Eίναι σαφές έπειτα και από την εισήγηση της επιτροπής εμπειρογνωμόνων τη Δευτέρα ότι όλοι θέλουμε να ξαναλειτουργήσουν άμεσα τα σχολεία, αφού η διά ζώσης εκπαίδευση δεν διασφαλίζει μόνο την ισότιμη πρόσβαση των μαθητών στη γνώση αλλά και την ανάπτυξη της προσωπικότητάς τους. Η μη φυσική παρουσία τους στην τάξη επί τόσους μήνες μπορεί μακροπρόθεσμα να έχει αρνητικές επιπτώσεις όχι μόνο στη διαδικασία της μάθησης και στην ανάπτυξη των μαθησιακών τους δεξιοτήτων, αλλά και στην κοινωνικοποίησή τους – ενδεχομένως και στην ψυχική τους υγεία.
Και ας μην ξεχνάμε ότι η τηλεκπαίδευση δυστυχώς δεν αποτελεί κοινό παρονομαστή για όλα τα παιδιά της χώρας. Υπάρχουν μαθητές χωρίς πρόσβαση στο Διαδίκτυο ή με χαμηλής ταχύτητας οικιακό δίκτυο. Κάποιοι, για λόγους οικονομικούς, δεν διαθέτουν κατάλληλο τεχνολογικό εξοπλισμό ή πρέπει να τον μοιράζονται με άλλα μέλη της οικογένειάς τους. Γι’ αυτά τα παιδιά η ανάγκη επιστροφής στο σχολικό περιβάλλον είναι ακόμα πιο επιτακτική.
Ομως η λειτουργία των σχολείων σε συνθήκες πανδημίας είναι θέμα περίπλοκο και πολυδιάστατο – και καμία χώρα δεν αποτελεί εξαίρεση. Δεν αρκεί ένα «ναι» ή ένα «όχι» στο ερώτημα αν πρέπει να ανοίξουν ξανά. Επειτα από την εκτίμηση ποιων επιδημιολογικών δεδομένων αποφασίζεται κάτι τέτοιο; Πώς διασφαλίζεται η τήρηση των υγειονομικών πρωτοκόλλων; Θα γίνονται συχνοί δειγματοληπτικοί εργαστηριακοί έλεγχοι ώστε να έχουμε σαφή εικόνα για τις μεταβολές του επιδημιολογικού φορτίου στις σχολικές μονάδες, αλλά και για να εντοπίζονται εγκαίρως μικρές εστίες και να προλαμβάνεται η αναζωπύρωσή τους; Τι θα προβλεφθεί για τους εμβολιασμούς των εκπαιδευτικών;
Η επαναλειτουργία των σχολείων, για να έχει νόημα και να μην υπάρχουν πισωγυρίσματα, χρειάζεται μια καλά σχεδιασμένη στρατηγική που θα προβλέπει λύσεις σε όλα τα προβλήματα που ενδεχομένως προκύψουν. Αν, όμως, διαμορφωθεί το κατάλληλο πλαίσιο, με συνυπολογισμό όλων των κινδύνων και με έτοιμα σενάρια αντιμετώπισής τους, τα οφέλη από το άνοιγμά τους θα είναι πολλαπλά. Ειδικά σε ό,τι αφορά τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά, αφού, σύμφωνα με τα μέχρι τώρα διεθνή ερευνητικά δεδομένα, τα παιδιά έως 12 ετών είναι πολύ λιγότερο πιθανό να μεταδώσουν τον ιό σε σύγκριση με τα μεγαλύτερα, στα οποία, αν και νοσούν πολύ ηπιότερα, η δυνατότητα μετάδοσης αυξάνει με την ηλικία.
Κάθε άνοιγμα και κλείσιμο ενός κλάδου της κοινωνίας και της οικονομίας πρέπει να εδράζεται σε λεπτομερή ανάλυση των επιδημιολογικών δεδομένων, στη συμβολή του συγκεκριμένου ανοίγματος στην πανδημία, με βάση την εμπειρία που έχουμε αποκτήσει μέχρι τώρα, και να γίνεται αφού ζυγιστούν τα οφέλη αλλά και τα ρίσκα που αυτό συνεπάγεται.
* Ο κ. Αθανάσιος Τσακρής είναι καθηγητής Μικροβιολογίας, διευθυντής Εργαστηρίου Μικροβιολογίας της Ιατρικής Σχολής, αντιπρύτανης του ΕΚΠΑ.