Με προσανατολισμό να δημιουργήσει το ευρύτερο δυνατό δίχτυ προστασίας έναντι των συνεπειών του πολέμου στην Ουκρανία και των έντονων πληθωριστικών πιέσεων που αυτός έχει πυροδοτήσει θα κινηθεί η κυβέρνηση μετά την πασχαλινή ανάπαυλα, στον απόηχο της χορήγησης του βοηθήματος των 200 ευρώ στους πλέον ευάλωτους και της αύξησης του κατώτατου μισθού.
Σύμφωνα με πληροφορίες, στο τραπέζι θα βρεθούν –υπό την αίρεση ότι δεν θα υπερβαίνουν τις αντοχές της οικονομίας– τα εξής:
– Η νέα, ουσιαστικότερη, παρέμβαση στις τιμές της ενέργειας, εάν επιβεβαιωθούν τα αρνητικά σενάρια, σύμφωνα με τα οποία η Ευρωπαϊκή Ενωση θα περιοριστεί τελικώς σε ήσσονος σημασίας κινήσεις. Κατά τις ίδιες πηγές, το πιθανότερο είναι η παρέμβαση να πραγματοποιηθεί στις τιμές χονδρικής και όχι με μοχλό τις επιδοτήσεις της κατανάλωσης.
– Η μείωση του ΦΠΑ σε λίγα αλλά «εμβληματικά» προϊόντα, όπως το ψωμί και το γάλα. Κρίσιμο στο συγκεκριμένο πεδίο είναι τα οφέλη από το μέτρο, εάν τελικώς υιοθετηθεί, να διασφαλίζεται ότι θα φθάνουν στον καταναλωτή.
Τον Μάιο οι αποφάσεις για την ενέργεια – Στο τραπέζι και πάλι ο ΦΠΑ στα τρόφιμα και η αύξηση του ελάχιστου εγγυημένου εισοδήματος, εάν το επιτρέπουν οι αντοχές της οικονομίας.
– Η αύξηση ορισμένων προνοιακών επιδομάτων, ώστε να ακολουθήσουν τις πρόσφατες ανακοινώσεις του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη για τον κατώτατο μισθό. Ενδεικτικά αναφέρονται το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα και το επίδομα αναπηρίας.
Τον ανωτέρω προσανατολισμό της κυβέρνησης επιβάλλει η «ανίχνευση» του διεθνούς αλλά και του εσωτερικού τοπίου, στη σκιά των συνεχιζόμενων εχθροπραξιών στην Ουκρανία. Το Μέγαρο Μαξίμου αντιλαμβάνεται ότι οι ιδιαίτερα υψηλές τιμές ρεύματος και φυσικού αερίου δεν πρόκειται να υποχωρήσουν άμεσα. Ακόμη και εάν ο πόλεμος τελειώσει σε σύντομο χρόνο –παρότι τούτο δεν διαφαίνεται επί του παρόντος–, οι συνέπειες θα παραμείνουν τουλάχιστον για όλο το 2022, άρα η παρέμβαση στήριξης των καταναλωτών υποχρεωτικά θα πρέπει να είναι ουσιαστική και να έχει διάρκεια.
Επίσης, η κυβέρνηση κρατάει «μικρό καλάθι» για το εύρος των κινήσεων τις οποίες μπορεί να αποφασίσει η Ευρωπαϊκή Ενωση και αντιλαμβάνεται πως το πιθανότερο είναι να υποχρεωθεί να κινηθεί μονομερώς, όπως έχει προαναγγείλει κατ’ επανάληψη ο ίδιος ο πρωθυπουργός.
Οπως λέγεται, η Γερμανία δεν φαίνεται διατεθειμένη να συναινέσει σε ένα ευρωπαϊκό πακέτο στήριξης έναντι των ανατιμήσεων στην ενέργεια, όπως έπραξε κατά την περίοδο της πανδημίας, ειδικά καθώς εκτιμάται πως οι ευρωπαϊκές οικονομίες –περιλαμβανομένης της ελληνικής– θα συνεχίσουν να κινούνται με θετικό πρόσημο αναφορικά με τους ρυθμούς ανάπτυξης. Παράλληλα, η Γαλλία εμφανίζεται να κινείται με τη σχετική ασφάλεια που της παρέχει η αξιοποίηση της πυρηνικής ενέργειας. Υπό αυτή την έννοια, η λήψη, εντός του επόμενου μήνα, αποφάσεων σε εθνικό επίπεδο, που θα τεθούν σε ισχύ από τον Ιούνιο, το πιθανότερο είναι να καταστεί για τον κ. Μητσοτάκη μονόδρομος. Εξάλλου το έλλειμμα του 2021 είναι τελικά μικρότερο του αναμενομένου, δημιουργώντας πρόσθετο δημοσιονομικό χώρο, ενώ θετική ήταν η εικόνα στο μέτωπο των εσόδων κατά το πρώτο τρίμηνο του 2022.
Σε κάθε περίπτωση, ο κ. Μητσοτάκης είναι σαφές πως θα οδηγήσει τη χώρα στις επόμενες εκλογές προτάσσοντας το κοινωνικό πρόσωπο της Ν.Δ., όπως αναδείχθηκε αρχικά κατά την πανδημία και τώρα με την ενεργειακή κρίση. Στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμούν πως η ανάδειξη των πολιτικών της τετραετίας, σε αντιδιαστολή με την «περιπέτεια» της διακυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, μπορεί να οδηγήσει τη Ν.Δ. στον στόχο της αυτοδυναμίας στις δεύτερες εκλογές, που θα διεξαχθούν με σύστημα ενισχυμένης αναλογικής. Πόσο μάλλον που το ΚΙΝΑΛ, όπως τονίζεται χαρακτηριστικά, επιμένει να λέει «τι δεν θέλει και όχι τι θέλει», προϊδεάζοντας για ένα σκηνικό έντονης πολιτικής αστάθειας εάν καταστεί ρυθμιστής των εξελίξεων. Μάλιστα, ορισμένοι στο κυβερνητικό στρατόπεδο αναφέρουν πως το νέο κοινωνικό πακέτο που επεξεργάζεται η κυβέρνηση, σε συνδυασμό με την αναμενόμενη ιδιαίτερα θετική τουριστική περίοδο, διαμορφώνουν «παράθυρο ευκαιρίας» για εκλογές το φθινόπωρο και όχι στο τέλος της τετραετίας.
Σημειώνεται, τέλος, πως ο Μάιος πέρα από «μήνας των μέτρων» θα είναι και μήνας συνάντησης του πρωθυπουργού με τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν. Η επίσκεψη του πρωθυπουργού στην Ουάσιγκτον θα πραγματοποιηθεί στις 15-18 Μαΐου και δεν θα περιοριστεί μόνο στη συνάντηση με τον Αμερικανό πρόεδρο. Ο κ. Μητσοτάκης θα γίνει δεκτός στον Λευκό Οίκο στις 16 Μαΐου, όπου μετά τις συνομιλίες θα ακολουθήσει δεξίωση. Ωστόσο ιδιαίτερα σημαντική θα είναι και η ομιλία που θα απευθύνει σε κοινή συνεδρίαση της Γερουσίας και της Βουλής των Αντιπροσώπων, κάτι που πολλοί λίγοι ξένοι ηγέτες έχουν πράξει.