«Η ευρωπαϊκή κρίση χρέους δεν έχει τελειώσει. Οι αμφιβολίες για τις αγορές θα επιστρέψουν το αργότερο ώς τον Σεπτέμβριο», προανήγγειλε ως άλλη Κασσάνδρα ο Λαρς Φελντ, σύμβουλος της Αγκελα Μέρκελ, την περασμένη Τρίτη. Την ίδια μέρα ξεκίνησε η πίεση των αγορών σε Ιταλία και Ισπανία, που απέδειξε ότι δεν αρκεί η παροχή νέων πακέτων προς τις προβληματικές χώρες για να αναχαιτιστεί η επέκταση της κρίσης χρέους στους μεγάλους ασθενείς της Ευρωζώνης. Χρειάζονται πολιτική βούληση, ταχεία αντανακλαστικά και όραμα.
Η αναζωπύρωση της κρίσης, όμως, ελάχιστους Ευρωπαίους ηγέτες συγκίνησε, αφού ακόμη και η Κομισιόν έχει αναρτήσει ταμπέλα «Κλειστό λόγω διακοπών» και ο πρόεδρος Ζοζέ Μανουέλ Μπαρόζο αρκείται σε γραπτές ανακοινώσεις και επιστολές προς Ευρωπαίους ηγέτες. Μοναδική παραφωνία στη γενικευμένη πολιτική παράλυση ο Θαπατέρο, ο οποίος ανέβαλε για λίγες τις διακοπές του στην Ανδαλουσία για να χειριστεί προσωπικά την κατάσταση.
Ο Ιταλός πρωθυπουργός Σίλβιο Μπερλουσκόνι, εμφανώς κουρασμένος από τις δικές του δικαστικές περιπέτειες, αλλά και το οιονεί σκάνδαλο στο οποίο εμπλέκεται ο υπουργός Οικονομικών του, Τζούλιο Τρεμόντι (αδήλωτο ενοίκιο πολυτελούς κατοικίας στη Ρώμη), μίλησε την περασμένη Τετάρτη στο Κοινοβούλιο. Φρόντισε όμως, κατόπιν συμβουλής του Τρεμόντι, να κάνει το διάγγελμά του μετά το κλείσιμο των αγορών ώστε να μην έχουν άμεσο αντίκτυπο τα λόγια του στα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια. Σε αντίθεση με τον Θαπατέρο, ο οποίος προκήρυξε πρόωρες εκλογές για τον Νοέμβριο, ο Μπερλουσκόνι απέρριψε το αίτημα της αντιπολίτευσης να παραιτηθεί και επέμεινε ότι η Ιταλία έχει αξιόπιστα fundamentals και δεν κινδυνεύει.
Γυναίκα χωρίς σκιά
Ο γερμανικός Τύπος εγκαλεί τον Ιταλό πρωθυπουργό Σίλβιο Μπερλουσκόνι για dolce vita, τη στιγμή που η χώρα του εμφανίζεται ως το πλέον ευάλωτο θύμα στο μπαράζ επιθέσεων από κερδοσκόπους. Ωστόσο και η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ έφυγε από τα τέλη Ιουλίου για διακοπές, πήρε υπό μάλης τη «Γυναίκα χωρίς σκιά» του Χόφμανσταλ και δεν πρόκειται να γυρίσει πριν από τις 13 Αυγούστου από το νότιο Τιρόλο. Ο ίδιος ο Γερμανός υπουργός Ανάπτυξης Φίλιπ Ρέσλερ παραδέχθηκε ότι το πρόβλημα της Ιταλίας και της Ισπανίας δεν συζητήθηκε κατά την καθιερωμένη συνεδρίαση του υπουργικού συμβουλίου την περασμένη Τετάρτη, που πραγματοποιήθηκε εν τη απουσία της Μέρκελ. Εμφανίστηκε δε καθησυχαστικός και είπε πως δεν βλέπει τον λόγο ανησυχίας μπροστά στις τρέχουσες εξελίξεις. Μόλις την Παρασκευή το μεσημέρι κι ενώ τα ευρωπαϊκά χρηματιστήρια γκρεμίζονταν αποφάσισε η καγκελάριος να συνομιλήσει τηλεφωνικά με τον Σαρκοζί και τον Θαπατέρο, αφήνοντας τον αδύναμο κρίκο Μπερλουσκόνι εκτός διαβούλευσης.
Το Βερολίνο εμφανίζεται ενοχλημένο από τις παρεμβάσεις του Μπαρόζο και του επικεφαλής της ΔΝΤ, Ζαν-Κλοντ Τρισέ, αυτήν την εβδομάδα. Δύο εβδομάδες μετά τη σύνοδο της 21ης Ιουλίου, που υποτίθεται ότι θα καταλάγιαζε τη νευρικότητα στις αγορές, οι δηλώσεις αμφοτέρων ρίχνουν λάδι στη φωτιά, καταγγέλλει η Γερμανία. Πολλοί αναλυτές εκτιμούν ότι είναι εσκεμμένη η ασάφεια στο νέο σχέδιο διάσωσης για την Ελλάδα, που αποφασίστηκε κατά τη σύνοδο κορυφής του περασμένου μήνα. Οι ηγέτες συμφώνησαν τον Ιούλιο σε ένα γενικό περίγραμμα και στη συνέχεια έφυγαν για διακοπές. Θέλουν μεν να σώσουν το ευρώ, αλλά ανησυχούν ότι δεν διαθέτουν την απαραίτητη υποστήριξη στο εσωτερικό τους για να αναλάβουν επώδυνες πρωτοβουλίες.
Αν επιβεβαιωθούν οι φόβοι πως Ισπανία και Ιταλία αδυνατούν να πληρώσουν τη συνδρομή τους για το ελληνικό πακέτο διάσωσης, το μερίδιο των Γερμανών, που είναι ούτως ή άλλως το μεγαλύτερο, θα διογκωθεί. Και τότε ο ρόλος του κυβερνώντος κόμματος στη Γερμανία να πείσει τους βουλευτές του το φθινόπωρο να εγκρίνουν τη νέα βοήθεια θα είναι ακόμη δυσκολότερος.
Η επίσκεψη Ρέσλερ
Γερμανικές πηγές εκτιμούν, ωστόσο, ότι το πακέτο θα περάσει από τη Βουλή μόνο και μόνο από το ένστικτο αυτοσυντήρησης των βουλευτών του κυβερνητικού συνασπισμού, αφού σε αντίθετη περίπτωση η χώρα θα οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές. Οι ίδιες πηγές θεωρούν ότι από την επιτυχία ή μη του νέου πακέτου θα κριθεί η αξιοπιστία σύσσωμης της ευρωπαϊκής ηγεσίας.
Δεν είναι άλλωστε τυχαία η σπουδή του Ρέσλερ να επισκεφτεί την Ελλάδα στα τέλη Αυγούστου, για να υλοποιήσει όσα αποφάσισε η σύνοδος της 21ης Ιουλίου: κοινοτική υποστήριξη στις αναπτυξιακές προσπάθειες και διερεύνηση επενδυτικών δυνατοτήτων στη χώρα μας. Ο Γερμανός υπουργός αναμένεται να επανακάμψει τον Οκτώβριο επικεφαλής πολυμελούς αποστολής Γερμανών επενδυτών προκειμένου να συγκεκριμενοποιηθεί η πρωτοβουλία. «Περιμένουμε ανάλογες κινήσεις από τη Γαλλία», λέει πικρόχολα το Βερολίνο.