Σε αναζήτηση ενός κοινώς αποδεκτού όρου της διαδικασίας εξόδου υπαλλήλων από το Δημόσιο, ώστε να επιτευχθεί η μνημονιακή δέσμευσή μας για 150.000 λιγότερους εργαζομένους έως το 2015, βρίσκεται η κυβέρνηση, με πιθανότερη την επιλογή της λέξης «διαθεσιμότητα» που θα αντικαταστήσει τον όρο της εργασιακής εφεδρείας.
Κλειδί για να τεθεί ένας υπάλληλος σε διαθεσιμότητα για ένα χρόνο -αντί τριών που προέβλεπε το αρχικό σενάριο της υπαγωγής σε εφεδρεία- είναι η αρνητική αξιολόγησή του και ο βαρύς πειθαρχικός φάκελος. Την πόρτα εξόδου θα περάσουν όσοι έχουν υποπέσει σε σοβαρά πειθαρχικά παραπτώματα, μέσω της διαθεσιμότητας για ένα χρόνο, που προβλέπεται στον ισχύοντα Υπαλληλικό Κώδικα και καθορίζει ως αποδοχές τα 3/4 του μισθού. Ο κύριος όγκος, όμως, των αποχωρήσεων επιδιώκεται να επέλθει με «εθελούσιες» παραιτήσεις, καθώς η κυβέρνηση προχωρεί στη θέσπιση αντικινήτρων παραμονής στο Δημόσιο για όσους υπαλλήλους βρίσκονται ένα βήμα πριν από τη συνταξιοδότηση. Η πρόταση της πρόωρης συνταξιοδότησης τέθηκε επί τάπητος από τον υπουργό Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Αντ. Μανιτάκη κατά τη χθεσινή συνάντηση με τον κ. Γ. Στουρνάρα, ωστόσο όλοι οι σχεδιασμοί βρίσκονται υπό την αίρεση της τρόικας, η οποία και θα εγκρίνει τα μέτρα. Αν και το δημοσιονομικό όφελος από το εγχείρημα είναι στην πραγματικότητα μικρό -υπολογίζεται σε 160 εκατ. ευρώ- η κυβέρνηση επιχειρεί να περάσει το πολιτικό μήνυμα ότι θα διωχθούν οι επίορκοι και οι πειθαρχικά ελεγκτέοι δημόσιοι υπάλληλοι.
Σημεία συναίνεσης
Κατά τη χθεσινή σύσκεψη, οι υπουργοί Οικονομικών και Διοικητικής Μεταρρύθμισης κ. Γ. Στουρνάρας και Αντ. Μανιτάκης επιχείρησαν να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις και να αμβλύνουν τις διαφωνίες -που προέρχονται κυρίως από τη ΔΗΜΑΡ- λέγοντας ότι καταβάλλεται προσπάθεια «να μη μείνουμε στις λέξεις που μας χωρίζουν, αλλά στις διαδικασίες που μας ενώνουν». Η αξιολόγηση των δομών και του προσωπικού, η διοικητική μεταρρύθμιση με στόχο ένα ποιοτικότερο, αποτελεσματικότερο και μικρότερο Δημόσιο είναι τα σημεία στα οποία συναινούν όλοι οι κυβερνητικοί εταίροι. Με τις διαδικασίες αυτές εκτιμάται ότι «θα επιτευχθεί η αναγκαία και επιβαλλόμενη μείωση του προσωπικού και το συνακόλουθο δημοσιονομικό αποτέλεσμα, μέσω της μείωσης της μισθολογικής δαπάνης και των λειτουργικών δαπανών».
Με βάση τα σενάρια που κυκλοφορούν, τρεις είναι οι δεξαμενές από τις οποίες θα αναζητηθεί ο αριθμός των υπαλλήλων που θα απομακρυνθούν:
-Οσοι πλησιάζουν τη συνταξιοδότηση (μια τριετία πριν συνταξιοδοτηθούν) θα βρεθούν μπροστά στο δίλημμα της πρόωρης αποχώρησης με μειωμένες αποδοχές για ένα διάστημα ή της παραμονής τους στην υπηρεσία, με αβέβαιο όμως το καθεστώς υπό το οποίο θα συνταξιοδοτηθούν όταν συμπληρώσουν τα απαιτούμενα χρόνια. Ολες οι ευνοϊκές ρυθμίσεις, όπως για παράδειγμα η αναγνώριση πλασματικών χρόνων κ.ά., θα καταργηθούν. Το υπουργείο Οικονομικών, πάντως, αντιμετωπίζει ακόμη μία δυσκολία, αυτή της πλήρους καταγραφής της προϋπηρεσίας των υπαλλήλων στον ιδιωτικό τομέα. Η προσπάθεια που είχε καταβληθεί πέρυσι δεν στέφθηκε με επιτυχία, αφού οι υπάλληλοι δεν έδειξαν προθυμία να γνωστοποιήσουν τα σχετικά στοιχεία, προκειμένου να αποφύγουν την υπαγωγή τους στην εφεδρεία. Οι πρόωρες συνταξιοδοτήσεις, όπως κατέστη σαφές χθες κατά τη συνάντηση των υπουργών, δεν θα εφαρμοστούν για να επιτευχθεί ο στόχος της απομάκρυνσης των 15.000 έως το τέλος του χρόνου. Και τούτο διότι, για φέτος τουλάχιστον, οι προγραμματισμένες αυτές αποχωρήσεις υπαλλήλων θα υπερκαλυφθούν από τη «φυσική ροή» συνταξιοδοτήσεων.
-Μέσω της αξιολόγησης θα απομακρυνθούν όσοι κριθούν αρνητικά. Η αξιολόγηση θα αναδείξει τους άξιους υπαλλήλους, όπως είπαν χθες χαρακτηριστικά οι δύο υπουργοί: «Προχωράμε σε αξιολόγηση δομών και προσωπικού και σε εξορθολογισμό δημόσιων φορέων». Η όλη διαδικασία θα τεθεί υπό τον έλεγχο του ΑΣΕΠ ώστε να διασφαλισθεί η αξιοκρατία. Από αξιολόγηση αναμένεται να περάσει το σύνολο των δημοσίων υπαλλήλων και αναπόφευκτα αναμένεται να «θιγούν» περισσότερο οι υπάλληλοι με χαμηλά τυπικά προσόντα (ΔΕ και ΥΕ).
Οι υπάλληλοι που υπηρετούν στους 250 φορείς που είτε θα συγχωνευθούν είτε θα καταργηθούν αποτελούν μία από τις πιθανές «δεξαμενές» άντλησης «εφέδρων». Σε κάθε περίπτωση, θα προηγηθεί αξιολόγηση.