Το συμβάν με τον υπουργό Εξωτερικών και το κρατικό αεροσκάφος που διαδραματίστηκε –κυριολεκτικά– στο αεροδρόμιο της Τρίπολης μου θύμισε μία ιστορία στο ίδιο αεροδρόμιο πριν από 38 χρόνια. Επιτετραμμένος στη Λιβύη στην εποχή των ιδιαίτερων και ειδικών σχέσεων Ελλάδος και Λιβύης. Το ακόλουθο κείμενο είναι κατάλληλα διαμορφωμένο απόσπασμα από το Ημερολόγιο Λιβύης 1982-1984, του βιβλίου μου «Οράματα και χίμαιρες» (εκδόσεις Ι. Σιδέρης):
Ιούνιος 1984. Με ειδοποιούν από το γραφείο του υπουργού να πάω στο κέντρο κρυπτο-επικοινωνιών της πρεσβείας. Τότε είχαμε το λεγόμενο τηλέτυπο και τους κώδικες κρυπτογράφησης. Στην άλλη γραμμή του κρυπτο-τηλετύπου στην Αθήνα, ο διπλωμάτης-διευθυντής του πανίσχυρου υπουργού. Το μήνυμα αρχίζει να εμφανίζεται. «Ακρως απόρρητο. Μόνο εσύ θα το γνωρίζεις. Κανείς άλλος στην πρεσβεία. Το απόγευμα φθάνει στο αεροδρόμιο ειδική πτήση με στρατιωτικό αεροσκάφος. Φροντίζεις για την παραλαβή. Απόλυτη εχεμύθεια…».
Τι γίνεται τώρα, λέω μέσα μου. Ποιος έρχεται; Το μυαλό μου πήγε αμέσως στον πρωθυπουργό Ανδρέα Παπανδρέου και στον υπουργό Εξωτερικών Κάρολο Παπούλια, ο οποίος είχε ήδη επισκεφθεί μυστικά την Τρίπολη στο πλαίσιο ελληνικής μεσολάβησης μεταξύ Μ. Καντάφι και Φρανσουά Μιτεράν για το Τσαντ. Πηγαίνω αμέσως στο λιβυκό υπουργείο Εξωτερικών. Δεν είχαν ιδέα. Ούτε είχαν ειδοποιηθεί από τη λιβυκή πρεσβεία στην Αθήνα. Μη γνωρίζοντας τον επιβάτη, περιορίζομαι να πω ότι πρόκειται για μία σημαντική αποστολή που πρέπει να κρατηθεί μυστική. Ακαρπες οι προσπάθειες. Πηγαίνω στη λεγόμενη στρατιωτική εθιμοτυπία. Είχε καλή οργάνωση και σωστά ανακλαστικά. Επικεφαλής της ήταν ένας συνταγματάρχης με τον οποίο είχα καλή επαφή και συνεννόηση. Ολα εντάξει.
Ετοιμάζουμε ένα κομβόι αυτοκινήτων. Μπαίνουμε στο αεροδρόμιο από την ειδική πύλη. Σε λίγο εμφανίζεται το ελληνικό στρατιωτικό αεροσκάφος τύπου Hercules C-130. Προσγειώνεται δίπλα στον κεντρικό διάδρομο. Η αυτοκινητοπομπή μας το πλησιάζει. Ανοίγει η μεγάλη πίσω πόρτα του αεροσκάφους, κατεβαίνει ένα φορτηγό. Ρωτώ τους Ελληνες πιλότους «ποιος είναι, πού είναι;». «Δεν υπάρχει κανείς», απαντούν. «Εμείς φέραμε το φορτηγό και φεύγουμε». Κλείνει η πόρτα. Το αεροσκάφος επιστρέφει στην Αθήνα.
Ο επισκέπτης ήταν τελικά ένα άδειο στρατιωτικό φορτηγό ελληνικής κατασκευής. Αφημένο στην πίστα του αεροδρομίου. Το έβλεπαν για μήνες όσοι έφευγαν και όσοι έφθαναν στο αεροδρόμιο της Τρίπολης. Τελικά, η άκρως απόρρητη αποστολή δεν ήταν αυτός που περίμενα. Κάποιοι αποφάσισαν και έστειλαν το στρατιωτικό φορτηγό «Λεωνίδας», που κατασκεύαζε η Ελληνική Βιομηχανία Οχημάτων για να το δοκιμάσει ο λιβυκός στρατός. Ποιος με ποιον είχε συνεννοηθεί; Δεν θυμάμαι πόσες φορές ζητήσαμε να το μεταφέρουν σε πιο διακριτικό σημείο. Το πήραν τον Σεπτέμβριο 1984, μερικές μέρες πριν από την επίσημη επίσκεψη του πρωθυπουργού Ανδρέα Παπανδρέου. Η «άκρως απόρρητη» και μυστική αυτή αποστολή ήταν τελικά το στρατιωτικό όχημα που δεν είμαι σίγουρος αν επεστράφη ποτέ στην Ελλάδα. Σίγουρος όμως είμαι ότι δυστυχώς ποτέ δεν αγοράσθηκε από τη Λιβύη.
* Ο κ. Αλέξανδρος Π. Μαλλιάς είναι πρέσβης επί τιμή.