Την ύπαρξη πραγματικής πιθανότητας να υπογραφεί το συνυποσχετικό που θα παραπέμπει την οριοθέτηση ΑΟΖ ανάμεσα σε Ελλάδα και Αλβανία στο Διεθνές Δικαστήριο της Χάγης θα διερευνήσει ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας στη συνάντηση που θα έχει στην Αθήνα με την ομόλογό του Ολτα Τσάκα. Το αποτέλεσμα της σημερινής συνάντησης θα κρίνει σε σημαντικό βαθμό και τα αποτελέσματα που μπορεί να έχει προς την κατεύθυνση επίλυσης της διαφοράς η επίσκεψη του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη στην Αλβανία την επόμενη εβδομάδα όπου, μεταξύ άλλων, αναμένεται να συναντηθεί με τον ομόλογό του Εντι Ράμα. Υπενθυμίζεται ότι οι κ. Μητσοτάκης και Ράμα έχουν συναντηθεί ξανά (όπως στο περιθώριο της συνόδου του ΝΑΤΟ τον Ιούνιο του ’21 αλλά και αργότερα σε άλλες ευκαιρίες), όπου ο Αλβανός ηγέτης είχε συμφωνήσει με την ανάγκη να προχωρήσει το συνυποσχετικό. Αξίζει να σημειωθεί ότι έκτοτε δεν έχει ακολουθήσει ουδεμία συνάντηση σε τεχνικό επίπεδο προκειμένου να γίνουν διεργασίες προς αυτή την κατεύθυνση.
Κεντρικό ζήτημα στην οριοθέτηση παραμένει η επίπτωση των νήσων Ερεικούσσας και Οθωνών, καθώς η αλβανική πλευρά δεν δέχεται την αρχή της μέσης γραμμής και την πλήρη επίπτωση των νησιών αυτών. Η Ελλάδα όμως επιθυμεί να κλείσει τις εκκρεμότητές της στη διευθέτηση των θαλασσίων ζωνών με όλες τις γειτονικές χώρες (πλην της Τουρκίας), ειδικά μετά την πρόσφατη συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης που αναβιώνει τις συζητήσεις περί υφαλοκρηπίδων στην περιοχή.
Προκειμένου να παραπεμφθεί η οριοθέτηση ΑΟΖ στη Χάγη – Κρίσιμη η συνάντηση που θα έχει σήμερα ο Ν. Δένδιας με την ομόλογό του Ολτα Τσάκα.
Η Ελλάδα και η Αλβανία είχαν ήδη συμφωνήσει σε μια διευθέτηση των ΑΟΖ το 2009, η οποία όμως δεν εφαρμόστηκε ποτέ, καθώς η Αλβανία δεν την επικύρωσε, με το Συνταγματικό Δικαστήριο της χώρας να την καταρρίπτει. Σημαντικός παράγοντας ήταν η Τουρκία, που χρησιμοποίησε την επιρροή της στην Αλβανία να χαλάσει τη συμφωνία, στερώντας από την Αθήνα και μια διπλωματική νίκη, αλλά και μια προσέγγιση με τα Τίρανα. Ο τωρινός πρωθυπουργός της Αλβανίας Εντι Ράμα, ως αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης τότε, ήταν αυτός που τορπίλισε τη συμφωνία ΑΟΖ του 2009 –τη χρονιά που επίσημα εντάχθηκε η χώρα του στο ΝΑΤΟ– με την προσφυγή του στα δικαστήρια.
Διαδοχικές ελληνικές κυβερνήσεις έχουν προσπαθήσει από τότε να καταλήξουν σε μια θετική επίλυση των διαφορών, χωρίς όμως να έχει βρεθεί λύση μέχρι τώρα. Ο ίδιος ο Ράμα έχει υπάρξει πιο διαλλακτικός στη στάση του τελευταία, καθώς η Αλβανία επιθυμεί την ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση και αναζητεί και πιο ενεργό ρόλο στον σχεδιασμό του ΝΑΤΟ. Την ίδια ώρα, όμως, ο Ράμα συνεχίζει να διατηρεί καλές σχέσεις με τον Τούρκο πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος αναμφίβολα δεν επιθυμεί μια ακόμη διεθνή διευθέτηση της Ελλάδας. Αλλωστε, δεν είναι λίγες οι φορές που διακρίνεται ακόμη η σκιά της Τουρκίας στις σχέσεις Ελλάδας και Αλβανίας.