Η δυναστεία Τραμπ και η Ελλάδα

Η δυναστεία Τραμπ και η Ελλάδα

4' 52" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Αυτές οι αμερικανικές εκλογές θα μείνουν στην Ιστορία για πολλούς λόγους, αλλά κυρίως για το επίπεδο τοξικότητας, εντάσεων και πολυπλοκότητας της διαδικασίας που είναι τελικά αναγκαία για να καθοριστεί αμετάκλητα το τελικό αποτέλεσμα. Ενα είναι σίγουρο, ο Τραμπ έχει ήδη προσωπικά κερδίσει πολλά, που δεν είναι άμεσα αντιληπτά, αλλά θα έχουν αντίκτυπο στο μέλλον και για εμάς.

Κατ’ αρχάς, είναι σημαντικό να ξεκαθαρίσουμε τη βασική ερώτηση που φαίνεται να απασχολεί το ελληνικό κοινό αυτές τις ημέρες. Εχει υπάρξει καλός πρόεδρος ο Τραμπ για την Ελλάδα; Προσωπικά πιστεύω ότι ήταν απλώς αδιάφορος. Η βελτίωση των σχέσεων Αμερικής – Ελλάδας το τελευταίο διάστημα, αλλά και η χειροτέρευση των σχέσεων Αμερικής – Τουρκίας, προέκυψε παρότι ο Τραμπ ήταν πρόεδρος και όχι εξαιτίας του. Οι εξελίξεις στις ελληνοαμερικανικές σχέσεις ήταν αποτέλεσμα συγκυριών, μακροχρόνιων προσπαθειών σε επίπεδο Κογκρέσου και ομογένειας, αλλά και εύστοχων χειρισμών από την ελληνική κυβέρνηση, η οποία διάβασε σωστά την κατάσταση.

Ο Τραμπ είναι ο μόνος καθοριστικός παράγων για τη μη επιβολή κυρώσεων στην Τουρκία για την αγορά και ενεργοποίηση των S-400. Αυτό είναι επίσης πολύ σημαντικό, διότι τόσο το Κογκρέσο όσο και το παραδοσιακά επιεικές με την Τουρκία υπουργείο Εξωτερικών των ΗΠΑ δεν έχουν πλέον τις αυταπάτες του παρελθόντος για το τι εστί Ερντογάν το 2020. Ο μόνος που τις συντηρεί είναι ο Τραμπ και αυτό διότι έχει προσωπικό όφελος.

Πολλά έχουν γραφεί για τη σχέση Τραμπ – Ερντογάν, η οποία πιστεύω ότι σύντομα θα περάσει σε μια νέα φάση. Η ποιότητα και η σημασία αυτής της σχέσης αντικατοπτρίζονται άριστα στην υπόθεση της τουρκικής τράπεζας Halkbank. Η Halkbank είναι η κρατική τουρκική τράπεζα την οποία χρησιμοποίησε ο Ερντογάν για να βοηθήσει το Ιράν να αποφύγει τις αμερικανικές κυρώσεις. Αυτό είναι αξιοσημείωτο, διότι αυτές οι κυρώσεις προς το Ιράν είναι η κορυφαία προτεραιότητα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής. Λόγω αυτής της δράσης της, η Halkbank είναι στο στόχαστρο των εισαγγελικών αρχών των ΗΠΑ εδώ και χρόνια. Η εν λόγω τράπεζα ήδη αντιμετωπίζει πρόστιμα εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων. Αυτή η υπόθεση είναι η νούμερο ένα προτεραιότητα για τον Ερντογάν.

Πρώην σύμβουλοι του Τραμπ και Αμερικανοί δημοσιογράφοι έχουν εκθέσει λεπτομερώς τις προσπάθειες του Αμερικανού προέδρου να σταματήσει τις εισαγγελικές έρευνες για τη Halkbank έπειτα από παρότρυνση του Ερντογάν. Είναι πλέον γνωστό ότι, τον Ιούνιο, ο Τραμπ απέλυσε έναν από τους κύριους εισαγγελείς που ήταν υπεύθυνος για την έρευνα και καταδίκη της τουρκικής τράπεζας.
Ισως η προθυμία του Αμερικανού προέδρου να βοηθήσει τον Ερντογάν έχει να κάνει με το γεγονός ότι ο Τραμπ έλαβε ένα εισόδημα τουλάχιστον 2,6 εκατομμυρίων δολαρίων από επιχειρηματικές δραστηριότητες στην Τουρκία το διάστημα 2015-2018, όπως αποκάλυψαν αμερικανικά μέσα. Αφού προκύπτει ότι για τον Τραμπ η προσωπική του σχέση με τον Ερντογάν είναι πάνω ακόμα και από την επίσημη εξωτερική πολιτική των ΗΠΑ, τότε φανταστείτε τι σημαίνει αυτό για την Ελλάδα στο μέλλον.

Οπότε, το επόμενο ερώτημα είναι ποιο είναι το μέλλον του Αμερικανού προέδρου. Κατ’ αρχάς, οι εκλογές απέδειξαν ότι ο Τραμπ έχει καταφέρει να εγκλωβίσει το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και να χτίσει μια τεράστια βάση δεκάδων εκατομμυρίων αφοσιωμένων ψηφοφόρων. Ο Τραμπ έχει λοιπόν καταφέρει αυτό που ήθελε εξαρχής, δηλαδή να αναπτύξει το brand name του ώστε να μπορέσει να καλύψει τα τεράστια οικονομικά χρέη των επιχειρήσεών του. Ουσιαστικά, ο Ντόναλντ Τραμπ είναι πλέον το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα, καθώς παραδοσιακοί συντηρητικοί, που έχουν πάρει θέση εναντίον του εδώ και καιρό, έχουν χάσει τον έλεγχο. 

Είναι επίσης ενδιαφέρον να δούμε πώς φιλόδοξοι Ρεπουμπλικανοί αξιωματούχοι, όπως ο υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, θα διαχειριστούν τη σχέση τους με τον Τραμπ το επόμενο διάστημα. Συγκεκριμένα, ο Πομπέο ακούγεται ότι θέλει να αποχωρήσει άμεσα από τη θέση του, ώστε να αρχίσει να προετοιμάζεται για το 2024.

Ο διχασμός των Ρεπουμπλικανών είναι επίσης εμφανής από την κριτική που κάνει στον Τραμπ το Fox News, το οποίο ήταν μέχρι πρόσφατα το κύριο συντηρητικό δίκτυο των ΗΠΑ. Πλέον, το Fox News είναι στο στόχαστρο του Τραμπ, ειδικά μετά το γεγονός ότι προέβλεψε πολύ πρόωρα μια νίκη Μπάιντεν στην Αριζόνα. Δεν είναι καθόλου απίθανο ο Ντόναλντ Τραμπ να δημιουργήσει στο μέλλον ένα νέο τηλεοπτικό δίκτυο, το οποίο θα είναι διαμορφωμένο ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες του τεράστιου κοινού του.

Σήμερα, το brand του ονόματος «Τραμπ» έχει γιγαντωθεί πέρα από κάθε φαντασία και ο Τραμπ επικεντρώνει την προσοχή του στη δημιουργία μιας δυναστείας. Ο στρατηγικός στόχος του Ντόναλντ Τραμπ είναι η οικογένειά του να γίνει μια δυναστεία σαν τους Μπους και τους Κένεντι. Αυτό το πιθανό τηλεοπτικό δίκτυο θα ήταν το τέλειο όχημα ώστε το όνομα «Τραμπ» να είναι παρόν στις εκλογικές αναμετρήσεις του μέλλοντος.

Το πρόβλημα είναι ότι η οικογένεια Τραμπ προωθεί ένα πρωτοφανές, άκρως προβληματικό πολιτικό μοντέλο για τα αμερικανικά δημοκρατικά δεδομένα, το οποίο βασίζεται στην κομματικοποίηση του κρατικού μηχανισμού. Αυτό είναι γνωστό στην Ουάσιγκτον, καθώς το 2017 κανείς έμπειρος Ρεπουμπλικανός τεχνοκράτης δεν ήθελε να δουλέψει για τον πρόεδρο. Ως αποτέλεσμα, μη έμπειροι κρατικοί λειτουργοί προσελήφθησαν με κύριο κριτήριο την αφoσίωσή τους στο όνομα Τραμπ.

Ο απώτερος σκοπός αυτού του μηχανισμού είναι να εξυπηρετεί τα προσωπικά συμφέροντα του Τραμπ, τα οποία είδαμε ότι είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με τον Ερντογάν. Η σχέση Τραμπ – Ερντογάν θα συνεχίσει να αναπτύσσεται καθώς έχουν πολλά να δώσουν ο ένας στον άλλον. Είναι πολύ πιθανό η Τουρκία να παίξει ρόλο στα μεγαλεπήβολα προσωπικά σχέδια του Τραμπ στο μέλλον.
Το πρόβλημα είναι ότι οι ελληνοαμερικανικές σχέσεις ήταν παραδοσιακά βασισμένες σε κοινές αξίες, οι οποίες έρχονται σε αντίθεση με το νέο μοντέλο του Τραμπ, το οποίο είναι βασισμένο αποκλειστικά σε κοινά ιδιωτικά συμφέροντα.

Οπότε, αυτό που θα πρέπει να προσέχουμε είναι η μελλοντική διαχείριση των σχεδίων της δυναστείας Τραμπ τόσο από τους Ρεπουμπλικανούς όσο και από τους Δημοκρατικούς. Μπορεί αυτές οι εκλογές να ήταν ιστορικές με τα τωρινά δεδομένα, αλλά τελικά αυτό που έχει πραγματική σημασία για εμάς είναι οι εκλογές του 2024 και το ποια θα είναι η Αμερική τότε.
 
* Ο κ. Νικόλας Κατσίμπρας διδάσκει στο Πρόγραμμα Επίλυσης Συγκρούσεων του Πανεπιστημίου Columbia της Νέας Υόρκης, είναι σύμβουλος Διεθνών Σχέσεων και πρώην αξιωματικός του Πολεμικού Ναυτικού.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή