Μετά την ψήφιση του Μεσοπρόθεσμου, κατά γενική ομολογία η Ελλάδα έκανε ένα βήμα πίσω από τον γκρεμό της χρεοκοπίας. Ωστόσο τα βασανιστικά ερωτήματα παραμένουν αναπάντητα: Μπορεί η ελληνική κυβέρνηση να κάνει και τα επόμενα βήματα που θα μας απομακρύνουν ακόμη περισσότερο από τον γκρεμό;
Ποτέ μέχρι σήμερα η αίσθηση ότι η Ευρωζώνη ζητάει από την Ελλάδα «να καταφέρει το αδύνατο για να αποτρέψει το αναπόφευκτο» δεν ήταν τόσο ισχυρή όσο τώρα. «Ολοι έχουν δικαίωμα σε μια δεύτερη ευκαιρία, δεν ξέρω όμως αν θα υπάρξει τρίτη», λέει διπλωμάτης της Ευρωζώνης απαντώντας στο ερώτημα ποιες είναι οι προκλήσεις των επόμενων μηνών. «Πάντως, δεν θα εξαντλούσα την υπομονή των εταίρων μου», προσθέτει και εξηγεί: «Προς το παρόν το ενδεχόμενο μιας ελληνικής χρεοκοπίας εγκυμονεί πολλούς κινδύνους για το ευρωπαϊκό τραπεζικό σύστημα. Ωστόσο, με κάθε μήνα που περνάει, οι ευρωπαϊκές τράπεζες ενισχύονται και βελτιώνουν τη θέση τους. Σε λίγο οι κυβερνήσεις θα μπορούν να αποφασίζουν ευκολότερα».
Δεκαοκτώ μήνες μετά το ξέσπασμα της ελληνικής κρίσης ο χρονικός ορίζοντας Ελλάδας και Ευρωζώνης έχει στενέψει απειλητικά. Η κατάρρευση αποσοβήθηκε, μόνο προσωρινά όμως. Το δράμα είναι σχεδόν βέβαιο ότι θα επαναληφθεί τον Σεπτέμβριο, εκτός και αν μεσολαβήσει ένα θαύμα. Η ανάγκη για ταχύτατη ανάληψη δράσης δεν βαρύνει μόνο την Ελλάδα, αλλά και τους εταίρους της.
Τις επόμενες εβδομάδες η Ευρωζώνη θα πρέπει να συγκροτήσει το νέο χρηματοδοτικό πακέτο για την Ελλάδα, στο οποίο θα συμμετάσχουν ιδιώτες, υπό την προϋπόθεση ότι δεν θα προκληθεί πιστωτικό επεισόδιο. Στο έκτακτο συμβούλιο Eurogroup (σήμερα με τηλεδιάσκεψη) οι υπουργοί Οικονομικών αναμένεται ότι θα εγκρίνουν την καταβολή της πέμπτης δόσης του δανείου. Οσον αφορά τα χαρακτηριστικά του νέου πακέτου βοήθειας, ίσως θα χρειαστεί να περιμένουμε μέχρι τις 11 Ιουλίου για να μάθουμε περισσότερες λεπτομέρειες.
Ενα ακόμη ζήτημα που θα πρέπει να επιλυθεί σύντομα είναι η απαίτηση των Φινλανδών για υποθήκευση περιουσιακών στοιχείων της Ελλάδας προκειμένου να συναινέσουν σε νέα βοήθεια. Η απαίτηση του φινλανδικού Κοινοβουλίου προκαλεί μεγάλο πολιτικό πρόβλημα στην Ελλάδα αλλά και άλλα δυσεπίλυτα προβλήματα νομικής φύσεως. Το ΔΝΤ αναμένεται να εγκρίνει την καταβολή του μεριδίου που του αναλογεί (3,3 δισ.) στις 8 Ιουλίου. Σε κάθε περίπτωση, τα χρήματα της πέμπτης δόσης θα πρέπει να έχουν φτάσει στο ελληνικό θησαυροφυλάκιο μέχρι τα μέσα Ιουλίου.
Εφαρμογή
Ακόμη περισσότερα είναι τα εμπόδια που θα πρέπει να ξεπεράσει η ελληνική κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες. Πρώτα θα πρέπει να αποδείξει στους εταίρους της ότι εφαρμόζει το Μνημόνιο. «Ο καλύτερος τρόπος για την αντιμετώπιση των προβλημάτων χρέους είναι η εφαρμογή των σχεδίων δημοσιονομικής αποκατάστασης», επανέλαβε την Πέμπτη ο πρόεδρος της ΕΚΤ κ. Ζαν-Κλοντ Τρισέ εκφράζοντας την επικρατούσα άποψη στην Ευρωζώνη.
Ταυτόχρονα θα πρέπει να πείσει την ελληνική κοινωνία ότι όντως θέλει να μοιράσει δικαιότερα το βάρος της κρίσης και ότι όντως θέλει να μεταρρυθμίσει την ελληνική οικονομία. Η μεγαλύτερη περικοπή της κρατικής σπατάλης και των δαπανών είναι η λογικότερη και αποτελεσματικότερη λύση. Ταυτόχρονα τις επόμενες ημέρες ο κ. Βενιζέλος θα πρέπει να καταθέσει αίτημα στο ΔΝΤ και την Ε.Ε. για την παροχή του δεύτερου χρηματοδοτικού πακέτου βοήθειας.
Χωρίς αμφιβολία το νέο Μνημόνιο θα βασιστεί σε μεγάλο βαθμό στο μεσοπρόθεσμο πλαίσιο. Ωστόσο η Κομισιόν θα πρέπει να αναλάβει πλέον τις ευθύνες της και να απαιτήσει να αλλάξει η κατανομή 50%-50% της δημοσιονομικής προσαρμογής μεταξύ περικοπής δαπανών και αύξησης των εσόδων. Σύμφωνα με πληροφορίες ο επίτροπος κ. Ολι Ρεν υποστηρίζει την κατανομή 2/3 περικοπές δαπανών και 1/3 αύξηση εσόδων. Αν δεν την απαιτήσει, μετά βεβαιότητος θα δει το πρόγραμμα του να καταρρέει εντός των επόμενων μηνών.