Σοβαρότατες εξελίξεις σε δημοσιονομικό επίπεδο, με απρόβλεπτες προς το παρόν συνέπειες, δεν αποκλείεται να προκαλέσει η απόφαση που ελήφθη από την ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας σε ό,τι αφορά τις περικοπές των ενστόλων.
Η απόφαση, που υπήρξε ομόφωνη, έκρινε σύμφωνα με πληροφορίες αντισυνταγματικές διατάξεις του νόμου (4093 του 2012) με τον οποίο επιβλήθηκαν περικοπές στα λεγόμενα ειδικά μισθολόγια και μάλιστα αναδρομικά από τον Αύγουστο του ίδιου χρόνου. Το σκεπτικό της απόφασης, που αναμένεται λόγω της σοβαρότητάς της να δημοσιευθεί το συντομότερο δυνατόν, είναι εκείνο που θα ξεκαθαρίσει το τοπίο για το εύρος της αντισυνταγματικότητας και, κυρίως, για το δημοσιονομικό κόστος που προκαλείται.
Ωστόσο, σημαντικότερο ακόμα και από την ίδια την απόφαση για τους ενστόλους (Ενοπλες Δυνάμεις, Σώματα Ασφαλείας, Λιμενικό και Πυροσβεστικό Σώμα) είναι οι επιπτώσεις που μπορεί να έχει, αν και άλλοι που υπάγονται στα ειδικά μισθολόγια τύχουν ανάλογης δικαστικής αντιμετώπισης. Ο κίνδυνος να υπάρξει ντόμινο δικαστικών αποφάσεων δικαίωσης όσων προσφεύγουν για τις περικοπές στα ειδικά μισθολόγια προκαλεί έντονο προβληματισμό όχι μόνο στο οικονομικό επιτελείο, αλλά και σε κύκλους του ανωτάτου δικαστηρίου.
Νέα σύγκληση ολομέλειας
Στο πλαίσιο της αντιμετώπισης αυτού του ενδεχομένου, που είναι πλέον ορατό, ο πρόεδρος του ΣτΕ, Σωτήρης Ρίζος, συγκάλεσε και χθες εκ νέου την ολομέλεια του δικαστηρίου. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι ανώτατοι δικαστικοί λειτουργοί ασχολήθηκαν με προσφυγές και άλλων, όπως οι Ανεξάρτητες Αρχές που ζητούν και αυτοί να κριθούν αντισυνταγματικές οι περικοπές τους.
Πάντως, όπως ξεκαθάριζαν στην «Κ» ανώτατες δικαστικές πηγές, η απόφαση για τους ένστολους οπωσδήποτε κρίνει αντισυνταγματικές τις αναδρομικές περικοπές σε μισθούς και επιδόματα (από Αύγουστο έως τέλη 2012). Αλλά και εντοπίζει προβλήματα αντισυνταγματικότητας για το σύνολο των περικοπών που επιβλήθηκαν με τον νόμο του 2012 σε όλους τους ένστολους.
Στο κρίσιμο θέμα όμως, αν και άλλοι μπορεί να δικαιωθούν, όπως οι ένστολοι, ανώτατοι δικαστικοί δήλωναν με έμφαση στην «Κ» ότι «αυτό εξαρτάται από το σκεπτικό της απόφασης». Και διευκρίνιζαν πως, αν «το σκεπτικό αντιμετωπίζει τους ένστολους ως ειδική κατηγορία, ως απασχολούμενους στον σκληρό πυρήνα του κράτους, δεν μπορεί να αποτελεί δικαστικό προηγούμενο για άλλες περιπτώσεις». Αν όμως, δεν έχει τέτοια επιχειρηματολογία, ο κίνδυνος να επεκταθεί η «φωτιά» που άναψε είναι μεγάλος.
Πάντως, σύμφωνα με πληροφορίες της «Κ», και κατά τη χθεσινοβραδινή σύγκληση της ολομέλειας του ΣτΕ ανώτατοι δικαστικοί εξέφρασαν απόψεις για το κρίσιμο σκεπτικό της απόφασης για τους ένστολους, ώστε να υπάρξουν περιορισμένες –κατά το δυνατόν– συνέπειες στο δημοσιονομικό κόστος.
Πριν από το 2012
Σε κάθε περίπτωση η απόφαση της ολομέλειας του ΣτΕ, και αυτό είναι σημαντικό, δεν αφορά το σύνολο των περικοπών που έχουν υποστεί οι ένστολοι από τότε που άρχισε η λήψη δημοσιονομικών μέτρων. Προσφυγές τους για περικοπές πριν από το 2012 είχαν κριθεί συνταγματικές. Οπως άλλωστε συνταγματικές είχαν κριθεί από την ολομέλεια του ΣτΕ και οι διατάξεις των λεγόμενων Μνημονίων, αλλά και επιμέρους διατάξεις νόμων που επέβαλαν στο Δημόσιο περικοπές σε μισθούς και επιδόματα.
Εξίσου σημαντική είναι η παράμετρος πως η απόφαση για τους ένστολους δεν περιορίζεται μόνο στους εν ενεργεία αλλά και στους συνταξιούχους (ένστολους), οι οποίοι επίσης είχαν υποστεί περικοπές –και αυτοί αναδρομικά– με τον νόμο του 2012.