ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Στη θέση του για τον κανονισμό που θα θεσμοθετήσει το Ψηφιακό Πράσινο Πιστοποιητικό κατέληξε σήμερα το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, ανοίγοντας το δρόμο για τις διαπραγματεύσεις με τα κράτη-μέλη σχετικά με την τελική του μορφή. Το αποτέλεσμα της σχετικής ψηφοφορίας θα γίνει γνωστό σήμερα το βράδυ. Οι δύο πλευρές έχουν σημαντικές διαφωνίες, ενώ οι χρόνος πιέζει ασφυκτικά για την ολοκλήρωση της νομοθετικής αλλά και της τεχνικής επεξεργασίας που θα επιτρέψει την ενεργοποίηση του Πιστοποιητικού πριν τα τέλη Ιουνίου.
Βασικό αίτημα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου είναι το Πιστοποιητικό – το οποίο θέλει να μετονομάστει σε «Πιστοποιητικό Covid-19» – να αφορά μόνο εμβόλια εγκεκριμένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων (EMA). Η κοινή θέση του Συμβουλίου είναι ότι τα κράτη-μέλη πρέπει να έχουν τη διακριτική ευχέρεια να αναγνωρίζουν και εμβόλια που δεν έχουν εγκριθεί από τον EMA. Υπενθυμίζεται ότι η Ουγγαρία και η Σλοβακία έχουν χρησιμοποιήσει το ρωσικό Sputnik V στην εκστρατεία εμβολιασμού τους, ενώ η κυβέρνηση Όρμπαν έχει χρησιμοποιήσει και το αμφιβόλου αποτελεσματικότητας κινεζικό εμβόλιο της Sinopharm. Αμφότερα αυτά τα εμβόλια δεν έχουν εγκριθεί από τον EMA.
Επιπλέον, το Κοινοβούλιο θα επιμείνει να αποκλειστεί η επιβολή περιοριστικών μέτρων σε ταξιδιώτες που πληρούν έναν από τα τρεις όρους του Πιστοποιητικού. Η τελική αρμοδιότητα για την επιβολή καραντίνας στους ταξιδιώτες ανήκει στα κράτη-μέλη, ωστόσο οι ευρωβουλευτές θα επιμείνουν ότι, για να έχει νόημα το Πιστοποιητικό, πρέπει να συνεπάγεται απαλλαγή από τέτοια μέτρα.
Η επέκταση της χρήσης του στο εσωτερικό (π.χ. σε εστιατόρια ή κινηματογράφους) είναι θέμα των κρατών-μελών, αλλά η άρση της καραντίνας για τους κατόχους του Πιστοποιητικού θεωρείται από τους ευρωβουλευτές ζήτημα άμεσα συνδεδεμένο με την ελεύθερη μετακίνηση των Ευρωπαίων στη ζώνη Σένγκεν – κάτι το οποίο εγγυάται η Συνθήκη της Λισαβόνας. Ο Χουάν Φερνάντο Λόπεζ Αγκουιλάρ, ο ευρωβουλευτής των Σοσιαλιστών και Δημοκρατών που είναι ο βασικός εισηγητής του Κοινοβουλίου για το θέμα, είπε ότι η ζώνη του Σένγκεν «βρίσκεται σε πολύ κακή κατάσταση» εξαιτίας των περιορισμών που έχουν επιβάλλει μονομερώς τα κράτη-μέλη στις διασυνοριακές μετακινήσεις.
Ένα ακόμα αίτημα του Κοινοβουλίου, στο όνομα της μη διακριτικής μεταχείρισης εις βάρος όσων δεν έχουν εμβολιαστεί, είναι να χορηγούνται δωρεάν τα διαγνωστικά τεστ που θα επιτρέπουν τις διασυνοριακές μετακινήσεις. Αρκετοί ευρωβουλευτές μίλησαν επίσης στη συζήτηση το πρωί στην ολομέλεια για την ανάγκη περαιτέρω μέτρων για την προστασία των προσωπικών υγειονομικών δεδομένων των Ευρωπαίων.
Στην παρέμβασή του στην αρχή της συζήτησης για το Πιστοποιητικό, ο επίτροπος Δικαιοσύνης Ντιντιέ Ρέιντερς δήλωσε ότι αν δεν ολοκληρωθεί εγκαίρως η νομοθετική και τεχνική διαδικασία, «ελλοχεύει ο κίνδυνος κατακερματισμού ανά την Ευρώπη, με πολλαπλές, ενδεχομένως ασύμβατες εθνικές λύσεις». Αυτό, είπε, θα αυξήσει την πιθανότητα διασποράς πλαστών πιστοποιητικών, που θα υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών στο σύστημα.
Από την πλευρά της, η υπουργός Ευρώπης της (προεδρεύουσας του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου) Πορτογαλίας Άνα Πάουλα Ζακαρίας είπε κι αυτή ότι, παρ’ ότι η εντολή που έλαβε η χώρα της για τις διαπραγματεύσεις με το Κοινοβούλιο δεν περιλάμβανε το θέμα των τιμών των τεστ, «τα κράτη-μέλη έχουν συναίσθηση της σημασίας της κατάργησης ή της μείωσης του κόστους με το οποίο επιβαρύνονται οι πολίτες και της διευκόλυνσης της διενέργειας τεστ».