Χάρις στην επιλογή του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά να τηρήσει σταθερά χαμηλούς τόνους και την παρέμβαση του κ. Φώτη Κουβέλη ότι «πρέπει να προστατέψουμε τον Γιάννη Στουρνάρα γιατί αλλιώς η κυβέρνηση θα αποτύχει», με την οποία συμφώνησε ο κ. Ευάγγελος Βενιζέλος, εκτονώθηκε κατά τη συνάντηση των πολιτικών αρχηγών την περασμένη Τετάρτη η μίνι κυβερνητική κρίση με επίκεντρο την επαναδιαπραγμάτευση της δανειακής σύμβασης.
Ομως, τα γεγονότα της εβδομάδας που πέρασε καταδεικνύουν -παρά τις κατευναστικές παρεμβάσεις του Μεγάρου Μαξίμου μέσω του κυβερνητικού εκπροσώπου Σ. Κεδίκογλου- τις εύθραυστες ισορροπίες στις οποίες εδράζεται η κυβέρνηση συνεργασίας Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ, ΔΗΜΑΡ, η οποία καλείται να συγκεράσει: Πρώτον, τις πολιτικές στοχεύσεις των πρωταγωνιστών της και κατά κύριο λόγο του κ. Βενιζέλου που μετέχει ως κυβερνητικός εταίρος σε μια κυβέρνηση με επώδυνη ατζέντα, ενώ παράλληλα καλείται σε ένα επιβαρυμένο εσωκομματικό τοπίο να προχωρήσει στην ανασύνταξη του ΠΑΣΟΚ. Δεύτερον, το ασφυκτικό πλαίσιο το οποίο θέτουν οι εταίροι, ειδικά μετά τον εκτροχιασμό του προγράμματος λόγω της παρατεταμένης προεκλογικής περιόδου. Τρίτον, τις μειωμένες πολιτικές και κοινωνικές αντοχές μετά μία τριετία κατά την οποία η Βουλή ψήφισε αλλεπάλληλα μέτρα μείωσης των εισοδημάτων και επιβολή νέων φόρων.
Η σύγκρουση που είχαν το πρωί της Τετάρτης σε τρεις διαδοχικές τηλεφωνικές επικοινωνίες οι κ. Βενιζέλος και Στουρνάρας ήταν σφοδρότατη. Μάλιστα, ο υπουργός Οικονομικών -που στους χειρισμούς του στο Eurogroup της Δευτέρας, στο οποίο η Αθήνα δεν έθεσε επισήμως αίτημα επιμήκυνσης του χρόνου δημοσιονομικής προσαρμογής, είχε την πλήρη στήριξη του πρωθυπουργού- φέρεται να έφθασε ένα βήμα πριν από την παραίτηση από την κυβέρνηση, καθώς λέγεται πως κατέστησε σαφές στη σύσκεψη πως εάν είχε θέσει ζήτημα επαναδιαπραγμάτευσης, οι αντιδράσεις των εταίρων θα ήταν τόσο σφοδρές, που η κυβέρνηση δεν θα μπορούσε να σταθεί. Ο υπουργός Οικονομικών ξεκαθάρισε ότι η χώρα θα βρεθεί σε εξαιρετικά δυσχερή θέση αν δεν λάβει ενδιάμεση βοήθεια (bridge loan). Ωστόσο, θα ήταν λάθος η αντιπαράθεση αυτή να ερμηνευθεί με βάση τις διαχρονικά ψυχρές σχέσεις των κ. Βενιζέλου και Στουρνάρα, αν και ο τελευταίος τον είχε στηρίξει το 2007 έναντι του Γ. Παπανδρέου (μαζί με τους κ. Φλωρίδη και Παπαδόπουλο).
Ο κ. Σαμαράς και ο κ. Στουρνάρας έχουν την πεποίθηση ότι το αίτημα της επιμήκυνσης δεν μπορεί να τεθεί επισήμως πριν από τον Σεπτέμβριο και αφού προηγουμένως η κυβέρνηση έχει επαναφέρει το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής «εντός τροχιάς». Εξάλλου τα μηνύματα στην Αθήνα -ότι θα κινδυνεύσει να δει τη στρόφιγγα της ευρωπαϊκής χρηματοδότησης να κλείνει οριστικά εάν αποτολμήσει να ζητήσει ευνοϊκότερη μεταχείριση, με δεδομένες τις υστερήσεις του 2012- έφθασαν το τελευταίο δεκαπενθήμερο από παντού: τα εισέπραξε ο κ. Σαμαράς στις τηλεφωνικές επικοινωνίες που είχε με Αγκελα Μέρκελ, Βαν Ρομπέι και Μπαρόζο πριν από την τελευταία σύνοδο κορυφής. Αντίστοιχη ήταν η προσέγγιση της τρόικας κατά την επίσκεψη της περασμένης εβδομάδας, όπου ο εκπρόσωπος της ΕΚΤ Κλ. Μαζούχ ανέφερε στον κ. Βενιζέλο ότι «δεν υπάρχει καμία εξουσιοδότηση από τα λοιπά κράτη-μέλη για συζήτηση επί αλλαγών του προγράμματος». Αλλά και ο κ. Στουρνάρας έλαβε την προειδοποίηση από τον κ. Γιουνκέρ να μη φέρει το ζήτημα της επιμήκυνσης στο τραπέζι του Εurogroup.
Από την πλευρά του, πάντως, ο κ. Βενιζέλος υποστηρίζει πως η Αθήνα πρέπει να εμφανιστεί ότι «κερδίζει κάτι άμεσα» ως αντάλλαγμα για τα μέτρα των 3 δισ. του 2012, αλλά και για τα 11,6 δισ. του Μεσοπρόθεσμου, επικαλούμενος ότι σε διαφορετική περίπτωση μπορεί η κυβέρνηση να βρεθεί αντιμέτωπη με πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις. Στη συνάντηση με τους πολιτικούς αρχηγούς, αλλά και στις επικοινωνίες με τον κ. Στουρνάρα, ο κ. Βενιζέλος φέρεται να επικαλέστηκε ως επιχείρημα των πολιτικών περιπλοκών που μπορεί να προκύψουν την αποχώρηση του κ. Ν. Νικολόπουλου από την κυβέρνηση, αλλά και την κριτική από τον βουλευτή της ΔΗΜΑΡ Οδ. Βουδούρη. Ομως, είναι σαφές πως με νωπή τη λαϊκή εντολή και με δεδομένη την ευρεία κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ο κ. Σαμαράς έχει τα χρονικά περιθώρια να διεκδικήσει την επιμήκυνση τον Σεπτέμβριο. Εξάλλου, ορισμένοι αποδίδουν την τελευταία παρέμβαση του κ. Βενιζέλου και σε δημοσκοπικά ευρήματα τα οποία δεν είναι τα καλύτερα δυνατά για την Ιπποκράτους.