Αντιμέτωπη με την ασύμμετρη απειλή που συνιστούν όχι μόνο για την Ελλάδα, αλλά και για γειτονικά κράτη, οι ιδιαίτερα υψηλές θερμοκρασίες και οι ισχυροί άνεμοι, που έχουν θέσει πολλές περιοχές της χώρας σε πύρινο κλοιό, βρίσκεται η κυβέρνηση. Η κινητοποίηση του συνόλου της κρατικής μηχανής παραμένει ιδιαίτερα μεγάλη. Ομως μεγάλος είναι και ο φόβος ότι «τα πιο δύσκολα έρχονται». Οπως αναφέρουν κυβερνητικά στελέχη:
• Η κλιματική κρίση βρίσκεται ήδη εδώ και το αποτύπωμά της θα είναι πιθανότατα έντονο όλο τον μήνα, καθιστώντας σειρά από δασικές περιοχές πραγματικές πυριτιδαποθήκες.
• Τα υφιστάμενα πυροσβεστικά μέσα –και ειδικά τα εναέρια– παρότι έχουν ενισχυθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια είναι πάντα απέναντι σε τέτοιας έκτασης φυσικά φαινόμενα «πεπερασμένα».
• Η αρωγή από το εξωτερικό δεν είναι ικανοποιητική, αφού ο ευρωπαϊκός μηχανισμός βοήθειας είναι ανεπαρκής και πολλές γειτονικές χώρες αντιμετωπίζουν προβλήματα ανάλογα της Ελλάδας.
Κριτική και αυτοκριτική
Η κυβέρνηση, επί του παρόντος, δίνει τη μάχη του περιορισμού των πύρινων μετώπων, παρότι όπως είπε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, που προεδρεύει συνεχώς σε συσκέψεις διαχείρισης της κρίσης, θα έλθει και η ώρα της αυτοκριτικής και της κριτικής. Η τελευταία εστιάζεται στην αναζωπύρωση, την Πέμπτη, του μετώπου στην Αττική. Αναγνωρίζεται πως οι δυνάμεις που κλήθηκαν να το διαχειριστούν ήταν περιορισμένες. Ομως, στον αντίποδα επισημαίνεται πως με τις πυρκαγιές στην Εύβοια και την Ηλεία να μαίνονται εκτός ελέγχου, δεν ήταν δυνατόν να κρατηθούν «εφεδρείες», όταν η κατάσταση γύρω από την πρωτεύουσα έμοιαζε να έχει ελεγχθεί. Γενικότερα είναι προφανές πως τα διαθέσιμα μέσα πρέπει να σταλούν σε πολλά και διαφορετικά μέτωπα, με αποτέλεσμα να αποδυναμώνεται η ισχύς τους.
Ως προς τη συνολικότερη αντιμετώπιση της πύρινης λαίλαπας των τελευταίων ημερών, συνεργάτες του κ. Μητσοτάκη επισημαίνουν πως παρότι σε πολλές περιπτώσεις η φωτιά πέρασε μέσα από κατοικημένες περιοχές, μέχρι την Παρασκευή το βράδυ δεν είχαν τεθεί σε κίνδυνο ανθρώπινες ζωές. Οπως αναφέρεται χαρακτηριστικά, «η υπηρεσία 112 λειτουργεί καθοριστικά για την έγκαιρη ειδοποίηση των πολιτών. Παράλληλα λειτουργεί το σχέδιο που έχει εκπονηθεί για την εκκένωση των οικισμών με ασφάλεια, κάτι που προϋποθέτει υψηλό επίπεδο συντονισμού. Η εκκένωση γίνεται είτε από τη στεριά ή σε παραθαλάσσια μέρη και από θαλάσσης. Γι’ αυτό σε συνθήκες ακραίες και μέσα στον αστικό ιστό δεν υπήρξαν θύματα».
Επίσης τονίζεται πως η χώρα δεν έφθασε απροετοίμαστη στη θερινή περίοδο, παρότι το πρόβλημα εμφανίζεται μεγαλύτερο του αναμενομένου. Ειδικότερα, όπως λέγεται, «στην τρέχουσα αντιπυρική περίοδο μισθώθηκαν τα περισσότερα μέσα, εγκαίρως. Εχουν μισθωθεί συνολικά 31 πτητικά μέσα για την αεροπυρόσβεση (10 Ε/Π βαρέος τύπου, 12 Ε/Π μεσαίου τύπου, 1 Α/Φ Beriev, 6 Α/Φ Air Tractor και 2 Α/Φ Β-142 μεταφοράς προσωπικού και αεροπυρόσβεσης), με κόστος μόνο για την εγκατάσταση 49.149.200 ευρώ, χωρίς το κόστος του πτητικού έργου που υπολογίζεται στο ίδιο ύψος, όταν το έτος 2019 μισθώθηκαν συνολικά 18 πτητικά μέσα (6 Ε/Π βαρέος τύπου και 12 Ε/Π μεσαίου τύπου), με συνολικό κόστος για εγκατάσταση και πτητικό έργο 31.390.000 ευρώ, και το 2020 μισθώθηκαν συνολικά 21 πτητικά μέσα (9 Ε/Π βαρέος τύπου και 12 Ε/Π μεσαίου τύπου), με κόστος μόνο για την εγκατάσταση, χωρίς το πτητικό έργο, ύψους 31.565.000 ευρώ». Πάντως, εν μέσω της αγωνίας για τη διαχείριση των πολλαπλών μετώπων αλλά και γενικότερα για τον «δύσκολο» Αύγουστο που βρίσκεται σε εξέλιξη, η κυβέρνηση στρέφει την προσοχή της σε ευρύτερες παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση θεομηνιών όπως η τρέχουσα, καθώς είναι πλέον σαφές ότι με δεδομένες τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής, τα παραδοσιακά «όπλα» δεν επαρκούν ούτε στην Ελλάδα ούτε στον πλανήτη γενικότερα. Eτσι έχει εκπονηθεί ένα νέο μεγάλο πρόγραμμα για την ενίσχυση της δομής και του εξοπλισμού της Πολιτικής Προστασίας, που αναμένεται να παρουσιαστεί στις αρχές Σεπτεμβρίου από τον κ. Μητσοτάκη και θα έχει συνολικό προϋπολογισμό ύψους 1,71 δισ. ευρώ. Το πρόγραμμα προβλέπει τη δημιουργία 13 Περιφερειακών Επιχειρησιακών Κέντρων Πολιτικής Προστασίας, καθώς και την αγορά σύγχρονων μέσων διαχείρισης των πυρκαγιών. Ειδικότερα σχεδιάζεται η προμήθεια υπερσύγχρονων ευφυών συστημάτων πυρανίχνευσης και πυρόσβεσης, η αγορά σμηνών drones για εναέριο συντονισμό, παρακολούθηση και καταγραφή δεδομένων και, τέλος, η προμήθεια επιπλέον αεροσκαφών – ελικοπτέρων, νέων πυροσβεστικών οχημάτων και εξοπλισμού. Επίσης, εντός του μηνός θα τεθεί σε δημόσια διαβούλευση η νέα διάταξη για την αυστηροποίηση των ποινών σε περιπτώσεις εμπρησμού δασών και περιβαλλοντικών εγκλημάτων.
