Τα τελευταία χρόνια η τουρκική πολιτική λειτουργεί με το δόγμα «και στο πεδίο [των επιχειρήσεων] και στο τραπέζι [των διαπραγματεύσεων]», με τη λογική του μετασχηματισμού των όποιων «επιτυχιών» της σκληρής ισχύος σε διαπραγματευτική ισχύ στις συζητήσεις που θα ακολουθήσουν. Αυτό προσπάθησε να εφαρμόσει με μικρότερη ή μεγαλύτερη επιτυχία στη Συρία και στη Λιβύη, αυτό προσπαθεί να κάνει και στην Ανατολική Μεσόγειο έναντι της Ελλάδας και της Κύπρου.
Ομως, παρ’ όλη την εμπλοκή της Τουρκίας σε κάθε εστία αστάθειας στην ευρύτερη περιοχή, δεν έχει πολλά χειροπιαστά αποτελέσματα να επιδείξει όσον αφορά τα πολιτικά οφέλη, ενώ η οικονομία της μπαίνει σε ύφεση και το νόμισμά της βυθίζεται. Επιπλέον, έχει μπροστά της το φάσμα των αμερικανικών εκλογών, αλλά και της προβλεπόμενης νίκης του Ακιντζί στα Κατεχόμενα. Με άλλα λόγια, το προσεχές μέλλον δεν διαγράφεται ευοίωνο για τους τουρκικούς σχεδιασμούς και γι’ αυτό ο Ερντογάν έχει άμεση ανάγκη μιας διεθνούς επιτυχίας. Ειδικότερα σε ό,τι μας αφορά, είναι προφανές πως η Τουρκία δεν επιθυμεί την επανέναρξη των διερευνητικών συνομιλιών. Αντιθέτως, επιζητεί να καθορίσει τους δικούς της όρους είτε μέσω μιας σύγκρουσης είτε μέσω αφόρητης πίεσης και πειθαναγκασμού.
Η τελευταία NAVTEX, που σχεδόν εφάπτεται με την αιγιαλίτιδα ζώνη του Καστελλόριζου, αποτελεί τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής πρόκληση και εντάσσεται στην παραπάνω λογική. Είναι η ουσιαστική συνέχεια των αλλεπάλληλων και κλιμακούμενων NAVTEX των προηγούμενων μηνών, οι οποίες διακόπηκαν, όπως φαίνεται, μόνο και μόνο για να αποφευχθούν οι κυρώσεις στην ευρωπαϊκή Σύνοδο του Σεπτεμβρίου. Ο Ερντογάν αυτή τη στιγμή προκαλεί την Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη λέγοντας: «Αν καταρρεύσω εγώ, θα σας πάρω μαζί μου».
Μπροστά σε αυτή την κατάσταση η Ελλάδα πρέπει να κάνει λεπτούς χειρισμούς και ψύχραιμη διαχείριση. Ιδανικά θα θέλαμε να κερδίσουμε χρόνο, αλλά αν δεν ανακοπεί τώρα η τουρκική προκλητικότητα, η επόμενη NAVTEX θα είναι δυτικά του 28ου μεσημβρινού. Θα πρέπει να αναζητήσουμε τη μεγαλύτερη δυνατή διεθνή στήριξη και να χρησιμοποιήσουμε την «έξυπνη ισχύ», που είναι ο συνδυασμός διπλωματικών κινήσεων, δημόσιας διπλωματίας και στρατιωτικής ισχύος. Αν το «Ορούτς Ρέις» συνεχίσει την πρόκληση, θα πρέπει να ενεργοποιηθούν οι κυρώσεις και αν η Ε.Ε δεν στέρξει, να είμαστε έτοιμοι και για στρατιωτική απάντηση. Θα πρέπει να θέσουμε σαφώς και δημοσίως τις κόκκινες γραμμές μας.
* Ο κ. Αλέξανδρος Διακόπουλος είναι τέως σύμβουλος Εθνικής Ασφαλείας.