Η αποχώρηση του Δημοκρατικού Κόμματος (ΔΗΚΟ) από την κυβέρνηση του Δημήτρη Χριστόφια την περασμένη Τετάρτη δεν αποτέλεσε μεγάλη έκπληξη. Από το πρωινό της 11ης Ιουλίου, οπότε σημειώθηκε η φονική έκρηξη στη ναυτική βάση «Ευάγγελος Φλωράκης», η συγκυβέρνηση του ΑΚΕΛ με το ΔΗΚΟ τελούσε υπό προθεσμία. Οι χειρισμοί στο Κυπριακό εμφανίστηκαν ως η βασική αιτία για την αποχώρηση του ΔΗΚΟ από μια κυβέρνηση που έχει εισέλθει σε επικίνδυνη περιδίνηση. Είχε προηγηθεί πριν από μερικές ημέρες η παραίτηση, για λόγους ευθιξίας, του προερχόμενου από το ΔΗΚΟ υπουργού Εξωτερικών, Μάρκου Κυπριανού, ενώ και στο εσωτερικό του κόμματος αυξάνονταν οι φωνές που ζητούσαν απεμπλοκή από τη διακυβέρνηση. Το ΔΗΚΟ, αν ήθελε να διατηρηθεί ως ο τρίτος πόλος ανάμεσα στο αριστερό ΑΚΕΛ και τον δεξιό Δημοκρατικό Συναγερμό (ΔΗΣΥ), έπρεπε να διαχωρίσει τη θέση του από το πανταχόθεν βαλλόμενο Προεδρικό Μέγαρο.
Αλλωστε, η συγκυβέρνηση είχε περάσει τους τελευταίους μήνες από σαράντα κύματα, με το ΔΗΚΟ να καταψηφίζει πριν από ένα χρόνο κυβερνητικό νομοσχέδιο για την αύξηση της εταιρικής φορολογίας, ενώ συνυπέγραψε με το ΔΗΣΥ κοινοβουλευτικό ψήφισμα για την ένταξη της Κύπρου στο πρόγραμμα του ΝΑΤΟ «Συνεταιρισμός για την Ειρήνη». Ο πρόεδρος Χριστόφιας και το ΑΚΕΛ δεν θέλουν καμία σχέση με το ΝΑΤΟ, ακόμη και αν η υποβολή αίτησης ένταξης στο εν λόγω πρόγραμμα θα προκαλούσε προβλήματα στην Τουρκία.
Σημαντικότερο σημείο τριβής αποτελούσε η οικονομία, με το ΔΗΚΟ να ζητεί επί μήνες περικοπές στο κρατικό μισθολόγιο και παρεμβάσεις στο συνταξιοδοτικό του δημόσιου τομέα. Και σε αυτό τον τομέα το ΔΗΚΟ βρισκόταν πιο κοντά στον ΔΗΣΥ, παρά στον κυβερνητικό του συνεταίρο.
Ηρωική έξοδος
Πριν από την έκρηξη διαφαίνονταν σοβαρά σημάδια διακομματικής σύγκλισης στην οικονομία. Μετά την 11η Ιουλίου το σκηνικό άλλαξε και το ΔΗΚΟ πραγματοποίησε ηρωική έξοδο. Ο πρόεδρος του ΔΗΚΟ, Μάριος Κάρογιαν, έθεσε στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας, Δημήτρη Χριστόφια, όρους που η πλευρά Χριστόφια δεν μπορούσε να αποδειχθεί.
Ο πρόεδρος Χριστόφιας υποχώρησε σε θέματα που αφορούσαν την οικονομία, αλλά δεν μπορούσε να αναιρέσει βασικές πτυχές των διαπραγματευτικών του προτάσεων προς τους Τουρκοκύπριους, όπως η εκ περιτροπής προεδρία Ελληνοκύπριων και Τουρκοκύπριων και η σταθμισμένη ψήφος των ψηφοφόρων των δύο κοινοτήτων στην εκλογή προέδρου και αντιπροέδρου του νέου ομοσπονδιακού κυπριακού κράτους.
Το διαζύγιο ήταν συναινετικό, δεν έγιναν εμπρηστικές δηλώσεις και το ΑΚΕΛ κράτησε χαμηλούς τόνους προσβλέποντας, σε ύστερο χρόνο, σε επαναπροσέγγιση.
Ο πρόεδρος της Κυπριακής Δημοκρατίας, Δημήτρης Χριστόφιας, απέμεινε τελικά να κυβερνά μόνος, με τη στήριξη του κομμουνιστικού ΑΚΕΛ, έχοντας απέναντί του το σύνολο των υπόλοιπων κομμάτων. Και άλλοι πρόεδροι κυβέρνησαν μόνοι (τόσο ο Σπύρος Κυπριανού όσο και ο Γλαύκος Κληρίδης) μετά την αποχώρηση από την κυβέρνηση κομμάτων που τους στήριξαν στις προεδρικές εκλογές, αλλά κανείς δεν είχε απέναντί του τόσο αρνητική διάθεση από την κοινή γνώμη.
Οι διακοπές στην ηλεκτροδότηση και οι καθημερινές ειδήσεις για τις επιπτώσεις της έκρηξης στην οικονομία υπενθυμίζουν κάθε ημέρα τι συνέβη στις 11 Ιουλίου. Η πολιτική ατζέντα δεν αλλάζει, ενώ ακόμη και ο χειρισμός του ανασχηματισμού (ξεκίνησε στις 28 Ιουλίου με την παραίτηση των μελών του υπουργικού συμβουλίου για να ολοκληρωθεί… την Παρασκευή, 5 Αυγούστου) μαρτυρεί το σοβαρό έλλειμμα πολιτικής διαχείρισης.
Ο κ. Χριστόφιας μέσα σε αντίξοες συνθήκες πρέπει να πολιτευτεί απέναντι σε ένα εχθρικό Κοινοβούλιο, να συνεχίσει τις διαπραγματεύσεις με τους Τουρκοκύπριους, να προετοιμάσει τη χώρα για την άσκηση της Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ενωσης το δεύτερο εξάμηνο του 2012 και κυρίως να αποκαταστήσει τη χαμένη τιμή της κυπριακής οικονομίας.
Την Πέμπτη τα μέτρα για την οικονομία
Η κλεψύδρα φθάνει στο τέλος και η κυπριακή κυβέρνηση καλείται μέσα στις επόμενες ημέρες να ανακοινώσει μέτρα που θέτουν τις βάσεις για επαναφορά της χώρας σε θετικούς αναπτυξιακούς ρυθμούς. Δεν είναι τυχαίο ότι η πρώτη δήλωση του νέου υπουργού Οικονομικών, Κίκη Καζαμιά (πρώην βουλευτής του ΑΚΕΛ και υπουργός Συγκοινωνιών στην κυβέρνηση του Τάσου Παπαδόπουλου), έγινε στο πρακτορείο Ρόιτερς, στέλνοντας στο εσωτερικό μηνύματα για ενότητα και συγκλίσεις.
Την προσεχή Τρίτη θα πραγματοποιηθεί η τελευταία συνάντηση του Προέδρου με τις συντεχνίες των εργαζομένων στο Δημόσιο (παραμένει διάσταση απόψεων στο συνταξιοδοτικό) και την Πέμπτη αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή πακέτο νομοσχεδίων για την οικονομία. Η Βουλή, στην οποία η κυβέρνηση δεν έχει την πλειοψηφία, δεν αναμένεται να φέρει προσκόμματα στην ψήφιση των αναγκαίων νομοσχεδίων.
Αλλωστε οι βασικές αρχές είχαν συμφωνηθεί, διακομματικά, πριν από την έκρηξη στη ναυτική βάση και προβλέπουν, μεταξύ των άλλων, πάγωμα των αυξήσεων στο Δημόσιο, επιβολή έκτακτης εισφοράς σε όλες τις κερδοφόρες επιχειρήσεις, πάγωμα των προσλήψεων, περιορισμένες αποκρατικοποιήσεις, ενώ ανοικτό παραμένει το ενδεχόμενο αύξησης του ΦΠΑ.