Ο ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην ιδεολογία της κανονικότητας

Ο ΣΥΡΙΖΑ απέναντι στην ιδεολογία της κανονικότητας

Η πανδημία ήρθε πριν προλάβουμε να πάρουμε μεταμνημονιακές ανάσες και να επουλωθούν οι βαθιές πληγές του διχασμού

4' 30" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Δέκα χρόνια στην κρίση και στα μνημόνια είναι πολλά. Η ραγδαία πτώση του εισοδήματος, η ανατροπή του σχεδίου ζωής των πολλών και η προσαρμογή σε πρωτοφανείς περιορισμούς ήταν τραυματική γιατί συνέβη ξαφνικά και χωρίς να είναι εύκολη η νοηματοδότηση της βίαιης αλλαγής.
Αλλοι τσακίστηκαν, άλλοι τραυματίστηκαν ελαφρά, όλοι κουράστηκαν.

Η πανδημία ήρθε πριν προλάβουμε να πάρουμε μεταμνημονιακές ανάσες και να επουλωθούν οι βαθιές πληγές του διχασμού. Μαζί με τον φόβο έφερε τον θρίαμβο του δημόσιου συστήματος υγείας, τη νοσταλγία του Κέινς, τον σεβασμό στο κράτος και στις επεκτατικές πολιτικές, καθιστώντας τη λιτότητα θλιβερό αναχρονισμό.

Οι συζητήσεις για χρέη και ελλείμματα απαγορεύτηκαν, η δημοσιονομική πειθαρχία μετατέθηκε για το αόριστο μέλλον και ο διαχωρισμός σε
οικονομικά ισχυρές και αδύναμες χώρες στην Ευρωζώνη ξεχάστηκε. Η οικονομία της πανδημίας κάνει ακόμη πιο ακατανόητα όσα προηγήθηκαν με τις οριζόντιες περικοπές και τη διαρκή πίεση για λιγότερες δημόσιες δαπάνες, την ώρα που οι πλούσιοι γίνονταν πλουσιότεροι.

Αλλά τώρα δεν είναι η στιγμή για αποτίμηση της μνημονιακής περιόδου, για εντοπισμό λαθών και καταλογισμό ευθυνών – άλλωστε δεν είναι διαθέσιμοι για αυτοκριτική και αναστοχασμό οι πρωταγωνιστές στην επιβολή του δόγματος της δημοσιονομικής συμμόρφωσης.

Δεν έχουμε κουράγιο, ούτε εμείς ούτε οι «θεσμοί». Πεθαίνουν δεκάδες άνθρωποι κάθε μέρα, άλλοι υποφέρουν στις ΜΕΘ, όσοι πάσχουν από άλλες ασθένειες προσπαθούν να πάρουν σειρά και να «χωρέσουν» σε ένα σύστημα υγείας εξαιρετικά πιεσμένο, πάνω από 15.000 οικογένειες πενθούν και οι ανεμβολίαστοι επιμένουν στoν παραλογισμό.

Είναι όλα πολύ δύσκολα. Γιατί δεν υπάρχουν πια ψυχικές αντοχές. Οι νέοι δεν έχουν προλάβει να ζήσουν σε συνθήκες ευημερίας και αισιόδοξης προοπτικής. Ενηλικιώθηκαν μέσα στην αβεβαιότητα, στη ρευστότητα, στην υπερένταση, και έχουν λόγους να μην εμπιστεύονται τους «πάνω». Οι μεσήλικοι ήταν απροετοίμαστοι για την ελεύθερη πτώση. Είχαν μάθει να προοδεύουν και βρέθηκαν να χάνουν σε όλα τα επίπεδα, ενώ ήταν υποχρεωμένοι να συντηρούν τα παιδιά και να φροντίζουν τους γονείς τους.

Και οι ηλικιωμένοι βίωσαν την απόλυτη ανασφάλεια και τη ζουν ακόμη ως οι πλέον ευάλωτοι στην πανδημία. Και όλα αυτά μέσα στον θόρυβο. Φτάνει πια. Τώρα χρειάζεται καταλλαγή. Είναι έντονο το κοινωνικό αίτημα για ησυχία, ευθύγραμμη πορεία, προβλεψιμότητα. Και τίποτα καλό να μη γίνεται, αρκεί να μην έρχεται το κακό, το πολύ κακό έστω. Οι προσδοκίες είναι χαμηλές και οι απαιτήσεις μικρές. Καταστροφή να μη γίνει, όλα τα άλλα παλεύονται.

Ετσι κι αλλιώς, περάσαμε άσχημα – χειρότερα να μην πάμε. Και μάθαμε, με δραματικό τρόπο, ότι δεν υπήρχε εναλλακτική. Αυτοί που θα έσκιζαν το μνημόνιο έφεραν μνημόνιο. Και πήγαν να τα τινάξουν όλα στον αέρα με το δημοψήφισμα. Εκλεισαν οι τράπεζες. Ξεχνιέται αυτό;

Είναι τόσο ισχυρή η συλλογική διάθεση για ομαλότητα και σταθερότητα που αυτό το πρόταγμα καταλήγει ισχυρότερο από τα ιδεολογικά κίνητρα στη διαμόρφωση της πολιτικής δυναμικής. Κανονικότητα, αυτό μόνο. Συνηθισμένα πράγματα, αναμενόμενα, βαρετά. Οχι άλλα αναπάντεχα, παράδοξα, παράταιρα, ανοίκεια, ακραία. Προσήλωση στον μέσο όρο, στην κοινή λογική, στο αυτονόητο.

Να ξέρεις τι θα συμβεί αύριο, να είσαι ασφαλής, να μην πέφτει ο ουρανός στο κεφάλι σου, να μην τραντάζεσαι, να μην ταράζεσαι. Είναι τόσο απρόβλεπτη η ζωή και τόσο αστάθμητες οι ανθρώπινες σχέσεις που δεν υπάρχει περιθώριο για άλλους αιφνιδιασμούς έξω από την ιδιωτική σφαίρα. Ας μην είναι σπουδαία η κυβέρνηση, ας κάνει ό,τι μπορεί χωρίς μεγάλη φασαρία. Αρκεί να μας προστατεύσει από φυσικές, οικονομικές και εθνικές καταστροφές.

Εδώ που φτάσαμε, δεν χρειάζεται μεγαλειώδης ηγεσία, ηθική υπεροχή, ένα συγκλονιστικό όραμα ή ιστορικής σημασίας μεταρρυθμίσεις. Να τα βγάζουμε πέρα χωρίς φοβερά απρόοπτα. Να κυλάει η ζωή μας κάπως όπως παλιά. Αν προσπαθείς, να προοδεύεις. Και με λίγη τύχη να περνάς καλά. Α, και να μπορείς να προγραμματίζεις, έστω λίγα, έστω όχι για πολύ αργότερα.

Το αφήγημα του ΣΥΡΙΖΑ ότι έρχεται κοινωνική διάλυση και ανθρωπιστική καταστροφή, ότι επείγει να πέσει το φαύλο καθεστώς, μπορεί να μην είναι πειστικό ούτε καν για τους σίγουρους ψηφοφόρους του, για το 23%-25% του εκλογικού σώματος. Οι περισσότεροι εκεί έξω μάλλον δεν φοβούνται ότι έρχεται κοινωνικό ολοκαύτωμα ούτε κοινωνική κόλαση. Αντίθετα, νομίζουν ότι σε γενικές γραμμές πάμε καλύτερα από πριν, όσο γίνεται τέλος πάντων δεδομένων των συνθηκών.

Και δεν βλέπουν Ορμπαν ή Μπολσονάρο στο Μέγαρο Μαξίμου. Δεν ακούν το χλιμίντρισμα από τα άλογα της Ακροδεξιάς που καλπάζουν. Δεν ασχολούνται με τη φλυαρία του Αδ. Γεωργιάδη, ούτε θυμούνται τα αντισημιτικά του Θ. Πλεύρη και δεν πολυενδιαφέρονται για τα μνημόνια συνεργασίας με τη Βόρεια Μακεδονία που δεν έρχονται για κύρωση στη Βουλή. Ούτε τα pushbacks τούς νοιάζουν στ’ αλήθεια ούτε ο κλέφτης Ρομά που τον σκότωσαν, όπως τον σκότωσαν, στο Πέραμα. Κρίμα, αλλά δεν θα επηρεάσει την πρόθεση ψήφου τους.

Ετσι κι αλλιώς δεν είναι εποχή μεγάλων αφηγήσεων αλλά ατομικών λύσεων. Ενας άλλος κόσμος δεν είναι εφικτός, το ξέρουμε πια, και πώς να
πάρουν τα όνειρα εκδίκηση όταν δεν ξέρουμε καν πότε θα σωθούμε από την πανδημία, αφού οι φτωχές χώρες του πλανήτη έχουν αφεθεί στη
μοίρα τους και στις άλλες επιλέγεται η οικονομία αντί της ζωής.

Να μειωθούν κι άλλο οι ασφαλιστικές εισφορές θέλουν οι περισσότεροι, να πέσουν οι φόροι, να απελευθερώσουν δάνεια οι τράπεζες, δουλειές
να υπάρχουν, το κράτος να δουλεύει και μακάρι να ψηφιοποιηθεί ακόμη περισσότερο. Να μη μας πάρουν κανένα νησί οι Τούρκοι, να μη γεμίσουμε πάλι μετανάστες, να βρίσκουμε κρεβάτι στο νοσοκομείο και να μην έχει κατάληψη στο πανεπιστήμιο.

Αχ, και να γίνει κάτι με το μποτιλιάρισμα, γιατί είναι πια πολύ δύσκολη η μετακίνηση και δαπανηρή τόσο που ακρίβυναν τα καύσιμα. Αλλά μήπως
με τον ΣΥΡΙΖΑ θα ήταν φθηνότερα; Και αυτό το «αλλιώς» που λέει ο Πολάκης για τη «δεύτερη φορά» ποιος ξέρει τι μπορεί να φέρει; Ασ’ το καλύτερα.

* Η κ. Αγγελική Σπανού είναι δημοσιογράφος, συγγραφέας

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή