ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Να υιοθετήσει την πρόταση του κ. Κυριάκου Μητσοτάκη για ένα ευρωπαϊκό πιστοποιητικό εμβολιασμού κατά της COVID-19 καλεί την Ευρωπαϊκή Ενωση η Διεθνής Ενωση Αερομεταφορών (IATA). «Η πρωτοβουλία του πρωθυπουργού Μητσοτάκη θα πρέπει να υιοθετηθεί επειγόντως από την Κομισιόν και όλα τα κράτη-μέλη», αναφέρει χαρακτηριστικά σε ανοικτή επιστολή προς την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, ο γενικός διευθυντής της IATA, Alexandre de Juniac, και συνεχίζει: «Οι εμβολιασμοί είναι το βασικό “κλειδί” για να ανοίξουν και πάλι τα σύνορα και να ενισχυθεί η οικονομική ανάκαμψη. Ενα πιστοποιητικό εμβολιασμού που θα αναγνωρίζεται πανευρωπαϊκά θα αποτελούσε ένα σημαντικό βήμα για να αποκτήσουν οι κυβερνήσεις την απαραίτητη εμπιστοσύνη ώστε να ανοίξουν και πάλι τα σύνορά τους, αλλά και οι επιβάτες για να πετάξουν χωρίς το εμπόδιο της καραντίνας».
Η πρόταση του κ. Μητσοτάκη προβλέπει την έκδοση ενός ψηφιακού ευρωπαϊκού πιστοποιητικού εμβολιασμού κατά της COVID-19, το οποίο θα επιτρέπει σε όσους έχουν εμβολιαστεί να ταξιδεύουν ελεύθερα στην Ευρώπη χωρίς να κάνουν τεστ για τον κορωνοϊό, και ο γενικός διευθυντής της IATA εκτιμά ότι θα συμβάλει στην «επανεκκίνηση της κινητικότητας σε παγκόσμια κλίμακα, κάτι που αποτελεί τη βάση για την επαναφορά της οικονομικής δραστηριότητας στα επίπεδα που ήταν πριν από την κρίση». Υπέρ του πιστοποιητικού εμβολιασμού τάχθηκαν εξάλλου χθες, με επιστολές τους προς τη Φον ντερ Λάιεν, η Σλοβενία και η Πολωνία.
Νέες συστάσεις, εν τω μεταξύ, για τη διαχείριση της πανδημίας και την αποτροπή ενός τρίτου κύματος έδωσε στη δημοσιότητα η Ευρ. Επιτροπή, αφού υιοθετήθηκαν από τη χθεσινή συνεδρίαση του Κολεγίου των Επιτρόπων. Μεταξύ άλλων, έθεσε στόχους –μη δεσμευτικούς– για την εκστρατεία εμβολιασμού στα κράτη-μέλη: την κάλυψη τουλάχιστον του 80% των υγειονομικών, των εργαζομένων σε μονάδες κοινωνικής φροντίδας και των ηλικιωμένων άνω των 80 ετών έως τον Μάρτιο και την κάλυψη τουλάχιστον του 70% του ενήλικου γενικού πληθυσμού έως το καλοκαίρι. Η ακριβής προθεσμία (αρχές Ιουνίου ή τέλη Αυγούστου) αφήνεται εσκεμμένα ασαφής.
Η Επιτροπή επιπλέον, στο πλαίσιο της γενικευμένης ανησυχίας για τα νέα, πιο μεταδοτικά στελέχη του ιού, εισηγείται τη δραστική επέκταση της γενετικής παρακολούθησης, ώστε να φτάσει τουλάχιστον το 5% –και ιδανικά το 10%– των θετικών κρουσμάτων. Σύμφωνα με την Κομισιόν, επί του παρόντος μόνο ένα κράτος-μέλος διενεργεί τις σχετικές αναλύσεις για πάνω από 1% των θετικών δειγμάτων, ενώ ορισμένα δεν κάνουν καθόλου γενετική παρακολούθηση. Στο ανακοινωθέν εκφράζεται η διάθεση κινητοποίησης πόρων για την αγορά του αναγκαίου εξοπλισμού για τα κράτη-μέλη. Η Κομισιόν εισηγείται επίσης την επέκταση της χρήσης των rapid tests αντιγόνου, μεταξύ άλλων για τη διευκόλυνση μελλοντικά των μετακινήσεων εντός της Ζώνης Σένγκεν. Ωστόσο, αυτή η εισήγηση συνδυάζεται με την έντονη σύσταση κατά μη ζωτικών ταξιδιών έως ότου βελτιωθεί η επιδημιολογική κατάσταση.
Στην παρουσίαση των νέων συστάσεων, ο αντιπρόεδρος της Επιτροπής Μαργ. Σχοινάς ανέδειξε τέσσερις άξονες που θα συζητηθούν αύριο στην τηλεδιάσκεψη των ηγετών: την εκστρατεία εμβολιασμών και την επιτάχυνσή της, την παρακολούθηση πιθανών μεταλλάξεων του ιού, τις μετακινήσεις εντός της Ε.Ε. και τη διεθνή αλληλεγγύη σχετικά με την πρόσβαση στα εμβόλια. «Στην Ευρώπη βάζουμε την ασφάλεια πρώτα», τόνισε ο κ. Σχοινάς, σε μια έμμεση απάντηση στην κριτική για τις καθυστερημένες εγκρίσεις των εμβολίων από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων. Σχετικά με τους περιορισμούς στις μετακινήσεις κατά τους ερχόμενους μήνες, είπε ότι η Επιτροπή πιστεύει πως πρέπει να είναι συντονισμένοι, βασισμένοι στα επιδημιολογικά δεδομένα, και να μην συνεπάγονται διακρίσεις.
Από την πλευρά της, η αρμόδια επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου χαρακτήρισε τους στόχους για την εμβολιαστική κάλυψη του πληθυσμού «επιτεύξιμους». Σημείωσε επίσης ότι «συνεργαζόμαστε με τα κράτη-μέλη για να συμφωνήσουμε σε μια κοινή προσέγγιση που θα επιτρέψει την έκδοση διαλειτουργικών πιστοποιητικών εμβολιασμού», τα οποία θα μπορούν «σύντομα να χρησιμοποιηθούν για να διασφαλίσουν ότι θα υπάρξει η κατάλληλη ιατρική παρακολούθηση», μεταξύ άλλων για πιθανές παρενέργειες.
Η κ. Κυριακίδου είπε ότι είναι «πρόωρη» η συζήτηση για άλλες χρήσεις των πιστοποιητικών, «μια προσέγγιση στο επίπεδο της Ε.Ε. ενδεχομένως να διευκολύνει άλλες διασυνοριακές εφαρμογές τους στο μέλλον». Η επίτροπος Υγείας ανέφερε επίσης ότι θα ενισχυθούν οι προσπάθειες της Ε.Ε. για την πρόσβαση τρίτων χωρών στα εμβόλια που έχει εξασφαλίσει για τα κράτη-μέλη. Μίλησε για ετοιμότητα θέσπισης ενός «ευρωπαϊκού μηχανισμού διαμοιρασμού» του μέρους των 2,3 δισ. δόσεων που τα κράτη-μέλη δεν θα χρησιμοποιήσουν. «Πολύ σύντομα» θα ανακοινωθούν οι πρώτες σχετικές δωρεές, είπε. Η κ. Κυριακίδου επιβεβαίωσε ότι τα κράτη-μέλη δεν είναι υποχρεωμένα να αγοράσουν το 100% των ποσοστώσεων που τους αναλογούν βάσει των συμβάσεων προαγοράς που έχει υπογράψει η Επιτροπή.