«Τι θέλουν πάλι οι αγρότες» με ρωτούν διάφοροι, λόγω του «προτέρου εντίμου βίου» μου στο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Το ερώτημα, κατά κανόνα, διατυπώνεται με ύφος απαξίας, καθώς θεωρούν ότι τα «μπλόκα της αγροτιάς», οι αγροτικές κινητοποιήσεις έχουν ετήσιο εθιμικό χαρακτήρα.
Η αλήθεια είναι ότι από τα μέσα της δεκαετίας του ’90 που εμφανίστηκαν για πρώτη φορά δυναμικές κινητοποιήσεις των αγροτών, που οδήγησαν σε αποκλεισμούς εθνικών οδών, κάθε χρόνο, με ελάχιστες εξαιρέσεις, επαναλαμβάνονται, ανεξαρτήτως αν η χρονιά είναι καλή ή όχι. Η συμμετοχή, βεβαίως, κάθε φορά των παρατεταγμένων τρακτέρ στους δρόμους είναι και το θερμόμετρο του «πυρετού» των προβλημάτων των αγροτών. Στη διετία της πανδημίας, λόγω των περιοριστικών μέτρων, και να ήθελαν οι αγρότες να διαμαρτυρηθούν αυτό δεν ήταν επιτρεπτό. Τα «μπλόκα» προέκυψαν σε χρονιές με δυσκολίες στο αγροτικό εισόδημα, με αυξημένο κόστος παραγωγής και χαμηλές τιμές προϊόντων. Τότε ήταν που τα «μπλόκα» έγραψαν ιστορία με τη μαζική συμμετοχή των αγροτών, με χιλιάδες τρακτέρ στα Τέμπη και στον «κόμβο της Βιοκαρπέτ», με τους απεσταλμένους δημοσιογράφους των Αθηνών να ανακαλύπτουν τη νυχτερινή ζωή του κάμπου στο «Φάληρο» και στο «Ρίο». Οσο μαζικότερη η συμμετοχή, τόσο πιο πιθανή η ικανοποίηση αιτημάτων – κάποτε και χωρίς την προγενέστερη συνεννόηση με την Ε.Ε., με αποτέλεσμα τον καταλογισμό προστίμων. Το «πακέτο Χατζηγάκη», με τους τότε επιπόλαιους χειρισμούς κυβέρνησης και αντιπολίτευσης, ακόμη μας ταλαιπωρεί. «Αμαρτωλή ιστορία» για την οποία κανείς δεν μπορεί να είναι υπερήφανος. Ούτε αυτοί που άτσαλα στήριξαν τους αγρότες, ούτε όσοι για κομματικούς λόγους «κάρφωσαν» τη χώρα στην Ε.Ε., κατηγορώντας την τότε κυβέρνηση ότι δίνει ενισχύσεις, ενώ στην πλειοψηφία τους επρόκειτο για αποζημιώσεις που δόθηκαν άγαρμπα, βιαστικά και οριζόντια χωρίς εξατομικευμένες εκτιμήσεις ζημιών.
Μετά το… κάζο με το «πακέτο Χατζηγάκη» και το κράτος έγινε πιο προσεκτικό στις παροχές. Αλλωστε και να ήθελε, «το ταμείο ήταν μείον» στη δεκαετία της χρεοκοπίας που επήλθε το 2010, με την προσφυγή της Ελλάδας στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Θυμάμαι στη διάρκεια της υπουργικής μου θητείας την προσπάθεια να εξευρεθούν τα 30 εκατομμύρια που είχαν περικοπεί από την επιστροφή του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης πετρελαίου για αγροτική χρήση, λόγω των μνημονιακών πολιτικών.
Μακάρι να είναι βήμα αποκλιμάκωσης της έντασης η προαναγγελθείσα συνάντηση εκπροσώπων των αγροτών με κυβερνητικό κλιμάκιο.
Επειτα από διαβουλεύσεις στο Μαξίμου –εν μέσω αγροτικών κινητοποιήσεων– με τον τότε υπουργό Οικονομικών Γιάννη Στουρνάρα, τα χρήματα βρέθηκαν από το επίδομα θέρμανσης που δεν είχε απορροφηθεί. Ετσι δόθηκε όλη η επιστροφή του φόρου στους αγρότες, με την αντιπολίτευση του ΣΥΡΙΖΑ να μιλάει για… ψίχουλα. Οι ίδιοι, που όταν έγιναν κυβέρνηση, κατήργησαν το αγροτικό πετρέλαιο! Σήμερα, όμως, η κυβέρνηση Μητσοτάκη έκανε ένα πρώτο βήμα, επιστρέφοντας 50 εκατ. ευρώ σε νέους αγρότες και συνεταιρισμένους – από τα 160 εκατ. ευρώ που δίνονταν στο σύνολο των αγροτών.
Πράγματι, στο παρελθόν υπήρχαν χρονιές που δεν δικαιολογούνταν οι αγροτικές κινητοποιήσεις. Οι φετινές, όμως, με το κόστος ενέργειας –αγροτικό ρεύμα και πετρέλαιο– αλλά και τις τιμές των λιπασμάτων στα ύψη, έχουν, αν μη τι άλλο, βάση. Γι’ αυτό και κάνουν λάθος ανάλυση όσοι θεωρούν ότι οι διαμαρτυρίες των αγροτών έχουν κομματικό χρώμα. Τα προβλήματα είναι αυτά που τους βγάζουν στους δρόμους. Μακάρι να είναι βήμα αποκλιμάκωσης της έντασης και επίλυσης προβλημάτων η προαναγγελθείσα συνάντηση εκπροσώπων των αγροτών με κυβερνητικό κλιμάκιο. Οψόμεθα.
* Ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην αναπληρωτής υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης.