Κύριο δίλημμα για τους Οικολόγους Πράσινους, η κατεύθυνση της πραγματικής οικονομίας.
Από την πρώτη στιγμή οι Οικολόγοι Πράσινοι είχαμε επισημάνει ότι «άλλο δημοσιονομική εξυγίανση, άλλο επίθεση στη βιωσιμότητα». Δύο χρόνια μετά, είναι σαφές ότι το Μνημόνιο δεν τα πάει καλά ούτε με το περιβάλλον: ακρωτηριασμός του σιδηροδρόμου, υποβάθμιση της δημόσιας συγκοινωνίας στις πόλεις, παράκαμψη της περιβαλλοντικής νομοθεσίας με το fast track, καθολική νομιμοποίηση των αυθαιρέτων με διαγραφή προστίμων πολλών δισ. ευρώ, εκτροπή των πόρων του Πράσινου Ταμείου υπέρ των δανειστών, βίαιη αλλαγή χρήσεων σε βάρος του περιβάλλοντος στη δημόσια γη, επικίνδυνοι θεσμοί όπως η πλήρως αδιαφανής «επιφάνεια», εκποίηση φυσικών πόρων όπως το νερό.
Αν αποδεχθούμε το να είναι το περιβάλλον το πρώτο θύμα, παραγνωρίζουμε ότι: Σε καιρούς λιτότητας, η υποβάθμιση των συλλογικών αγαθών μάς κάνει δύο φορές φτωχούς. Η καταστροφή πολύτιμων φυσικών πόρων υπονομεύει και την οικονομία. Οι πληγές στο περιβάλλον θα διαιωνίζουν επ’ άπειρον τις συνέπειες της κρίσης.
Ακόμη πιο επικίνδυνα είναι, όμως, αυτά που προωθούνται ως λύσεις για την πραγματική οικονομία: Εξορύξεις με αμφίβολη οικονομική προοπτική και κολοσσιαίο περιβαλλοντικό κόστος. Τι ουσιαστικό έχουν κερδίσει η Αλβανία και η Ρουμανία, που βγάζουν πετρέλαιο ήδη από τη δεκαετία του 1930; Ενα νέο μοντέλο «all inclusive» τουρισμού, με πλήρη αποκοπή από τις τοπικές οικονομίες και με ληστρική χρήση φυσικών πόρων, όπως το νερό για γήπεδα γκολφ σε άνυδρες περιοχές. Νέο κύμα τσιμέντου και φούσκας ακινήτων: σχέδια για 700.000 τουριστικές κατοικίες (όταν η Ισπανία έχει ήδη 200.000 απούλητες), ασφυκτική οικοδόμηση ελεύθερων χώρων όπως το Ελληνικό, εύνοια του νέου Γενικού Οικοδομικού Κανονισμού προς τα μεγάλα κτίρια.
Τέτοιες επενδύσεις καταστρέφουν συχνά περισσότερες θέσεις εργασίας από όσες δημιουργούν, ενώ κλείνουν δρόμους για ακόμη περισσότερες. Αν τα σχέδια αυτά προχωρήσουν, η Ελλάδα του 2020 θα είναι μια οικονομία λεηλασίας φυσικών και ανθρώπινων πόρων, χωρίς προοπτικές βιωσιμότητας. Θα μοιάζει έτσι μάλλον με τη Λατινική Αμερική της δεκαετίας του 1970, όταν επιβάλλονταν εκεί οι πολιτικές του ΔΝΤ, παρά με την Ευρώπη του 21ου αιώνα.
Για να αποτρέψουμε όμως μια τέτοια προοπτική, δεν αρκεί ένα «ισχυρό ΟΧΙ». Οι Οικολόγοι Πράσινοι καταθέτουμε μια αντιπρόταση για επείγουσα Πράσινη Στροφή στην πραγματική οικονομία, που θέτει ως βασικές προτεραιότητες:
l Αναζωογόνηση της υπαίθρου, ιδιαίτερα στις νησιωτικές, ορεινές και μειονεκτικές περιοχές. Βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία, συνδυασμένη με ήπιο τουρισμό, ανανεώσιμη ενέργεια και μικρής κλίμακας μεταποίηση μπορούν να δώσουν διέξοδο στο 1,5 εκατ. νέων κυρίως και μορφωμένων ανθρώπων που εκτιμάται ότι αναζητούν τέτοιες λύσεις.
l Ενεργειακή στροφή με απεξάρτηση από το πετρέλαιο και τον λιγνίτη. Η εξοικονόμηση ενέργειας στα κτίρια ως βασική διέξοδος για τον τομέα της οικοδομής, η απεξάρτηση από το πετρέλαιο ως λύση και για το ισοζύγιο πληρωμών. Η ανανεώσιμη ενέργεια μπορεί να προσφέρει περισσότερα με ένα μοντέλο όπως της Γερμανίας και της Δανίας, που δίνει κεντρική θέση και σε μικρούς συνεταιρισμούς, δημοτικές επιχειρήσεις και πρωτοβουλίες νοικοκυριών.
l Αναβάθμιση των συλλογικών αγαθών, ώστε να αντισταθμίσουν ένα μέρος από τη χαμένη αγοραστική δύναμη.
l Αναπροσανατολισμό της οικονομίας με έμφαση στην έρευνα και καινοτομία σε πράσινες και εναλλακτικές κατευθύνσεις, καθώς και στα πολιτιστικά αγαθά, αλλά και σε προγράμματα στήριξης των νέων. Μορφές κοινωνικής και αλληλέγγυας οικονομίας, με αξιοποίηση και της διεθνούς εμπειρίας.
Οι απαντήσεις για την κατεύθυνση της πραγματικής οικονομίας θα σφραγίσουν το μέλλον της χώρας για δεκαετίες: Θα επενδύσουμε σε ταυτόχρονη διέξοδο για οικονομία, κοινωνία και περιβάλλον ή θα ξαναφτιάξουμε μια κοντόφθαλμη οικονομία με ημερομηνία λήξης, αυτή τη φορά με σφραγίδα Μνημονίου;
Για τους Οικολόγους Πράσινους, αυτό αποτελεί και το κύριο δίλημμα της εκλογικής αναμέτρησης. Ισχυρή πράσινη παρουσία στην επόμενη Βουλή θα είναι καταλυτική για να ανοίξει επιτέλους η σχετική δημόσια συζήτηση.
* Η κ. Ιωάννα Κοντούλη είναι επικεφαλής της εκλογικής εκστρατείας των Οικολόγων Πράσινων, υποψήφια στη Β΄ Αθηνών, και ο κ. Γ. Παρασκευόπουλος είναι επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας των Οικολόγων Πράσινων.