Η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ απέδειξε, έστω και ετεροχρονισμένα, ότι έχει ευρωπαϊκό όραμα. Ποιοι όμως και γιατί την εμποδίζουν να το υλοποιήσει;
Το τραπεζικό κατεστημένο στη Γερμανία που απεύχεται αναδιάρθρωση του ελληνικού και ιρλανδικού χρέους, τα ταμπλόιντ φύλλα με προεξάρχουσα την Bild που παρασύρει και άλλα γερμανικά ΜΜΕ στη λαϊκίστικη λογική «ούτε σεντ για τις χρεοκοπημένες ευρωπαϊκές χώρες», αλλά και οι ενδοκυβερνητικές πιέσεις από το κυβερνών κόμμα, τους Χριστιανοδημοκράτες και τους εταίρους της, τους Ελεύθερους Δημοκράτες, σε μία εκλογική χρονιά με επτά αναμετρήσεις στη Γερμανία δημιουργούν ανυπέρβλητα εμπόδια στην άσκηση μιας πιο δυναμικής ευρωπαϊκής πολιτικής από την καγκελάριο.
Στο πλαίσιο αυτών των πιέσεων κατατέθηκε στο Μπούντεσταγκ ψήφισμα που απαγορεύει ρητά την επαναγορά ομολόγων προβληματικών χωρών από τον ευρωπαϊκό μηχανισμό στήριξης (ESM). «Η γερμανική Βουλή προσδοκά ότι για λόγους συνταγματικούς, οικονομικούς και ευρωπαϊκούς θα αποκλεισθούν μελλοντικά προγράμματα επαναγοράς χρεών, που θα χρηματοδοτηθούν από κοινού», αναφέρεται στο σχετικό κείμενο. Οι Ελεύθεροι Δημοκράτες θα ήθελαν μάλιστα το ρήμα «προσδοκά» να αντικατασταθεί από το σκληρότερο «απαιτεί», αλλά οι Χριστιανοδημοκράτες δεν ήθελαν να δημιουργήσουν νέα προβλήματα στη Μέρκελ και αρκέστηκαν στην ηπιότερη διατύπωση.
Οι Σοσιαλδημοκράτες
Την ίδια στιγμή στα άκρα εξωθούν την καγκελάριο και οι Σοσιαλδημοκράτες με τις επιθέσεις που εξαπολύουν εναντίον της. Σε συνέντευξή του στους Financial Times ο ηγέτης τους και πρώην υπουργός Εξωτερικών, Φρανκ Βάλτερ Σταϊνμάγιερ, χαρακτήρισε λάθος το Σύμφωνο Ανταγωνιστικότητας και κάλεσε την καγκελάριο να εξετάσει «με προσεκτικά βήματα» την προοπτική ενός ευρωομολόγου.
Η απροθυμία του Βερολίνου να στηρίξει με θέρμη το ευρώ φαίνεται πάντως ότι έχει αρχίσει να προβληματίζει και τους οικονομολόγους στην άλλη όχθη του Ατλαντικού. Σε συνέντευξή του στο περιοδικό Der Spiegel ο Αμερικανός καθηγητής μακροοικονομίας στο Πανεπιστήμιο του Μπέρκλεϊ Μπάρι Αϊχενγκριν καλεί τη Γερμανία να βάλει βαθιά το χέρι στην τσέπη για να θωρακίσει το ενιαίο νόμισμα. «Φτηνές λύσεις δεν υπάρχουν», επισημαίνει και τονίζει ότι προσωρινές λύσεις, όπως η επιμήκυνση και η μείωση των επιτοκίων για Ελλάδα και Ιρλανδία, δεν είναι επαρκείς. «Η συνέπεια θα είναι μερικοί ακόμη χαμένοι μήνες για την Ευρώπη», προειδοποιεί.
Σε ερώτηση της «Κ» τι θα έπρεπε να κάνει η Γερμανία κατά τη γνώμη του, ο Αμερικανός οικονομολόγος τάσσεται ουσιαστικά υπέρ της επαναγοράς ελληνικών και ιρλανδικών ομολόγων από τον μόνιμο μηχανισμό στήριξης, το επονομαζόμενο «Σχέδιο Μανίλα», που απορρίπτει σύσσωμο το γερμανικό κατεστημένο: «Το πιο σημαντικό που μπορεί να κάνει η Γερμανία είναι να ενισχύσει το τραπεζικό της σύστημα. Ισχυρότερες γερμανικές τράπεζες θα μπορούσαν να αντέξουν σε μια ενδεχόμενη αναδιάρθρωση του χρέους από την Ελλάδα και την Ιρλανδία. Επίσης το Βερολίνο θα πρέπει να υποστηρίξει την ιδέα να χρησιμοποιηθεί το ESFS για την προσθήκη «κινήτρων» (πιστωτικών εγγυήσεων), τα οποία θα συναφθούν στα ομόλογα που θα εκδώσουν οι κυβερνήσεις Ελλάδας και Ιρλανδίας. Στόχος είναι να τα ανταλλάξουν με ομόλογα στην τρέχουσα αξία τους», επισημαίνει.
Der Spiegel εναντίον Bild
H κρίση χρέους της Ελλάδας και ο τρόπος κάλυψής της από τα γερμανικά ΜΜΕ ήταν μια από τις αφορμές για τον ακήρυχτο πόλεμο που ξέσπασε αυτήν την εβδομάδα μεταξύ του έγκυρου περιοδικού Der Spiegel και της Bild, του ταμπλόιντ με κυκλοφορία 12 εκατ. φύλλα. H πολιτική επιθεώρηση κυκλοφόρησε τη Δευτέρα με κεντρικό τίτλο «Οι εμπρηστές» επαναφέροντας το -γνωστό για τους Γερμανούς- πρόβλημα της επιρροής που ασκεί στην κυβερνητική πολιτική η Bild, η οποία έχει καταφέρει να πείσει την πολιτική ηγεσία στο Βερολίνο ότι εκφράζει τον «μέσο Γερμανό». Η Bild βάζει τη σπίθα και οι υπόλοιποι όμιλοι διαγκωνίζονται ποιος θα απλώσει ταχύτερα την πυρκαγιά, ποιος θα διευκολύνει πρώτος το καταστροφικό έργο της φωτιάς. «Είναι θλιβερό, αλλά αληθινό», διαπιστώνουν σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις τους με την «Κ» Γερμανοί συνάδελφοι.