Με έντονα διαβήματα προς τα Ηνωμένα Εθνη και την Ε.Ε. «απαντά» η Λευκωσία στις απειλές που εξαπέλυσε η Αγκυρα, διά του Τούρκου υπουργού Εξωτερικών, Αχμέτ Νταβούτογλου, αμέσως μόλις έγινε γνωστό ότι στις αρχές Οκτωβρίου θα αρχίσουν οι γεωτρήσεις για τα κοιτάσματα φυσικού αερίου εντός της κυπριακής Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης (ΑΟΖ). Παράλληλα, η υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Ερατώ Μαρκουλλή, δήλωσε χθες ότι θα γίνουν διαβήματα και προς τα μόνιμα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ. Πρόσθεσε, επίσης, ότι η Τουρκία δεν έχει πάρει το μήνυμα ότι για να συνεχιστεί η ευρωπαϊκή πορεία της πρέπει να συμπεριφέρεται ως υποψήφια χώρα.
Λευκωσία και Αθήνα απάντησαν άμεσα στις νέες προκλήσεις που εξαπέλυσε η Τουρκία, ενώ το θέμα αναμένεται να βρεθεί στο επίκεντρο της επίσκεψης της κ. Μαρκουλλή στην Ελλάδα και της συνάντησης που θα έχει με τον υπουργό Εξωτερικών κ. Σταύρο Λαμπρινίδη, την Πέμπτη, στη διάρκεια της οποίας θα καθοριστεί η περαιτέρω στρατηγική.
Το επόμενο διάστημα, σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η Αγκυρα αναμένεται να κλιμακώσει τις προσπάθειες, τόσο στο προσκήνιο, όσο και στο παρασκήνιο, προκειμένου να καταφέρει να παρεμποδίσει την έναρξη των γεωτρήσεων. Στη βάση των ενστάσεων που προβάλλει η Τουρκία, βρίσκεται ο ισχυρισμός ότι έχει νόμιμα συμφέροντα στην Ανατολική Μεσόγειο. Η θέση που προβάλλει σε διεθνείς οργανισμούς είναι ότι τα δικαιώματα αυτά αφορούν τη θαλάσσια περιοχή που εκτείνεται από το δυτικό χερσαίο άκρο της Κύπρου προς Δυσμάς, ενώ προς τον Νότο φθάνει μέχρι την Αίγυπτο. Ωστόσο, όπως επισημαίνουν οι ίδιες πηγές, η Τουρκία, στην ανακοίνωση που δημοσιοποιήθηκε από το τουρκικό ΥΠΕΞ με την αντίδρασή της στην έναρξη ερευνών, επικαλείται το Δίκαιο της Θάλασσας, χωρίς να έχει κυρώσει τη σχετική σύμβαση.
Εμπειροι διπλωμάτες εκτιμούν ότι, παρά την αντίδραση της Αγκυρας, οι χειρισμοί της Τουρκίας δυσκολεύουν από το διεθνές ενδιαφέρον που έχει προσελκύσει η προοπτική ενεργειακών κοιτασμάτων στην κυπριακή ΑΟΖ. Ετσι, η Τουρκία θα πρέπει να συνυπολογίσει σε κάθε ενέργειά της την αντίδραση των ΗΠΑ, της Ρωσίας, της Ε. Ε., αλλά και του Ισραήλ, με το οποίο η Κύπρος έχει συνάψει συμφωνία καθορισμού ΑΟΖ.
Αντιδράσεις
Η αντίδραση της Κύπρου και της Ελλάδας επικεντρώνεται στο γεγονός ότι η αξιοποίηση των ενεργειακών κοιτασμάτων αποτελεί κυριαρχικό δικαίωμα της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ο Κύπριος κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέφανος Στεφάνου, στη δήλωσή του επισήμανε ότι «είναι στο χέρι της Τουρκίας να επιλυθεί σύντομα το Κυπριακό, να τερματιστεί η κατοχή και να επανενωθεί η Κύπρος και ο λαός της, Ελληνοκύπριοι και Τουρκοκύπριοι να μπορούν να εκμεταλλεύονται τον φυσικό πλούτο του νησιού».
Ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών, Γρηγόρης Δελαβέκουρας, στη δήλωσή του τόνισε ότι οι ενέργειες της κυπριακής κυβέρνησης βρίσκονται σε πλήρη αρμονία με το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας και πρόσθεσε ότι η Τουρκία, αντί για προκλητικές δηλώσεις, πρέπει να υιοθετήσει τη σχετική Σύμβαση, που είναι μέρος του κοινοτικού κεκτημένου. Να αποδεχθεί τη Διεθνή Σύμβαση για το Δίκαιο της Θάλασσας κάλεσε την Τουρκία και ο τομεάρχης Εξωτερικών της Ν.Δ. Πάνος Παναγιωτόπουλος.