Η δήλωση των εταίρων μέσω της οποίας θα δρομολογείται η νέα ρύθμιση για το ελληνικό χρέος και η εξαγγελία για τον τρόπο διανομής του πρωτογενούς πλεονάσματος θα είναι τα δύο βασικά όπλα μέσω των οποίων ο πρωθυπουργός, Αντ. Σαμαράς, θα δώσει τη μάχη των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών του Μαΐου.
Ο πρωθυπουργός είναι ενήμερος για τις επιφυλάξεις που διατυπώνει ήδη η τρόικα, με το σκεπτικό ότι μέρος του πλεονάσματος του 2013 δεν είναι «διατηρήσιμο», υπό την έννοια ότι προέρχεται από μέτρα που δεν θα ισχύσουν και τα επόμενα χρόνια. Ομως, εμφανίζεται πεπεισμένος πως σε πολιτικό επίπεδο –μέσω Βερολίνου– θα διασφαλίσει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα μοιραστεί χωρίς σημαντικές «εκπτώσεις».
Προκειμένου να διασφαλιστεί η συγκεκριμένη εξέλιξη, ο κ. Σαμαράς φέρεται αποφασισμένος να δεσμευθεί ότι ένα τμήμα από το 70% του πλεονάσματος, που παραμένει στην Ελλάδα, θα διατεθεί για εξόφληση οφειλών του Δημοσίου και ένα άλλο για αναπτυξιακές δράσεις. Ακόμη κι έτσι, όμως, στο Μέγαρο Μαξίμου εκτιμάται πως μπορεί να διασφαλιστεί ένα ποσό άνω του ενός δισ. για την ενίσχυση όσων επλήγησαν περισσότερο από την κρίση.
Δεν υπάρχει χρόνος
Πάντως, όπως αναφέρουν πληροφορίες, οι παροχές που προγραμματίζει η κυβέρνηση θα υλοποιηθούν μετά τις ευρωεκλογές, ενώ μόνο οι σχετικές εξαγγελίες θα γίνουν πριν από την αναμέτρηση της 25ης Μαΐου. Ο λόγος είναι, κατά τις ίδιες πηγές, ότι δεν υπάρχουν τα χρονικά περιθώρια ώστε οι όποιες κυβερνητικές αποφάσεις να νομοθετηθούν και να γίνουν πράξη, καθώς το πρωτογενές πλεόνασμα θα πιστοποιηθεί στις 23 Απριλίου και η Βουλή λίγες ημέρες αργότερα θα κλείσει, καθώς η χώρα θα εισέλθει σε προεκλογική περίοδο, λόγω των αυτοδιοικητικών εκλογών και των ευρωεκλογών.
Οπως προαναφέρθηκε, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος έχουν συμφωνήσει –για ευνόητους λόγους– ότι στην τελική ευθεία προς τις κάλπες θα πρέπει να έχει γνωστοποιηθεί στους ψηφοφόρους πώς θα διανεμηθεί το «κοινωνικό μέρισμα» του 2013. Ομως, μεταξύ τους συνεχίζουν να υπάρχουν διαφωνίες για τους βασικούς αποδέκτες του: Ο μεν πρωθυπουργός έχει θέσει ως προτεραιότητα την ενίσχυση των χαμηλοσυνταξιούχων και των ενστόλων, ενώ ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης θεωρεί πως πρέπει να ενισχυθούν κατά προτεραιότητα, πέραν των χαμηλοσυνταξιούχων, οι ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, όπως οι μακροχρόνια άνεργοι, οι μονογονεϊκές οικογένειες και τα άτομα με ειδικές ανάγκες.
Παράλληλα, ο κ. Σαμαράς αναμένει πως μετά την πιστοποίηση του πρωτογενούς πλεονάσματος από την Eurostat, στις 23 Απριλίου, η Ευρωπαϊκή Ενωση θα καταστήσει σαφές ότι θα λάβει, στο δεύτερο εξάμηνο του 2014, όλες τις απαιτούμενες αποφάσεις ώστε να διασφαλιστεί η βιωσιμότητα του χρέους, ενώ για το ίδιο διάστημα παραπέμπονται και οι συζητήσεις για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού της επόμενης χρονιάς. Η συγκεκριμένη εξέλιξη ευνοεί τους πολιτικούς σχεδιασμούς του Μεγάρου Μαξίμου, καθώς από την πολιτική ατζέντα ενόψει των ευρωεκλογών θα «αφαιρεθεί» η συζήτηση για το ενδεχόμενο νέου δανείου προς την Ελλάδα και για τους πιθανούς όρους που θα το συνοδεύουν. Εξάλλου, παρά τις αναφορές του Γερμανού υπουργού Οικονομικών Β. Σόιμπλε σε πρόσθετο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα, υπάρχουν και άλλες φωνές, όπως αυτή του επικεφαλής του Eurogroup, Γ. Ντάισελμπλουμ, που αφήνουν ανοικτό το ενδεχόμενο το χρηματοδοτικό να καλυφθεί χωρίς άλλη δανειοδότηση και νέου τύπου Μνημόνιο.
Επί του παρόντος, βεβαίως, προτεραιότητα για τους κ. Σαμαρά και Βενιζέλο είναι να κλείσει μέχρι τις 10 Μαρτίου ο νέος κύκλος της διαπραγμάτευσης με την τρόικα. Η πολιτική σημασία της συγκεκριμένης εξέλιξης είναι μεγάλη, καθώς κάθε έλευση των εκπροσώπων των δανειστών επιβαρύνει το κλίμα και έχει σημαντικό κόστος, όπως προκύπτει και από τις δημοσκοπήσεις, για τους δύο κυβερνητικούς εταίρους. «Κλειδί» για την ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης είναι οι διαρθρωτικές αλλαγές του ΟΟΣΑ, με τον κ. Κ. Χατζηδάκη να έχει διαμορφώσει το σχετικό σχέδιο νόμου, που όμως βρίσκεται κυριολεκτικά στον «αέρα». Πρώτον, δεν έχει γίνει ακόμη αποδεκτό από την τρόικα, ενώ επί του παρόντος δεν έχει πάρει την έγκριση των δύο πολιτικών αρχηγών. Σύμφωνα με πληροφορίες, αναφορικά με τα δύο επίμαχα θέματα, δηλαδή τα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα και το γάλα, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος είναι διατεθειμένοι να προχωρήσουν σε αλλαγές σε σχέση με το πρώτο, αλλά είναι αρνητικοί σε μεταβολές που θα μπορούσαν να πλήξουν την ελληνική κτηνοτροφία.
Σε κάθε περίπτωση, στην τελική ευθεία προς τις κάλπες, οι κ. Σαμαράς και Βενιζέλος δεν θα προσέλθουν μόνο με τα ευρωπαϊκά τους «χαρτιά», δηλαδή τη δρομολόγηση της επίλυσης του προβλήματος του χρέους και τη διανομή του πρωτογενούς πλεονάσματος. Στην ατζέντα του κ. Σαμαρά παραμένει, σύμφωνα με πληροφορίες, το ενδεχόμενο ανασχηματισμού της κυβέρνησης πριν από τις ευρωεκλογές, παρότι στο στενό του επιτελείο υπάρχουν διιστάμενες απόψεις για τη χρησιμότητα του εγχειρήματος. Παράλληλα, δυναμική στις προεκλογικές εκστρατείες των δύο κομμάτων της συγκυβέρνησης αναμένεται να δώσουν οι προτάσεις τους για τη συνταγματική αναθεώρηση που επίσης σχεδιάζεται να παρουσιαστούν πριν από τις διπλές κάλπες του Μαΐου.