Σε μια εφημερίδα, οι τίτλοι επιχειρούν να εκπέμψουν το μήνυμα και να μεταφέρουν την ουσία ενός κειμένου. Αυτό ισχύει απολύτως στην περίπτωση πρόσφατης συνέντευξης που παραχώρησε στην «Κ» ο πρωθυπουργός της Βόρειας Μακεδονίας, Ζόραν Ζάεφ.
Ο τίτλος στην πρώτη σελίδα ήταν η επισήμανση ότι για τη χώρα του –και όχι μόνο, θα προσέθετε ο γράφων– είναι «τεράστιας σημασίας η φύλαξη από την Ελλάδα». Στο κείμενο της συνέντευξης που φιλοξενείται στις εσωτερικές σελίδες, ο τίτλος ήταν: «Μαζί για τα Βαλκάνια του 21ου αιώνα». Οι δύο τίτλοι λένε πολλά. Ο πρωθυπουργός της γειτονικής χώρας προσβλέπει στην Ελλάδα και κοιτάζει στο μέλλον. Ενα ευρωατλαντικό μέλλον για μια χώρα, που όπως λέει ο ίδιος είναι μικρή, αλλά έχει ρόλο να παίξει στην οικοδόμηση των νέων Βαλκανίων, μέσα από τη σταδιακή απομάκρυνση από το επώδυνο χθες –δεν είναι εύκολη υπόθεση για κανέναν– προς ένα ωφέλιμο για όλους αύριο.
Ενα βασικό κομμάτι αυτού του εγχειρήματος είναι η ομαλοποίηση των διμερών σχέσεων Αθήνας και Σκοπίων. Αναφέρεται σε τεράστια οφέλη που απέφερε στη χώρα του, αλλά και σε ολόκληρη την περιοχή, η συμφωνία των Πρεσπών. Είναι προφανές πως η εμβάθυνση των διμερών μας σχέσεων δημιουργεί έναν πολυεπίπεδο πόλο σταθερότητας στα Βαλκάνια, που έχει διπλωματικές, αμυντικές, οικονομικές και ενεργειακές παραμέτρους.
Για πάρα πολλούς λόγους, οι δυο χώρες αποτελούν φυσικούς εταίρους. Και αν η διαμάχη γύρω από την ονομασία είχε επιλυθεί με έναν έντιμο συμβιβασμό το 1993 –έζησα τις επίπονες και επίμονες προσπάθειες που καταβάλλονταν στον ΟΗΕ– τώρα ο άξονας Αθήνας – Σκοπίων θα είχε εξελιχθεί στον βασικό πυλώνα των Βαλκανίων, ενώ θα είχε αποφευχθεί και η ζημία της αρνητικής συναισθηματικής φόρτισης που προκλήθηκε και στις δύο χώρες –σε πολλές περιπτώσεις έφθασε στο μίσος– για την οποία ελπίζει κανείς πως με την πάροδο του χρόνου θα υποχωρήσει εντελώς.
Υπό αυτό το πρίσμα, είναι αξιοσημείωτο ότι ο κ. Ζάεφ αποδίδει ιδιαίτερη σημασία στην επιλογή της Ελλάδας να προστατεύει τον εναέριο χώρο της χώρας του «και να ενισχύει περαιτέρω την ασφάλειά μας». Ας σκεφθούμε καλά τι σημαίνει αυτό, με δεδομένο το «δύσκολο» περιβάλλον της περιοχής μας.
Πρόσωπα και κυβερνήσεις θα αλλάζουν, αλλά η σχέση μπήκε στις ράγες. Ο κ. Ζάεφ σημειώνει ότι στην πορεία προς τις Πρέσπες, «ο Αλέξης Τσίπρας και εγώ μπήκαμε σε μια διαδικασία στην οποία διακινδυνεύαμε την πολιτική μας καριέρα, χωρίς να υπολογίσουμε το προσωπικό κόστος», και ταυτόχρονα μιλάει για τη φιλική σχέση που αναπτύσσει με τον Κυριάκο Μητσοτάκη, «απαλλαγμένη από όλα τα προηγούμενα ζητήματα που επιβάρυναν τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών μας», εκφράζοντας την ικανοποίησή του για τη διαβεβαίωση του Ελληνα πρωθυπουργού ότι η Αθήνα παραμένει ισχυρός μεσολαβητής και υποστηρικτής της ένταξης της χώρας του στην Ε.Ε.
Τέλος, έχει σημασία –θα επιβεβαιωθεί στη συνάντηση του με τον πρωθυπουργό– ότι εμφανίζεται απόλυτος σε ό,τι αφορά τη δέσμευση για την πλήρη και απρόσκοπτη εφαρμογή των διμερών υποχρεώσεων που ορίζονται στη συμφωνία των Πρεσπών. Είναι κάτι στο οποίο, ορθώς, εστιάζει η Αθήνα και θα αποτελέσει πυξίδα για την εμβάθυνση των σχέσεών μας.