Ο επικεφαλής της Διεθνούς Ενωσης Τραπεζών (IIF) Τσαρλς Νταλάρα, που διαπραγματεύθηκε για λογαριασμό των τραπεζών τον τρόπο συμμετοχής των ιδιωτών πιστωτών στο πακέτο στήριξης, είναι τόσο σίγουρος για την επιτυχία του σχεδίου που προβλέπει ότι η Ελλάδα θα μπορεί να βγει ξανά στις αγορές σε δύο χρόνια. Οπως λέει στη συνέντευξή του στην «Κ», «έχω δει πολλές περιπτώσεις τις τελευταίες τρεις δεκαετίες. Πρέπει κανείς να κάνει ένα σημαντικό ανασχεδιασμό ή αναδιάταξη του δημόσιου χρέους, με μείωση του χρέους. Τότε ο μέσος χρόνος επιστροφής στις αγορές είναι 18 μήνες. Οι αγορές θεωρούν ότι τα προβλήματα της Ελλάδας είναι σοβαρά, γι’ αυτό προσθέτω 6-12 μήνες. Δεν βλέπω όμως κάποιο λόγο να μην μπορεί να επιστρέψει στις αγορές σε 18-30 μήνες. Είναι θέμα δυναμικής και ανάκτησης αξιοπιστίας».
– Ωστόσο, κάποιοι αναλυτές θεωρούν ότι η προβλεπόμενη μείωση του χρέους δεν είναι επαρκής για να γίνει βιώσιμο.
– Δεν συμφωνώ. Πιστεύω ότι πρέπει να δείτε τη βιωσιμότητα του χρέους ως μία δυναμική έννοια, που περιλαμβάνει την εξυπηρέτηση του χρέους, τις αναπτυξιακές προοπτικές, και συνολικά το επενδυτικό περιβάλλον της χώρας. Εχουμε αυτή τη συμφωνία, με την οποία θα μειώσουμε άμεσα, εντός μηνών, το δανειακό βάρος της Ελλάδας κατά 10% του ΑΕΠ, 25 δισ. ευρώ. Πρόκειται για μεγάλη μείωση, και αυτά είναι συντηρητικά νούμερα. Επιπλέον, υπάρχει η μείωση του επιτοκίου από την Ε.Ε. και τους ιδιώτες πιστωτές, η οποία θα μειώσει το βάρος εξυπηρέτησης του ελληνικού χρέους τα επόμενα χρόνια. Οι ιδιώτες επενδυτές επίσης δεσμεύονται σε μία μακρά ροή χρηματοδότησης 135 δισ. ευρώ, με επιτόκια πολύ χαμηλότερα της αγοράς. Οταν τα συνδυάσετε όλα αυτά, ακόμη και χωρίς υψηλότερες αναπτυξιακές προοπτικές, βλέπετε ότι ο λόγος του χρέους προς το ΑΕΠ θα μειωθεί από το 142% πέρυσι στο 126% το 2015. Και στο μέλλον, ακόμη και χωρίς υψηλότερη ανάπτυξη, με τις προβλέψεις του ΔΝΤ, μπορείτε εύκολα να τον μειώσετε στο 100% μέχρι το 2020, ενώ με υψηλότερη ανάπτυξη 1%, κάτω από το 90%. Κατά τη γνώμη μου, λοιπόν, είναι ένα πολύ ισχυρό πακέτο για τη βιωσιμότητα του χρέους. Οι αναλυτές απλώς χρειάζεται να προσέξουν περισσότερο τα στοιχεία.
– Η αποτελεσματικότητα της συμφωνίας εξαρτάται από τη συμμετοχή του 90% των ιδιωτών. Είστε βέβαιος ότι ο στόχος θα επιτευχθεί;
– Ναι, είμαι βέβαιος ότι ο στόχος μπορεί να επιτευχθεί, αν όλοι κάνουν τη δουλειά τους και συνεργαστούν αρμονικά. Αυτό περιλαμβάνει την ελληνική κυβέρνηση, τις εταιρείες που θα διαχειριστούν τη συμφωνία, την ευρωπαϊκή ηγεσία και το ΔΝΤ. Εχουμε μία ισχυρή ομάδα ιδιωτών επενδυτών, μεγάλες τράπεζες και ασφαλιστικές εταιρείες, που έχουν ήδη δεσμευθεί. Και είναι σημαντικό η ευρωπαϊκή ηγεσία να συνεχίσει να ενθαρρύνει τη συμμετοχή τους σε εθελοντική βάση, αλλά και οι εταιρείες να αναγνωρίσουν τη σημασία του για τη μακροπρόθεσμη σταθερότητα της Ευρώπης – να μην το δουν στενά, αν θα χάσουν χρήματα ή όχι.
Οι ελληνικές τράπεζες
– Υπάρχει η ανησυχία ότι οι ελληνικές τράπεζες ίσως εθνικοποιηθούν ή εξαγοραστούν λόγω των ζημιών που θα υποστούν. Το θεωρείτε πιθανό;
– Δεν πιστεύω ότι είναι πιθανό σενάριο. Φυσικά κάθε τράπεζα θα πρέπει να αξιολογήσει την κεφαλαιακή της βάση υπό το πρίσμα της συμμετοχής της στο σχέδιο. Οπως το βλέπουμε εμείς, με βάση και τα αποτελέσματα των τεστ κοπώσεως, οι περισσότερες ελληνικές τράπεζες μπορούν να διαχειριστούν τις ζημίες αυτής της συμφωνίας χωρίς να καταφύγουν σε μεγάλη αύξηση κεφαλαίων. Μπορεί να χρειαστούν κάποια νέα κεφάλαια, αλλά θα ήλπιζα ότι στις περισσότερες περιπτώσεις αυτό θα γίνει μέσω της αγοράς. Θα ήταν εξαιρετικά ατυχής και μη απαραίτητη μία εθνικοποίηση. Ο ρόλος του κράτους στην ελληνική οικονομία πρέπει να μειωθεί, όχι να αυξηθεί.
– Θα επηρέαζε τη διαδικασία μία υποβάθμιση σε selective default;
– Οχι, και μάλιστα μας ενθαρρύνει το γεγονός ότι και οι τρεις οίκοι έχουν αναγνωρίσει ότι στο μέλλον η συμφωνία μπορεί να βελτιώσει τις αναπτυξιακές προοπτικές και τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους. Αυτό είναι το σημαντικό: Οχι αν θα υπάρξει μία τεχνική αξιολόγηση selective default για μερικές ημέρες ή εβδομάδες, αλλά αν, αφού ολοκληρωθούν οι συναλλαγές και καθώς εφαρμόζονται οι μεταρρυθμίσεις, βελτιωθεί η φερεγγυότητα της Ελλάδας. Και δεν υπάρχει διαφωνία σε αυτό: Αν η κυβέρνηση εφαρμόσει το πρόγραμμα και έχουμε επιτυχία στις συναλλαγές, η Ελλάδα θα είναι ένα πιο αξιόπιστο και φερέγγυο μέρος για τους επενδυτές.