ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Επέμεινε στο βέτο κατά των κυρώσεων στη Λευκορωσία η Κύπρος στο χθεσινό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων (ΣΕΥ) της Ε.Ε. Η σχετική λίστα των αξιωματούχων του καθεστώτος Λουκασένκο έχει φτάσει τα 40 άτομα, αλλά η Λευκωσία έχει συνδέσει τη συναίνεση για τις κυρώσεις αυτές με την επιβολή νέων κυρώσεων στην Τουρκία για τις συνεχιζόμενες παραβιάσεις της κυπριακής ΑΟΖ.
Στη συνέντευξη Τύπου, χθες, ο ύπατος εκπρόσωπος της Ε.Ε. για την Εξωτερική Πολιτική Ζοσέπ Μπορέλ μίλησε για ένα πρόβλημα «υψηλής τάσης», το οποίο παραπέμπεται πλέον στη Σύνοδο Κορυφής στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου. «Θα κάνω ό,τι μπορώ ώστε στο επόμενο Συμβούλιο Υπουργών Εξωτερικών να υπάρξει ομοφωνία για τη Λευκορωσία… διακυβεύεται η αξιοπιστία της Ε.Ε. και της κοινής εξωτερικής πολιτικής», είπε ο κ. Μπορέλ. Πρόσθεσε, ωστόσο, ότι κατανοεί τη θέση της Κύπρου και ότι όντως στο Gymnnich (το άτυπο ΣΕΥ του Βερολίνου στα τέλη Αυγούστου) είχε αποφασιστεί ότι πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο νέων κυρώσεων αν η Τουρκία δεν αλλάξει στάση απέναντι στην Κύπρο – «και δεν έχει αλλάξει στάση». Εξέφρασε δε τη δυσαρέσκειά του για την ανανέωση των δύο τουρκικών Navtex στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Η κυπριακή στάση, πάντως, έχει προκαλέσει έντονες αντιδράσεις. Ο υπουργός Εξωτερικών της Φινλανδίας Πέκα Χααβίστο χαρακτήρισε «πολύ εκνευριστικό» ότι δεν υπήρξε συμφωνία στο ΣΕΥ για τη Λευκορωσία, αναφέροντας ότι η χώρα του «είναι έτοιμη να χρησιμοποιήσει τη διαδικασία της ειδικής πλειοψηφίας» στην εξωτερική πολιτική (πρόταση που κατέθεσε, ειδικά για υποθέσεις κυρώσεων, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της για την Κατάσταση της Ευρωπαϊκής Ενωσης).
Κατά την άφιξή του στο Συμβούλιο, ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας μίλησε για «παράθυρο διπλωματίας» που έχει ανοίξει σε σχέση με την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο. Σε δικές του δηλώσεις μετά τη συνεδρίαση, ο Νίκος Δένδιας είπε ότι «το Συμβούλιο αναγνώρισε ότι η αποχώρηση του “Ορούτς Ρέις” είναι ένα θετικό δείγμα», αλλά ότι η Τουρκία θα πρέπει «να δώσει πολλά άλλα απτά δείγματα σεβασμού του διεθνούς δικαίου» ώς τη Σύνοδο Κορυφής.
Κατά τη διάρκεια της συνεδρίασης, ο Κύπριος ΥΠΕΞ Νίκος Χριστοδουλίδης τόνισε ότι, παρά τα ενθαρρυντικά βήματα που έγιναν στην περίπτωση της Ελλάδας, η Τουρκία επιλέγει να κλιμακώνει την ένταση εναντίον της Κύπρου. Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο κ. Χριστοδουλίδης υπενθύμισε την πολιτική συναντίληψη που επιτεύχθηκε στο Gymnich, η οποία προβλέπει ότι οι κυρώσεις για τη Λευκορωσία και για την Τουρκία θα κινηθούν παράλληλα και επανέλαβε ότι η Ε.Ε. δεν μπορεί να έχει επιλεκτική αντίδραση όταν παραβιάζεται το διεθνές δίκαιο. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Κύπριος υπουργός Εξωτερικών εξέφρασε την ισχυρή στήριξη της Κύπρου ακόμα και για τομεακές κυρώσεις στη Λευκορωσία.
Οι υπουργοί Εξωτερικών, τέλος, συμφώνησαν στην επιβολή κυρώσεων σε τρεις οντότητες, μεταξύ των οποίων μία τουρκική ναυτιλιακή εταιρεία, για την παραβίαση του εμπάργκο όπλων του ΟΗΕ στη Λιβύη.