ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Ηχηρό μήνυμα προς την Άγκυρα έστειλε προ ολίγου με την ομιλία της στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ένωσης η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. «H Τουρκία είναι και πάντα θα είναι ένας σημαντικός γείτονας» είπε συγκεκριμένα. «Αλλά παρότι είμαστε κοντά στο χάρτη, η απόσταση μεταξύ μας δείχνει να μεγαλώνει. Ναι, η Τουρκία βρίσκεται σε μία ταραγμένη γειτονιά και, ναι, φιλοξενεί εκατομμύρια πρόσφυγες, για τους οποίους την στηρίζουμε με σημαντική χρηματοδότηση. Αλλά τίποτα από όλα αυτά δεν αποτελεί δικαιολογία για απόπειρες εκφοβισμού των γειτόνων της. Τα κράτη-μέλη μας, η Κύπρος και η Ελλάδα, μπορούν πάντα να βασίζονται στην πλήρη αλληλεγγύη της Ευρώπης για την προστασία των νόμιμων κυριαρχικών τους δικαιωμάτων».
Συνεχίζοντας, η κ. φον ντερ Λάιεν τόνισε ότι «η αποκλιμάκωση στην Ανατολική Μεσόγειο είναι αμοιβαίο μας συμφέρον. Η επιστροφή των ερευνητικών σκαφών στα λιμάνια της Τουρκίας τις προηγούμενες ημέρες είναι ένα θετικό βήμα σε αυτήν την κατεύθυνση. Είναι απαραίτητο για να δημιουργηθεί ο ζωτικά αναγκαίος χώρος για διάλογο. Η αποφυγή μονομερών ενεργειών και η επανέναρξη συνομιλιών με καλή πιστή είναι ο μόνος δρόμος προς τα εμπρός. Ο μόνος δρόμος για τη σταθερότητα και λύσεις που θα αντέξουν στο χρόνο».
Σχετικά με το μεταναστευτικό, η κ. φον ντερ Λάιεν, εν όψει της παρουσίασης της πρότασης της Επιτροπής την ερχόμενη Τετάρτη για το νέο Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Άσυλο, είπε ότι εκείνες οι χώρες που «εκπληρώνουν το νομικό και ηθικό τους καθήκον ή που είναι περισσότερο εκτεθειμένες από άλλες πρέπει να μπορούν να βασιστούν στην αλληλεγγύη ολόκληρης της Ευρωπαϊκής μας Ένωσης». Τόνισε ότι πρέπει να υπάρξει ένας «σαφής διαχωρισμός μεταξύ αυτών που έχουν το δικαίωμα παραμονής και αυτούς που δεν το έχουν» και ότι θα δοθεί έμφαση στην ενίσχυση των εξωτερικών συνόρων και των συμφωνιών με τρίτες χώρες προέλευσης ή μετάβασης ώστε να περιοριστούν οι ροές.
«Οι εικόνες από τον καταυλισμό της Μόριας αποτελούν μία οδυνηρή υπενθύμιση της ανάγκης η Ευρώπη να ενώσει τις δυνάμεις της», είπε η πρόεδρος της Επιτροπής. Όλοι πρέπει να αναλάβουν τις ευθύνες τους, τόνισε, μεταξύ των οποίων και η Κομισιόν: «Η Επιτροπή εργάζεται από κοινού με τις ελληνικές αρχές σε ένα πιλοτικό πρόγραμμα για τον νέο καταυλισμό στη Λέσβο. Μπορούμε να βοηθήσουμε με τη διαδικασία του ασύλου και των επιστροφών και να βελτιώσουμε σημαντικά τις συνθήκες για τους πρόσφυγες».
Σε ένα άλλο κρίσιμο σημείο της ομιλίας της, η κ. φον ντερ Λάιεν επιβεβαίωσε την εισήγηση της Κομισιόν για έναν πιο φιλόδοξο στόχο μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου ως το 2030 (κατά 55% σε σύγκριση με το 1990 έναντι 40% που ήταν ο προηγούμενος στόχος). Όπως είπε, ο νέος στόχος θέτει την Ε.Ε. «σταθερά στην πορεία» για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας (μηδενικές καθαρές εκπομπές) ως το 2050 και θα διασφαλίσει ότι η Ένωση θα πετύχει τους στόχους της Συμφωνίας του Παρισιού.
Τέλος, σχετικά με το Brexit, τόνισε ότι ο χρόνος για την επίτευξη συμφωνίας είναι πλέον πολύ λίγος. Επιστράτευσε δε μία ρήση της Μάργκαρετ Θάτσερ για να προειδοποιήσει το Λονδίνο για τις συνέπειες της παραβίασης της περυσινής Συμφωνίας Αποχώρησης, όπως διατυπώνεται από το τρέχον νομοσχέδιο της κυβέρνησης Τζόνσον για την εσωτερική αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου.