Ως ευρωβουλευτής αλλά και ως ψυχίατρος, ο Στέλιος Κυμπουρόπουλος φιλοδοξεί να προσεγγίσει το έργο του με μεθοδικότητα και αυτοκριτική. Η «Κ» βρέθηκε στο Στρασβούργο, στο πλαίσιο της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπου άκουσε τις σκέψεις του για την ψυχική υγεία, την εργασία ως μοχλό κοινωνικής ένταξης και τα δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών – καθώς και μια πρώτη, προσωπική αποτίμηση του έργου του έπειτα από δύο χρόνια στην καρδιά της Ευρώπης.
– Ως ευρωβουλευτής και ψυχίατρος, ποιο είναι το μήνυμά σας με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας που εορτάστηκε πρόσφατα (10 Οκτωβρίου);
– Η ψυχική υγεία πρέπει, επιτέλους, να λάβει έναν κεντρικό ρόλο στον δημόσιο διάλογο, στον τρόπο με τον οποίο την αντιλαμβάνεται η κοινή γνώμη και η πολιτική ζωή. Υπάρχει το σημαντικό κομμάτι των βαριών ψυχικών ασθενειών, αλλά και ένα μεγάλο κομμάτι που αφορά άμεσα την ευρύτερη κοινωνία: το άγχος, η κατάθλιψη, η έλλειψη συγκέντρωσης ή αποδοτικότητας. Πρέπει να χτίσουμε μια ευρύτερη στρατηγική, που ξεκινάει από την αποδοχή ότι είναι κάτι που επηρεάζει την καθημερινότητα σχεδόν όλων μας. Απαραίτητο, επίσης, είναι να πολεμήσουμε το στίγμα. Ο κόσμος που πάσχει από κάποια διαταραχή στην ψυχική σφαίρα επιβάλλεται να μη φοβάται να το επικοινωνήσει. Οπως ακριβώς η Ευρωπαϊκή Ενωση υιοθέτησε πρόσφατα ένα σχέδιο για την καταπολέμηση του καρκίνου, πιστεύω ότι πρέπει να δημιουργήσει ακόμα ένα πλάνο για να χτιστεί μια ευρύτερη πολιτική για την προώθηση της ψυχικής υγείας.
– Γνωρίζω πως στο παρελθόν είχατε προτείνει να θεσπιστεί το Ευρωπαϊκό Ετος Ψυχικής Υγείας, υπό την αιγίδα του οποίου θα τεθούν μια σειρά από ευρωπαϊκές δράσεις. Ποια η ανταπόκριση των ευρωπαϊκών οργάνων σε αυτή την πρόταση;
– Υπάρχει, πράγματι, μια συζήτηση για την καθιέρωση ενός Ευρωπαϊκού Ετους για την Ψυχική Υγεία. Το έχω βάλει μπρος ως ιδέα και το καλλιεργώ, και χαίρομαι που υπάρχουν αρκετοί ευρωβουλευτές που το στηρίζουν θερμά. Μέσα στα επόμενα χρόνια πιστεύω ότι θα είναι πραγματικότητα. Παράλληλα, αναγνωρίζοντας τη σπουδαιότητα της ψυχικής υγείας στην καθημερινότητα, η ευρωπαϊκή περιφέρεια του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας δημιούργησε πρόσφατα τον Πανευρωπαϊκό Συνασπισμό Ψυχικής Υγείας με σκοπό μια κοινή πολιτική στα κράτη-μέλη της. Μέρος της συμμαχίας είμαι και εγώ, ως ευρωβουλευτής και ψυχίατρος, αλλά και η υφυπουργός Ψυχικής Υγείας Ζωή Ράπτη για την Ελλάδα.
Η εργασία είναι εξαιρε-τικά σημαντική για τη ζωή κάθε ανθρώπου, για να είναι αποδοτικός, λειτουργικός και πραγματικά συμμετοχικός στην κοινωνία.
– Στην κοινοβουλευτική δράση σας δίνετε έμφαση στην εργασία ως κομμάτι ένταξης για τα άτομα με σωματική και ψυχική αναπηρία αλλά και άλλες ευάλωτες κοινωνικές ομάδες. Από πού πηγάζει αυτή η πεποίθησή σας;
– Πιστεύω, βαθιά μέσα μου, πως ο καθένας είναι ικανός να εργαστεί, στην κατάλληλη θέση και με τα κατάλληλα εργαλεία. Εχω, βλέπετε, μια εικόνα την οποία φέρνω συχνά στο μυαλό μου: σκεφτείτε να προσπαθεί κανείς να αναγκάσει ένα ψάρι να ανέβει σε ένα δέντρο. Φυσικά και δεν θα καταφέρει να το κάνει ποτέ! Αυτό, όμως, δεν σημαίνει ότι δεν μπορεί να κάνει αποτελεσματικά πολλά άλλα πράγματα. Υπό αυτή την έννοια, αν υπάρχουν τα κατάλληλα κίνητρα, η σωστή εκπαίδευση, οι απαραίτητες δομές και τροποποιήσεις στα εργασιακά περιβάλλοντα, τότε σαφώς θα δημιουργηθούν θέσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες των ανθρώπων που πάσχουν από ψυχικά νοσήματα. Και έτσι πράγματι θα μπορεί ο καθένας να συμμετέχει στο περιβάλλον εργασίας, κάτι που είναι «κλειδί» για την κοινωνική ένταξη. Η εργασία είναι εξαιρετικά σημαντική για τη ζωή κάθε ανθρώπου, για να είναι αποδοτικός, λειτουργικός και πραγματικά συμμετοχικός στην κοινωνία.
– Στην περασμένη ολομέλεια ταχθήκατε υπέρ του ψηφίσματος για τα δικαιώματα των ομόφυλων ζευγαριών και την αναγνώρισή τους ανά την Ε.Ε. Πιστεύετε πως πλησιάζει η ώρα για αναγνώριση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών και στην Ελλάδα;
– Είμαι ένας άνθρωπος ο οποίος υπερασπίζεται οτιδήποτε αφορά την έννοια των δικαιωμάτων. Από τη στιγμή που τα ομόφυλα ζευγάρια θέλουν να ζήσουν τη ζωή τους μέσω των δεσμών του γάμου, πιστεύω πως έχουν το δικαίωμα να το κάνουν. Και αν κάποιος είναι παντρεμένος σε κάποιο κράτος-μέλος της Ενωσης, αυτό σαφώς πρέπει να αναγνωρίζεται ακόμα και στα κράτη που δεν έχει αναγνωριστεί ο γάμος των ομόφυλων ζευγαριών. Στην ελληνική κοινωνία πρέπει συχνά να εξηγήσουμε τι νιώθουν, τι αναζητούν τα ομόφυλα ζευγάρια όσον αφορά την ισοτιμία. Οταν το εξηγήσει κανείς, παρατηρώ πως έρχεται και η αντίστοιχη πρόοδος. Πρέπει να αναγνωρίσουμε πως γίνονται σταθερά βήματα προς την κατεύθυνση που κινείται ο ευρωπαϊκός χώρος. Οπως έγινε και με τη σύσταση της επιτροπής για τα δικαιώματα των ΛΟΑΤΚΙ, με επικεφαλής τον εξαίρετο νομικό επιστήμονα κ. Σισιλιάνο. Πρέπει να σταματήσουμε να μιλάμε για συντηρητισμό σε αυτά τα ζητήματα – η επιτροπή, άλλωστε, συστάθηκε από την κεντροδεξιά παράταξη. Κατ’ εμέ, το θέμα αυτό δεν θα πρέπει να έχει πολιτικές διαστάσεις. Αφορά την υπεράσπιση αξιών.
– Κλείσατε πλέον μία διετία στο Ευρωκοινοβούλιο. Ποια είναι η αποτίμησή σας για τη θητεία σας μέχρι στιγμής;
– Στη ζωή μου πρώτα λειτουργώ και έπειτα βλέπω τα αποτελέσματα εκ των υστέρων, για να αξιολογήσω το έργο μου. Θα κάνω λοιπόν ωραία πράγματα αλλά και λάθη – όταν είσαι ενεργός δεν μπορείς να αποφύγεις παρεξηγήσεις και δύσκολες μέρες. Πάντα έχω στόχο την αυτοβελτίωση. Περηφάνια μου είναι που κατάφερα, στους δύσκολους αυτούς καιρούς, να ασχολούμαι με τουλάχιστον δέκα φακέλους, και να αναδεικνύω θέματα εργασίας, αναπηρίας και ευρωπαϊκής κοινωνικής συνοχής. Πέραν αυτού, ξεχωρίζουν για μένα οι επαφές που έχω με δημάρχους, ανθρώπους των επιχειρήσεων, φορείς, φέρνοντας κοντά όλες τις απόψεις τους και μιλώντας γι’ αυτά τα θέματα μέσα από πολλά πρίσματα.