Σε «αχαρτογράφητα νερά» αναφορικά με τις περαιτέρω επιπτώσεις της πανδημίας, σε υγειονομικό και συνακόλουθα σε οικονομικό επίπεδο, βαδίζει η χώρα μετά τις πανευρωπαϊκές περιπλοκές με την παραγωγή των εμβολίων αλλά και τις μεταλλάξεις του κορωνοϊού. Η αδυναμία ακριβούς πρόβλεψης για τον ρυθμό με τον οποίο θα προχωρήσουν οι εμβολιασμοί τους επόμενους μήνες καθιστά δύσκολη την εξίσωση ώστε να υπάρξει ακριβής εικόνα για το πότε θα είναι εφικτό το πλήρες άνοιγμα της οικονομίας. Οι εκτιμήσεις, για παράδειγμα, ότι από τον ερχόμενο Απρίλιο η χώρα θα μπορούσε να επιστρέψει σε μια νέα κανονικότητα είναι πλέον παρακινδυνευμένες, καθώς δεν μπορεί να εκτιμηθεί αυτή τη στιγμή ο ρυθμός με τον οποίο θα έρθουν τα εμβόλια. Για παράδειγμα, ο αρχικός στόχος ήταν έως το τέλος Μαρτίου να έχει εμβολιαστεί το 20%-25% του πληθυσμού, στόχος που πέφτει με τα τωρινά δεδομένα σχεδόν στο μισό, αφού οι προβλέψεις κάνουν λόγο για περίπου 1 εκατ. εμβολιασμούς, δηλαδή για περίπου 10% του πληθυσμού στα τέλη Μαρτίου.
Επίσης, δύσκολη είναι κάθε πρόβλεψη για το πώς θα λειτουργήσει το φετινό καλοκαίρι ο τουρισμός, που αποτελεί την κρισιμότερη παράμετρο για την επιστροφή της οικονομίας σε φάση δυναμικής ανάκαμψης. Αυτή τη στιγμή η εικόνα στον κλάδο είναι χειρότερη από πέρυσι, καθώς πλέον υπάρχει συνείδηση σε πολύ μεγαλύτερο ποσοστό του πλανήτη για τη σοβαρότητα της κατάστασης σε σχέση με πέρυσι τέτοια εποχή, όταν μόλις είχε εμφανιστεί ο κορωνοϊός και κανείς δεν ήξερε το μέγεθος του προβλήματος. Συνεπώς η πρώιμη τουριστική σεζόν του Απριλίου – Μαΐου θεωρείται χαμένη και οι ελπίδες στρέφονται στην περίοδο από τον Ιούνιο και μετά, με την ελπίδα πως ο εμβολιασμός θα έχει προχωρήσει και θα υπάρξει η ανάλογη έκρηξη στις κρατήσεις.
Πάντως, σύμφωνα με κυβερνητικά στελέχη που έχουν πλήρη εικόνα των διεργασιών στην Ευρωπαϊκή Ενωση και των δόσεων των εμβολίων που θα είναι διαθέσιμα για την Ελλάδα, πιθανότερο σενάριο θεωρείται το εξής: τον Μάιο να έχει εμβολιαστεί το 25%-30% του πληθυσμού. Στην πράξη, δηλαδή, οι άνω των 70 ετών, οι ευάλωτες ομάδες και οι εργαζόμενοι σε επαγγέλματα αιχμής που έρχονται σε επαφή με πολύ κόσμο.
Κρίσιμο το επόμενο δίμηνο
Σε κάθε περίπτωση, η πλέον δύσκολη περίοδος χαρακτηρίζεται το δίμηνο Φεβρουαρίου – Μαρτίου, λόγω και των δυσμενών καιρικών συνθηκών που ευνοούν τη μετάδοση του ιού. Το συγκεκριμένο διάστημα η κυβέρνηση θα κινηθεί με τη μέγιστη προσοχή παρά τις μεγάλες παρενέργειες των περιοριστικών μέτρων στην πραγματική οικονομία. Τούτο έπραξε εξάλλου και προχθές, καθώς βάσει δεικτών δεν ήταν απαραίτητο η Αττική να προσεγγιστεί ως «κόκκινη» περιοχή, αλλά αυτό αποφασίστηκε ώστε να διασφαλιστεί η δημόσια υγεία και να αποφευχθεί μια επιδημιολογική έκρηξη που θα είναι μη ελεγχόμενη. Η βούληση εξάλλου του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι να περάσει όσο το δυνατόν πιο ανώδυνα το επόμενο δίμηνο, ώστε από τον Απρίλιο, μαζί με τη βελτίωση του καιρού, να υπάρξει και άρση πολλών περιορισμών.
Είναι προφανές βεβαίως ότι η παράταση των μέτρων οξύνει και την πίεση στα δημόσια ταμεία. Η κυβέρνηση έχει προϋπολογίσει 7,5 δισ. για τη στήριξη εργαζομένων και επιχειρήσεων που πλήττονται από την πανδημία, τα οποία κρίνεται ότι θα αποδειχθούν επαρκή, αλλά όχι εάν παραταθεί πέρα από το τέλος της άνοιξης η πανδημία.
Ουσιαστικά το δίδυμο των κ. Σταϊκούρα και Σκυλακάκη έχει ξεκινήσει ήδη έναν διπλό αγώνα δρόμου που φθάνει μέχρι τις αρχές του καλοκαιριού: από τη μία, να κρατηθεί όρθια η οικονομία και από την άλλη, να υπάρξει σωστή προετοιμασία για τη γρήγορη ανάκαμψη. Και πράγματι στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πως από τα τέλη Ιουνίου θα βγούμε από την οικονομική στενωπό, καθώς:
– Θα αρχίσουν οι εκταμιεύσεις από το Ταμείο Ανάκαμψης. Στο κομμάτι αυτό η προετοιμασία της κυβέρνησης έχει ήδη ξεκινήσει, ώστε να μην χαθεί χρόνος, καθώς τα έργα που είναι συμβατά με τις βασικές κατευθύνσεις που έχει δώσει η Ε.Ε. έχουν ξεκινήσει με εθνική χρηματοδότηση.
– Θα τονωθεί η ιδιωτική κατανάλωση, καθώς την περίοδο της πανδημίας έχουν αποταμιευθεί περί τα 15 δισ. στις τράπεζες, ποσό πολύ μεγαλύτερο από πέρυσι.
– Θα αρχίσει να επαναλειτουργεί ο τουρισμός. Σύμφωνα με εκτιμήσεις, ενώ πέρυσι ο τουρισμός κινήθηκε στο 23% σε σχέση με τα επίπεδα του 2019, φέτος αναμένεται να ανέλθει στο 50%, υπό την προϋπόθεση βεβαίως που σημειώθηκε παραπάνω: να έχει προχωρήσει ο εμβολιασμός, ώστε από τις αρχές Ιουνίου να μπορέσει η Ελλάδα να αρχίσει να υποδέχεται τουρίστες.