Σημαντικό κομμάτι των εντάσεων που επιβαρύνουν τα ελληνοτουρκικά τους τελευταίους μήνες συνδέεται με την παράλληλη δυσχέρεια που διακρίνει τη σχέση ανάμεσα στην Ουάσιγκτον και στην Αγκυρα.
Η ειδική σχέση Ερντογάν – Πούτιν και οι πολλαπλές προεκτάσεις της, η δυσφορία των Τούρκων στις παραινέσεις των Αμερικανών για συμμετοχή στις δυτικές κυρώσεις κατά της Ρωσίας, οι αυθαίρετες τουρκικές κινήσεις στη βόρεια Συρία και στο Ιράκ αποτελούν προβλήματα τα οποία γίνονται αντιληπτά μέσα από το πρίσμα της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ και του, όχι γνωστού για τον «αντιτουρκισμό» του, Στέιτ Ντιπάρτμεντ.
Η Αγκυρα, με γραμμή την οποία έχει χαράξει ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, χρησιμοποιεί αυτήν τη ρητορική που αναβιώνει το οθωμανικό, ιστορικό σύνδρομο περικύκλωσης, κατηγοριοποιώντας την Ελλάδα στις δυνάμεις του «εγγύς εξωτερικού» που αποτελούν «πιόνια» της Ουάσιγκτον, ώστε να εμποδιστεί η επέκταση της τουρκικής επιρροής στην περιφέρειά της.
Πρόκειται, βεβαίως, για απόψεις οι οποίες θυμίζουν αρκετά συχνά όλα όσα πάγια εκπέμπονται από τη Ρωσία. Με τον τρόπο αυτό φαίνεται ότι ο κ. Ερντογάν επιθυμεί να διατηρήσει την ελληνοτουρκική σχέση ως ένα ακόμη εργαλείο πίεσης, προκειμένου να επιτύχει παραχωρήσεις από την Ουάσιγκτον.
Η Ελλάδα πάντως επωφελείται σε βάθος χρόνου και στρατηγικά από αυτές τις εξελίξεις. Κατ’ αρχάς, οι ΗΠΑ χρησιμοποιούν το ελληνικό έδαφος προκειμένου να εξυπηρετήσει στρατηγικού χαρακτήρα ανάγκες της ίδιας και του ΝΑΤΟ. Η Αλεξανδρούπολη, ως παρακαμπτήρια οδός των Στενών και ζωτικής σημασίας αρτηρία για την ενίσχυση των δυνάμεων του ΝΑΤΟ στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Ευρώπη, αποτελεί ίσως το πιο απτό παράδειγμα της σημασίας που έχει η Ελλάδα.
Δεν θα πρέπει να λησμονείται ότι σε αυτό το πλαίσιο, μέσω της Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (MDCA), αποδεσμεύονται σημαντικά κονδύλια από το Κογκρέσο για μακροχρόνιες επενδύσεις σε υποδομές που χρησιμοποιούνται όχι μόνο από τις αμερικανικές Ενοπλες Δυνάμεις, αλλά και τις ελληνικές.
Οι Αμερικανοί, επιπλέον, αισθάνονται άνεση να χρησιμοποιήσουν το ελληνικό έδαφος για αποστολές υψηλής επιχειρησιακής σημασίας. Τον ερχόμενο μήνα θα προσγειωθούν –για πολλοστή φορά– στη Λάρισα UAV τύπου MQ-9, σε υποδομές της 110 Πτέρυγας Μάχης που έχουν καταστεί κατάλληλες γι’ αυτό με αμερικανικά κονδύλια. Τα συγκεκριμένα UAV θα πραγματοποιούν πρακτικά αποστολές επιτήρησης του ουκρανικού μετώπου, πετώντας μέχρι τη Ρουμανία και τη Μαύρη Θάλασσα.
Η Αγκυρα ανεβάζει τους τόνους προκειμένου να επιτύχει παραχωρήσεις από την Ουάσιγκτον, αλλά σε βάθος χρόνου η Ελλάδα επωφελείται από τις εξελίξεις.
Δεν θα πρέπει, επίσης, να μειώνεται η σημασία των συγκεντρωμένων αμερικανικών επενδύσεων από μεγάλες αμερικανικές εταιρείες (Pfizer, Digital Realty, Cisco, Google, Amazon, Microsoft), που προτιμούν την Ελλάδα, παρότι υπήρχαν και άλλες –περιφερειακές– λύσεις. Αν στην εξίσωση των ελληνοαμερικανικών σχέσεων προστεθεί και η εξαιρετική σχέση που έχει καλλιεργηθεί σε πολιτικό επίπεδο ανάμεσα σε Αθήνα και Ουάσιγκτον, τότε γίνεται σαφές ότι οι ΗΠΑ επενδύουν στην Ελλάδα σε βάθος χρόνου.