Τη σημασία που έχει η Ανατολική Μεσόγειος για την ενεργειακή ασφάλεια της Ευρώπης υπογράμμισε χθες ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά τη διάρκεια του συνεδρίου 1st Καθημερινή ESG Summit, τονίζοντας, εμμέσως πλην σαφώς, ότι το φυσικό αέριο από την Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο πρέπει να εξαχθεί στην Ευρώπη. Η δήλωση του κ. Μητσοτάκη έρχεται μία ημέρα μετά τη σαφέστατη τοποθέτηση του Αιγύπτιου προέδρου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι για την εξαγωγή φυσικού αερίου από τη χώρα του και την Κύπρο προς την Ευρώπη, μέσω της Ελλάδας. Δεν είναι τυχαίο ότι η δήλωση καταγράφηκε έπειτα από μια τριμερή σύνοδο Ελλάδας, Αιγύπτου και Κυπριακής Δημοκρατίας, αλλά και τη συμφωνία ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας και Αιγύπτου μέσω της πόντισης καλωδίου.
Ο κ. Μητσοτάκης, στο πλαίσιο μιας συζήτησης για το μέλλον της ενέργειας στην οποία συμμετείχε και ο οικονομολόγος Τζέφρι Σακς, προώθησε χθες έτι περαιτέρω τη σχετική συζήτηση, σημειώνοντας ότι η Ανατολική Μεσόγειος δεν είναι κρίσιμη για την Ευρώπη μόνο διότι πρέπει να συμπαρασταθεί σε δύο κράτη των οποίων τα κυριαρχικά δικαιώματα παραβιάζονται από την Τουρκία, «αλλά διότι η Ανατολική Μεσόγειος –και αναφέρομαι στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο– θα πρέπει να είναι μια νέα πηγή φυσικού αερίου για την Ε.Ε.». Ο κ. Μητσοτάκης τόνισε, επίσης, ότι «αρκετή δουλειά που γίνεται στο Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου (EMGF) βρίσκεται ακριβώς στην κατεύθυνση ώστε να έχουμε μια εναλλακτική πηγή σχετικά φθηνού φυσικού αερίου». Εν συνεχεία ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στις τεράστιες εκτάσεις εδάφους (ερήμου) της Αιγύπτου που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν για την παραγωγή ηλιακής ενέργειας και την εξαγωγή της στην Ευρώπη. Οπως είπε, το ηλεκτρικό δίκτυο της Αιγύπτου πρέπει να συνδεθεί με το ευρωπαϊκό και, αφήνοντας σαφείς αιχμές για την Τουρκία, σημείωσε ότι Αθήνα και Κάιρο δεν χρειάζεται να ρωτήσουν κανέναν, καθώς ήδη έχουν υπογράψει νόμιμες συμφωνίες για την οριοθέτηση των μεταξύ τους ζωνών.
Οι προοπτικές περαιτέρω ενίσχυσης των ενεργειακών δεσμών μεταξύ Ελλάδας, Αιγύπτου, Ισραήλ και Κυπριακής Δημοκρατίας ενοχλούν σφοδρότατα την Αγκυρα.
Υπενθυμίζεται ότι στη χθεσινή «Κ» αναπαρήχθησαν οι δηλώσεις του κ. Σίσι, ο οποίος αναφέρθηκε στην ανάγκη διασύνδεσης Κύπρου και Αιγύπτου ώστε το φυσικό αέριο από το κοίτασμα «Αφροδίτη» να κατευθυνθεί με πλοία έως τους δύο τερματικούς σταθμούς υγροποίησης φυσικού αερίου στο Ιντκού και στη Δαμιέτη στην Αίγυπτο, και από εκεί να μεταφερθεί «μέσω της Ελλάδας προς τα Βαλκάνια και την Κεντρική Ευρώπη, πράγμα το οποίο συνάδει με τις μεγάλες φιλοδοξίες για τη δημιουργία του Φόρουμ Φυσικού Αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στα πλαίσια της περιφερειακής συνεργασίας και της συνεργασίας μεταξύ των χωρών της περιοχής, για την αξιοποίηση των αποθεμάτων υδρογονανθράκων».
Αξίζει να σημειωθεί ότι τη μετατροπή της Αιγύπτου σε κόμβο εξαγωγής ενέργειας προς την Ευρώπη υποστηρίζει παρασκηνιακά, αλλά έμπρακτα και η Σαουδική Αραβία.
Υπενθυμίζεται ότι η αρχική ιδέα είναι αποτέλεσμα συζητήσεων μεταξύ Τελ Αβίβ και Καΐρου για τη μεταφορά φυσικού αερίου από το κοίτασμα «Λεβιάθαν» στο Ισραήλ έως τους δύο σταθμούς Δαμιέτης και Ιντκού. Για το συγκεκριμένο σχέδιο ο κ. Μητσοτάκης είχε ταξιδέψει και τον περασμένο Φεβρουάριο έως την Ιερουσαλήμ, όπου συναντήθηκε με τον τότε πρωθυπουργό Μπέντζαμιν Νετανιάχου. Η «Κ» είχε σημειώσει τόσο τον περασμένο Φεβρουάριο όσο και τον Μάιο πως σκοπός ήταν η μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο μεταφοράς φυσικού αερίου αρχικά μέσω πλοίων από τη Δαμιέτη και το Ιντκού προς λιμάνια στην Ελλάδα, με την Αλεξανδρούπολη να αποτελεί την πλέον στρατηγική επιλογή. Στο τραπέζι ήταν και η πιθανότητα υποθαλάσσιου αγωγού μεταξύ Αιγύπτου και Ελλάδας, περισσότερο θεωρητική λύση.
Οι προοπτικές περαιτέρω ενίσχυσης των ενεργειακών δεσμών μεταξύ Ελλάδας, Αιγύπτου, Ισραήλ και Κυπριακής Δημοκρατίας ενοχλούν σφοδρότατα την Αγκυρα, κάτι που φάνηκε και από τη χθεσινή επιστροφή στην τακτική των υπερπτήσεων τουρκικών F-16 πάνω από ελληνικά νησιά, και συγκεκριμένα από τις Οινούσσες, τους Λειψούς και το Φαρμακονήσι.