Στις Βρυξέλλες, η λέξη «συναίνεση» είναι συνυφασμένη με την Πορτογαλία. Καταλυτικό ρόλο στη συμφωνία των δύο μεγάλων κομμάτων εκεί είχε ο πρόεδρος της χώρας, Καβάκο Σίλβα, με την παρέμβασή του. Ομως και στην Αθήνα, τις τελευταίες δύο εβδομάδες ο Κάρολος Παπούλιας στέλνει με κάθε τρόπο το μήνυμα ότι η εθνική συνεννόηση και το χαμήλωμα των τόνων είναι αναγκαία για να αντιμετωπιστεί η κρίση.
Εκ του Συντάγματος, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας δεν έχει αρμοδιότητα να επιβάλει οτιδήποτε στα πολιτικά κόμματα. Το μόνο όπλο που διαθέτει είναι η δημόσια πίεση, την οποία χρησιμοποιεί με εξαιρετική φειδώ. Οσοι παρακολουθούν όμως προσεκτικά τις κινήσεις του και τις δηλώσεις του διαπιστώνουν ότι το τελευταίο διάστημα ο κ. Παπούλιας χρησιμοποιεί επίμονα αυτό το όπλο υπέρ της εθνικής συνεννόησης.
Ο Πρόεδρος έστειλε το πρώτο μήνυμα με αφορμή την επίσκεψη του διοικητή της Τράπεζας της Ελλάδος κ. Γ. Προβόπουλου, λέγοντας ότι είναι δύσκολοι οι καιροί και απαιτείται πάνω από όλα «πανεθνική προσπάθεια». Το επανέλαβε όμως με ακόμα μεγαλύτερη σαφήνεια και την επομένη, μετά τη συνάντησή του με τον Γ. Παπανδρέου, όπου μίλησε όχι μόνον για εθνική προσπάθεια, αλλά και για την ανάγκη πανεθνικής συστράτευσης: «Είναι εθνική προσπάθεια η οποία χρειάζεται πανεθνική συστράτευση. Δεν βγαίνει διαφορετικά», είχε δηλώσει εκείνη την ημέρα ο Πρόεδρος.
Οι παρεμβάσεις αυτές ενόχλησαν κάποιους στο πολιτικό σύστημα, όπως έδειξαν διαρροές στον Τύπο και το Διαδίκτυο. Πολύ περισσότερο ενοχλητικός και στα δύο μεγάλα κόμματα της χώρας του όμως είχε γίνει ο Καβάκο Σίλβα, στις αρχές Απριλίου, όταν πίεσε και τελικά κατάφερε να επιβάλει στον απερχόμενο πρωθυπουργό Σόκρατες και τον ηγέτη της αντιπολίτευσης Κοέλιο να συμφωνήσουν σε ένα προσωρινό πλαίσιο περικοπών, ενόψει της προσφυγής στον μηχανισμό στήριξης. Ο κ. Σίλβα απέτρεψε με αυτόν τον τρόπο το αγαπημένο παιχνίδι των κομμάτων για το ποιος θα αναλάβει την ευθύνη για την προσφυγή. Τελικά υπέγραψαν και οι δύο.
Το πόσο πολύ σκοπεύει να πιέσει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας για τη συναίνεση θα φανεί το επόμενο διάστημα. Ανθρωποι που τον ξέρουν καλά, πάντως, λένε ότι έχει πλέον ξεκαθαρίσει μέσα του τι πρέπει να γίνει για να σωθεί η χώρα και αναμένουν να επιμείνει σε αυτή την κατεύθυνση. Σημειώνουν μάλιστα ότι έχει ιδιαίτερη σημασία το γεγονός ότι ο Πρόεδρος έστειλε το πιο αυστηρό και ολοκληρωμένο μήνυμα προς πάσα κατεύθυνση στη συνάντησή του με τη ΓΕΝΟΠ-ΔΕΗ: «Είναι μια δύσκολη στιγμή και μια δύσκολη περίοδος. Δεν υπάρχουν ούτε εύκολες ούτε ανώδυνες λύσεις», είπε ο Πρόεδρος σε έναν αμήχανο Ν. Φωτόπουλο, και πρόσθεσε με έμφαση: «Χρειάζεται, και το επαναλαμβάνω αυτό, μια πανεθνική προσπάθεια, θα προσθέσω και μια πανεθνική συνεννόηση για να ξεπεράσουμε αυτή την κρίση». Αν μη τι άλλο, ο Αντώνης Σαμαράς, που πέρασε το κατώφλι του Προεδρικού Μεγάρου την περασμένη Τρίτη, διέθετε ένα σαφές ερμηνευτικό πλαίσιο για το τι σήμαινε εκείνο το «οι καιροί ου μενετοί» με το οποίο τον υποδέχθηκε ο κ. Παπούλιας.
Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι ο Πρόεδρος προωθεί αυστηρά τη συνεννόηση ανάμεσα στα δύο κόμματα εξουσίας και όχι κάποιο σχήμα ευρύτερης κυβερνητικής συνεργασίας ή υποχρεωτικού τύπου συμπράξεις. Απέφυγε λοιπόν να πει οτιδήποτε ουσιαστικό τόσο στη συνάντησή του με την κ. Ντ. Μπακογιάννη (12. Απριλίου) όσο και με τον κ. Γ. Καρατζαφέρη (30 Απριλίου). Αντίθετα, εκτεταμένη συζήτηση για εθνική συνεννόηση και συναίνεση έγινε στη συνάντηση που είχε ο Πρόεδρος με τον CEO της Εθνικής, κ. Απ. Ταμβακάκη (17 Μαΐου).
Δεν στερείται πάντως σημασίας ότι ο Πρόεδρος δεν περιορίζει πια το μήνυμά του στους «χρησμούς» του Προεδρικού Μεγάρου, αλλά το έχει εντάξει και στις ομιλίες του, όπως στις 15 Μαΐου στο Διδυμότειχο, όπου είπε: «Λύση υπάρχει και είναι πολιτική. Θέλω να πιστεύω ότι οι πολιτικές δυνάμεις μπορούν να συναντηθούν σε μια κοινή επιδίωξη. Αρκεί να αρθούμε όλοι πάνω από τα μικρά και να προσηλωθούμε στα μεγάλα»…