ΜΠΡΝΟ – ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Χωρίς πρόοδο στο ζήτημα της διεύρυνσης έληξε χθες η συνάντηση κορυφής Ε.Ε. – Δυτικών Βαλκανίων. Οι επιφυλάξεις χωρών, όπως η Γαλλία και η Ολλανδία οδήγησαν στην υιοθέτηση μιας διακήρυξης που αναφέρεται μεν στη δέσμευση για την ένταξη των χωρών της περιοχής, αλλά και στην ανάγκη να διαφυλαχθεί η δυνατότητα της Ε.Ε. να απορροφά νέα μέλη.
Πιο άμεσα, παραμένει το «αγκάθι»του μη ανοίγματος των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία (και κατ’ επέκταση την Αλβανία) εξαιτίας του βέτο της Βουλγαρίας. Η Αγκελα Μέρκελ και ο Εμανουέλ Μακρόν είχαν συνάντηση χθες το πρωί στο περιθώριο της Συνόδου με τον Βούλγαρο πρόεδρο Ρούμεν Ράντεφ και τον πρωθυπουργό της Βόρειας Μακεδονίας Ζόραν Ζάεφ, σε μια προσπάθεια να ασκηθεί πίεση στη Σόφια να αλλάξει στάση. Η συνάντηση, όπως αναμενόταν, απέβη άκαρπη.
«Δεν μπορούμε να περιμένουμε άμεσες αποφάσεις»από τη Βουλγαρία, καθώς επίκεινται εκλογές στη χώρα, σημείωσε στη συνέντευξη Τύπου η Γερμανίδα καγκελάριος. Η κ. Μέρκελ πάντως τόνισε ότι πρέπει να στηριχθεί η προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων, γιατί «πρέπει να μπορούμε να χειριστούμε ζητήματα που βρίσκονται στο κατώφλι μας για να έχουμε αξιοπιστία στη διεθνή σκηνή» Στην ίδια γραμμή, η πρόεδρος της Κομισιόν Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, που ταξίδεψε στις έξι χώρες της περιοχής την περασμένη εβδομάδα, δήλωσε ότι «διακυβεύεται η αξιοπιστία»της Ε.Ε. και ότι η μη απόφαση για την έναρξη των διαπραγματεύσεων «θέτει σε κίνδυνο το κύρος και την επιρροή μας στην περιοχή»
Ο κ. Μητσοτάκης ενημέρωσε τους εταίρους για την ελληνογαλλική συμφωνία, τονίζοντας πως «ενισχύει την ικανότητα της Ευρώπης να χτίσει τον δικό της αμυντικό πυλώνα εντός του ΝΑΤΟ».
Η συζήτηση στο δείπνο εργασίας προχθές, εν τω μεταξύ, ανέδειξε εκ νέου τις διαφορές μεταξύ των κρατών-μελών σχετικά με την κοινή ευρωπαϊκή άμυνα και την αυτονόμηση σε θέματα ασφαλείας από τις Ηνωμένες Πολιτείες. Χώρες του Βορρά και –ειδικά–της Ανατολικής Ευρώπης τόνισαν εκ νέου την ανάγκη να μην υπονομευτεί το ΝΑΤΟ από τις όποιες κινήσεις για στενότερη αμυντική συνεργασία των κρατών-μελών στον τομέα της άμυνας. Οι χώρες αυτές αντιτάσσονται στη φιλόδοξη ατζέντα στρατηγικής αυτονομίας του κ. Μακρόν. Από την πλευρά του, ο Γάλλος πρόεδρος σηματοδότησε ότι η καταιγίδα στις γαλλοαμερικανικές σχέσεις δεν έχει κοπάσει. Ερωτώμενος αν έχει εμπιστοσύνη στη σημασία που αποδίδει ο Τζο Μπάιντεν στη Γαλλία ως σύμμαχο, απάντησε: «Θα δούμε»
Στη δική του παρέμβαση, ο Κυριάκος Μητσοτάκης ενημέρωσε τους ομολόγους για την πρόσφατη ελληνογαλλική συμφωνία. Σε δήλωσή του χθες, ο κ. Μητσοτάκης είπε ότι η συμφωνία «ενισχύει ουσιαστικά την ικανότητα της Ευρώπης να χτίσει τον δικό της αμυντικό πυλώνα εντός του ΝΑΤΟ» ενώ «αναβαθμίζει γεωπολιτικά»την Ελλάδα. Ο κ. Μητσοτάκης συναντήθηκε χθες και με τον Σέρβο πρόεδρο Αλεξάνταρ Βούτσιτς, στον οποίο εξέφρασε τη στήριξη της Ελλάδας για την επιτάχυνση των ενταξιακών διαπραγματεύσεων της Σερβίας στο επόμενο εξάμηνο.
Συνοψίζοντας τη συζήτηση της Τρίτης, ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ τόνισε: «Δεσμευόμαστε να εργαστούμε μαζί με τους συμμάχους μας και τους ομοϊδεάτες εταίρους, ειδικά με τις ΗΠΑ και εντός του ΝΑΤΟ, που αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο της ασφάλειάς μας» Παράλληλα όμως, είπε, για να είναι πιο αποτελεσματική στη διεθνή σκηνή, η Ε.Ε. πρέπει να «ενισχύσει τη δυνατότητά της να δρα αυτόνομα» τόσο στο οικονομικό πεδίο όσο και στον αμυντικό τομέα. Στην αναφορά στην Κίνα, ο κ. Μισέλ τη χαρακτήρισε ανταγωνιστή πρώτα και δευτερευόντως εταίρο –μια σημαντική διαφορά σε σχέση με την προ πανδημίας εποχή.
Η Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης αναμένεται να παρουσιάσει το πρώτο προσχέδιο της «Στρατηγικής Πυξίδας» συνοψίζοντας τις προοπτικές κοινής δράσης στην άμυνα και στην ασφάλεια, τον ερχόμενο μήνα, με ορίζοντα υιοθέτησης τον προσεχή Μάρτιο, οπότε και αναμένεται να λάβει χώρα Σύνοδος Κορυφής που θα εστιάσει στα θέματα αυτά. Η Ε.Ε. επεξεργάζεται επίσης μια νέα κοινή διακήρυξη με το ΝΑΤΟ, προς υιοθέτηση πριν από τη Σύνοδο Κορυφής της Βορειοατλαντικής Συμμαχίας το καλοκαίρι του 2022.