Μήνυμα πως υπάρχει ένα πακέτο πιθανών συνεπειών που θα αντιμετωπίσει η Τουρκία αν συνεχίσει αυτή τη συμπεριφορά, έστειλε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, εκφράζοντας ωστόσο την ελπίδα ότι «αυτό που είδαμε ως πρώτο βήμα αποκλιμάκωσης θα συνεχιστεί και θα επαναληφθούν οι συνομιλίες δίχως απειλές κι επιθετική ρητορική».
Κατά τη συζήτηση που είχε ο κ. Μητσοτάκης με τον Ντάνιελ Φράνκλιν εκτελεστικό διευθυντή του Economist τονίστηκε ότι τα γεγονότα του προηγούμενου μήνα, που ήταν ιδιαίτερα ανησυχητικά για όλους μας, δεν αφορούν μόνο την Ελλάδα και την Τουρκία ή την Κύπρο και την Τουρκία. «Είναι ένα πρόβλημα που έχει καθαρά ευρωπαϊκή διάσταση. Η Ευρώπη κατέστησε απολύτως σαφές ότι αυτό που διακυβεύεται είναι η ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου και ότι η Ευρώπη, από θέση αρχής, δεν αποδέχεται μονομερείς ενέργειες που είναι αντίθετες στο Διεθνές Δίκαιο», σημείωσε ο Πρωθυπουργός.
Παράλληλα ο κ. Μητσοτάκης ξεκαθάρισε πως «είμαστε διατεθειμένοι να συζητήσουμε με την Τουρκία, μέσω διερευνητικών συνομιλιών, για το ένα θέμα, που αφορά την οριοθέτηση των Θαλασσίων Ζωνών στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο» και ανέφερε πως πρέπει να επανεκκινήσουν οι συνομιλίες από εκεί που σταμάτησαν τον Μάρτιο του 2016.
«Αν δεν φτάσουμε σε συμφωνία είμαστε διατεθειμένοι να φέρουμε το ζήτημα στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης και θα σεβαστούμε την απόφασή του, η οποία θα βασίζεται σε συνυποσχετικό το οποίο θα υπογράψουμε με την Τουρκία. Θα ζητάμε από το Δικαστήριο να λάβει απόφαση πάνω στο ζήτημα που θα έχουμε θέσει», επεσήμανε.
Όσον αφορά τις μονομερείς ενέργειες της Άγκυρας ο κ. Μητσοτάκης επανέλαβε την πάγια θέση της Αθήνας πως «σύμφωνα με το Διεθνές Δίκαιο, όταν δύο χώρες διεκδικούν δικαιώματα σε μία θαλάσσια περιοχή, δεν επιτρέπονται οι μονομερείς ενέργειες. Είναι απολύτως ξεκάθαρο. Όταν έχουμε μια διαφωνία, δεν επιτρέπεται να γίνονται μονομερείς ενέργειες».
«Ελπίζω ότι η Τουρκία έχει λάβει αυτό το μήνυμα. Υπάρχει ένα πακέτο πιθανών συνεπειών που θα αντιμετωπίσει η Τουρκία αν συνεχίσει αυτή τη συμπεριφορά. Είμαι ο τελευταίος που θα ήθελα η Ευρώπη να κινηθεί σε αυτή την κατεύθυνση, όμως είναι σαφές ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα σταθεί στο πλευρό της Ελλάδας και της Κύπρου. Δεν θα εμφανιστεί διχασμένη σε αυτό το ζήτημα. Κι ελπίζω ότι αυτό που είδαμε ως πρώτο βήμα αποκλιμάκωσης θα συνεχιστεί και θα επαναληφθούν οι συνομιλίες δίχως απειλές κι επιθετική ρητορική», υπογράμμισε χαρακτηριστικά.
Ερωτηθείς για το εάν έχει μιλήσει με τον Τούρκο πρόεδρο προσφάτως, ο κ. Μητσοτάκης σημείωσε πως «δεν έχω συνομιλήσει με τον κ. Ερντογάν μετά την τελευταία τηλεφωνική επικοινωνία μας, αλλά σύμβουλοί μας είναι σε επαφή, κάτι που, κατά τη γνώμη μου, είναι σημαντικό. Κι αν συνεχίσουμε σε αυτόν τον δρόμο έχω πει ξεκάθαρα ότι είμαι ανοιχτός στην έναρξη των διερευνητικών συνομιλιών πολύ σύντομα. Και νομίζω ότι είναι απολύτως σαφές ότι από τη στιγμή που θα αρχίσουν οι συνομιλίες είναι αυτονόητο πως όταν συζητάς δεν κάνεις άλλα πράγματα. Είναι προφανές ότι δεν μπορείς να κάνεις και τα δύο ταυτόχρονα».
Ο ίδιος εξέφρασε την ανησυχία του από το γεγονός ότι η Τουρκία εξακολουθεί να εκδίδει Navtex που αφορούν την Κύπρο. «Με προβληματίζει διότι τα δικαιώματα της Κύπρου προσιδιάζουν με αυτά της Ελλάδας. Αλλά σε ό,τι αφορά τη διμερή σχέση, πράγματι βλέπω ένα “παράθυρο ευκαιρίας” και ελπίζω ότι και η άλλη πλευρά το βλέπει με τον ίδιο τρόπο».
Σύνοδος Κορυφής
Αναφερόμενος στην προσεχή Σύνοδο Κορυφής στην οποία θα συζητηθεί η κατάσταση με την Τουρκία, ο κ. Μητσοτάκης τόνισε πως θα απόσχει από οποιαδήποτε πρόβλεψη. «Αυτό που είναι ξεκάθαρο, αν δείτε και τις δηλώσεις που έχουν κάνει ο Ζοζέπ Μπορέλ, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο Σαρλ Μισέλ, η Τουρκία έχει μία επιλογή: Μπορεί να συζητήσει με την Ευρώπη, εποικοδομητικά, και κατ’ επέκταση να συζητήσει και με εμάς. Ή μπορεί να επιλέξει να συνεχίσει αυτές τις μονομερείς ενέργειες -όχι μόνο εδώ, υπάρχει επίσης προβληματισμός για τα τεκταινόμενα στη Λιβύη, που απασχολεί ιδιαίτερα άλλες ευρωπαϊκές χώρες- και σε αυτή την περίπτωση θα υπάρξουν συνέπειες. Άρα οι επιλογές έχουν τεθεί ξεκάθαρα και όλοι ελπίζουμε ότι η επιλογή θα είναι η εποικοδομητική συζήτηση».
Εξοπλιστικά
Απαντώντας σε ερώτηση για το αν είναι βιώσιμη πρωτοβουλία οι εξαγγελίες για την προμήθεια εξοπλιστικών, ο πρωθυπουργός έκανε λόγο πως «είμαστε μία δημοσιονομικά υπεύθυνη κυβέρνηση».
«Δεν θα είχα κάνει ποτέ αυτές τις ανακοινώσεις χωρίς να βεβαιωθώ ότι τα επόμενα δέκα έως δεκαπέντε χρόνια -επειδή μιλάμε για ένα μακροπρόθεσμο πρόγραμμα αποπληρωμής- ότι είμαστε σε θέση να υποστηρίξουμε αυτές τις επενδύσεις. Πρέπει να επισημάνω ότι ζούμε σε μια επικίνδυνη γειτονιά. Η Ελλάδα θα έχει πάντα ισχυρή αποτρεπτική ικανότητα. Και είναι δική μου ευθύνη να διασφαλίσω ότι τη διατηρώ στο επίπεδο που πρέπει και να την ενισχύω», πρόσθεσε.
Την ίδια ώρα χαρακτήρισε καθυστερημένες τις δύο μεγάλες αγορές που ανακοινώθηκαν (σ.σ. Rafale και φρεγάτες), επισημαίνοντας ότι επί περισσότερα από δέκα χρόνια η Ελλάδα ουσιαστικά δεν πραγματοποίησε καμία επένδυση στις Ένοπλες Δυνάμεις της. «Έτσι, η αγορά μαχητικών αεροσκαφών από τη Γαλλία είναι για την αντικατάσταση παλαιότερων γαλλικών μαχητικών αεροσκαφών με πολύ πιο προηγμένα αεροπλάνα. Και δεν έχουμε αγοράσει νέα πολεμικά πλοία, νέες φρεγάτες, εδώ και πολύ καιρό, είναι καιρός να το κάνουμε αυτό», ανέφερε.
«Τώρα και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και με την οικονομία να σταθεροποιείται, έχουμε την ικανότητα να επενδύσουμε πραγματικά σε αυτόν τον εξοπλισμό», δήλωσε ο κ. Μητσοτάκης και κατέληξε πως «δεν πρόκειται μόνο για την αγορά οπλικών συστημάτων», αλλά για τον εκσυγχρονισμό της στρατιωτικής θητείας και την αναδιάρθρωση της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.