχεται και η σειρά των ιδιωτών να παράσχουν περισσότερο χρόνο στην Ελλάδα για να τους αποπληρώσει. Ο φόβος αυτός απορρέει από δύο
παράγοντες:
– Πρώτον, από το γεγονός ότι το ΔΝΤ -που όποια χώρα δανείζει θέτει ως όρο να αποπληρωθεί πρώτο και μετά οι άλλοι- συμφωνεί στην επιμήκυνση της αποπληρωμής του για την Ελλάδα.
– Δεύτερον, όλοι γνωρίζουν ότι έτσι όπως είναι δομημένος ο μηχανισμός στήριξης της Ελλάδας, μετά το 2013 τα δύο τρίτα περίπου του ελληνικού χρέους θα βρίσκονται στα ταμεία του ΔΝΤ, των χωρών της Ευρωζώνης, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και των ελληνικών τραπεζών. Και όλοι αυτοί θα έχουν συμφωνήσει στο να πληρωθούν αργότερα από ό, τι προβλεπόταν αρχικώς.
Ετσι, πολλοί είναι εκείνοι που θεωρούν ότι κάποια στιγμή, από το 2013 και μετά, ίσως ζητηθεί και από τους ιδιώτες επενδυτές που κατέχουν ελληνικά ομόλογα να δεχθούν να επιμηκύνουν τον χρόνο αποπληρωμής τους. Αλλωστε, αυτός είναι και ο λόγος που πλήττονται τα ελληνικά ομόλογα αυτή τη στιγμή, σύμφωνα με διεθνείς αναλυτές που μίλησαν στην «Κ».
Στο μεταξύ, όμως, θα πρέπει να επιλυθούν άλλα, πιο βραχυπρόθεσμα προβλήματα. Για παράδειγμα, εντός του πρώτου τριμήνου του 2011, η Πορτογαλία καλείται να αναχρηματοδοτήσει 10,7 δισ. ευρώ, η Ισπανία 29,5 δισ. ευρώ, η Ιρλανδία 5 δισ. ευρώ και η Ιταλία 102,6 δισ. ευρώ! Οσον αφορά τις λήξεις (ομολόγων και γραμματίων) που πρέπει να καλύψει η Ελλάδα στο ίδιο διάστημα, αυτές ανέρχονται στα 15,1 δισ. ευρώ. Καλώς εχόντων των πραγμάτων, τον Μάρτιο θα εκταμιευτούν 15 δισ. ευρώ από τον μηχανισμό στήριξης, ενώ και στους τρεις μήνες το υπουργείο Οικονομικών σχεδιάζει την έκδοση εντόκων γραμματίων για τη διασφάλιση της ρευστότητας.
Δύσκολοι μήνες
Το έργο φυσικά της Ελλάδας δεν είναι εύκολο. Υπάρχουν τρεις κομβικοί μήνες μέσα στο 2011, κατά τους οποίους οι λήξεις είναι υψηλές. Ο Μάρτιος είναι ο πρώτος μήνας, με το Δημόσιο να πρέπει να αναχρηματοδοτήσει 10,5 δισ. ευρώ. Ο δεύτερος «δύσκολος» μήνας είναι ο Μάιος (7 δισ. ευρώ) και ο τρίτος είναι ο Αύγουστος (6,8 δισ. ευρώ).
Πάντως, ίλιγγο φέρνουν τα ποσά που πρέπει να πληρώσει το 2011 η Ελλάδα για να είναι εντάξει με τις υποχρεώσεις της. Συνολικά, θα πρέπει να πληρώσει για τόκους και χρεολύσια 63,6 δισ. ευρώ, ποσό δεκαπλάσιο του κονδυλίου για συντάξεις (6,2 δισ. ευρώ). Από τα 63,6 δισ. ευρώ, περίπου τα 15,7 δισ. αφορούν τόκους (μάλιστα τα 2 δισ. ευρώ είναι τόκοι για τα δάνεια του μηχανισμού στήριξης) και περίπου 46 δισ. για γραμμάτια και ομόλογα