Κρίσιμο πολιτικό στοίχημα για τον πρωθυπουργό Αντ. Σαμαρά, αλλά και για τις αντοχές της τρικομματικής κυβέρνησης συνεργασίας, είναι η επερχόμενη διαπραγμάτευση με την τρόικα, η οποία θα διεξαχθεί με φόντο τις οδυνηρές εξελίξεις στην Κύπρο.
Συνεργάτες του πρωθυπουργού εκφράζουν τη βεβαιότητα ότι, έστω μέσω επίπονων συμβιβασμών, συμφωνία με τους δανειστές θα επιτευχθεί και θα ανοίξει ο δρόμος για την εκταμίευση των επόμενων δύο δόσεων. Ομως, το «πολιτικό» τίμημα που θα κληθεί να καταβάλει η κυβέρνηση ενδεχομένως να είναι μεγάλο. Ετσι, ο κ. Σαμαράς θέλει να έχει γίνει η καλύτερη δυνατή προεργασία για την προώθηση των ελληνικών θέσεων, εκτίμηση που εξηγεί τις αλλεπάλληλες συσκέψεις στις οποίες έχει προεδρεύσει ο ίδιος ο πρωθυπουργός από το βράδυ της Πέμπτης και μετά.
Βασικές πηγές προβληματισμού στο Μέγαρο Μαξίμου, ενόψει της έλευσης της τρόικας στην Αθήνα, είναι η καταγραφόμενη υστέρηση στα έσοδα και το ζήτημα των απολύσεων στον δημόσιο τομέα. Οπως προαναφέρθηκε, στο κυβερνητικό επιτελείο θεωρούν πως η τρόικα στην παρούσα φάση δεν πρόκειται να ζητήσει τη λήψη νέων μέτρων και θα επιμείνει στην εφαρμογή ρυθμίσεων που έχουν συμφωνηθεί, αλλά δεν έχουν εφαρμοστεί, όπως για παράδειγμα η εισφορά επί του τέλους των επιχειρήσεων υπέρ του ΟΑΕΕ. Κατά τις ίδιες πηγές, σε βάθος συζήτηση για την πορεία του προϋπολογισμού θα γίνει τον Ιούνιο. Ομως και μόνο το γεγονός ότι το ζήτημα της υστέρησης των εσόδων θα έλθει στο προσκήνιο με επίσημο τρόπο αποτελεί δυνητικά σοβαρό πλήγμα για την κυβέρνηση, που το τελευταίο διάστημα προβάλλει τον στόχο των πρωτογενών πλεονασμάτων, ενώ θα ενισχύσει τη ρητορική του ΣΥΡΙΖΑ ότι το πρόγραμμα δημοσιονομικής προσαρμογής είναι αδιέξοδο και δεν είναι δυνατόν να βγάλει τη χώρα από το σπιράλ της ύφεσης. Πάντως, για την κυβέρνηση, έναντι της κριτικής της Κουμουνδούρου, συνιστά ισχυρό αντίβαρο το γεγονός ότι, σύμφωνα με πληροφορίες, σε ποιοτικά στοιχεία ερευνών της κοινής γνώμης καταγράφεται υποχώρηση της θέσης υπέρ της σύγκρουσης με την Ε.Ε. μετά τις εξελίξεις που πυροδότησε στη Λευκωσία το «όχι» της κυπριακής Βουλής.
Επίσης, στο Μέγαρο Μαξίμου επικρατεί συγκρατημένη αισιοδοξία ότι με την τρόικα θα επέλθει συμβιβασμός στο ζήτημα των αποχωρήσεων από το Δημόσιο. Οπως αναφέρουν πληροφορίες, οι προτάσεις του υπουργού Διοικητικής Μεταρρύθμισης Αντ. Μανιτάκη έχουν αποσταλεί στην τρόικα, η οποία δεν έχει, μεν, ανάψει το «πράσινο φως», αλλά ούτε και τις έχει απορρίψει. Μάλιστα, τα πρώτα μηνύματα είναι ενδεχομένως θετικά, αφού υψηλόβαθμο στέλεχος του οικονομικού επιτελείου αναφέρει πως το Δημόσιο δεν αναμένεται να είναι το βασικό θέμα στην επικείμενη σκληρή διαπραγμάτευση με τους εκπροσώπους των δανειστών.
Τέλος, σε δεύτερο επίπεδο, τον κ. Σαμαρά απασχολεί κατά πόσο ο ίδιος και οι κ. Βενιζέλος και Κουβέλης θα εμφανιστούν με ενιαίο «μέτωπο» έναντι της τρόικας, ή εάν οι συνομιλίες με τους κ. Τόμσεν, Μορς και Μαζούχ θα αποτελέσουν αφορμή για ισχυρούς ενδοκυβερνητικούς κλυδωνισμούς. Σύμφωνα με πληροφορίες, ενώ υπάρχει σύγκλιση των αρχηγών στο «σχέδιο Μανιτάκη» για την κινητικότητα στον δημόσιο τομέα, η ΔΗΜΑΡ εμμένει στην απειλή να καταψηφίσει ρύθμιση για την είσπραξη του τέλους ακινήτων και για το 2013 μέσω των λογαριασμών της ΔΕΗ. Μάλιστα, στελέχη της Αγίου Κωνσταντίνου κατηγορούν παρασκηνιακά τον κ. Γ. Στουρνάρα ότι στο συγκεκριμένο ζήτημα επιχειρεί να προκαταλάβει τις αποφάσεις των τριών πολιτικών αρχηγών. Αντιθέτως, το ΠΑΣΟΚ δεν θα θέσει «βέτο» στη διατήρηση της είσπραξης του τέλους ακινήτων μέσω της ΔΕΗ, εάν συνοδευτεί από μείωση της επιβάρυνσης για μεγάλο τμήμα ιδιοκτητών.
Επίσης, «σκιές» ενόψει της προγραμματισμένης για την Τετάρτη σύσκεψης των κ. Σαμαρά, Βενιζέλου και Κουβέλη, έχουν προκαλέσει «διαρροές» της Ιπποκράτους σύμφωνα με τις οποίες ο πρωθυπουργός και ο κ. Στουρνάρας θα έπρεπε να είχαν διαπραγματευτεί διαφορετικά το διάστημα μέχρι τον περασμένο Οκτώβριο, ώστε τα μέτρα που ελήφθησαν τότε να μην είναι εμπροσθοβαρή, με συνέπεια τον καταγραφόμενο εκτροχιασμό των εσόδων τους πρώτους μήνες του 2013.
Για τους δημοσίους υπαλλήλους
Σε ό,τι αφορά τις απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, η κυβέρνηση έχει υποβάλει στην τρόικα μια πρόταση σύμφωνα με την οποία θα τεθούν σε διαθεσιμότητα 25.000 εργαζόμενοι. Από αυτούς, 5.000 επίορκοι, προσληφθέντες με πλαστά δικαιολογητικά, αδικαιολογήτως απόντες από την εργασία τους επί μακρόν κ.ά. θα απολυθούν. Η τρόικα δεν έχει απαντήσει ακόμη στην κυβέρνηση.
Στελέχη του οικονομικού επιτελείου εκτιμούν ότι η καθυστέρηση από την πλευρά της τρόικας υποδηλώνει διάσταση απόψεων. Αλλωστε, και στο παρελθόν το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο υποστήριζε ότι οι απολύσεις θα πρέπει να είναι πέραν των επιόρκων, οι οποίοι προφανώς πρέπει να εκδιωχθούν από το Δημόσιο. Αντίθετα, η Κομισιόν εμφανιζόταν πιο διαλλακτική.
Σε κάθε περίπτωση, η διαπραγμάτευση με την τρόικα θα διεξαχθεί υπό το φως ενός δυσμενέστερου μακροοικονομικού περιβάλλοντος, λόγω και των επιπτώσεων που
θα έχει στην ελληνική οικονομία η κυπριακή κρίση. Το υπουργείο Οικονομικών εκτιμά ότι η συρρίκνωση του ΑΕΠ μπορεί να φτάσει στο 5% αντί του 4,5%.
Ωστόσο, εάν αυτή η εκτίμηση μπορεί να δικαιολογήσει κάποιες υστερήσεις στα έσοδα, ενέχει τον κίνδυνο να ανοίξει άλλα θέματα, όπως η λήψη πρόσθετων μέτρων, κάτι που προς το παρόν η τρόικα και πολύ περισσότερο η κυβέρνηση δεν είναι διατεθειμένες να κάνουν.
