Προ ολίγων μηνών, στις 14 Οκτωβρίου 2013, όταν οι «58» δημοσίευαν την περίφημη ιδρυτική διακήρυξή τους, το ΠΑΣΟΚ, η ΔΗΜΑΡ, ακόμη και αρκετοί στο εσωτερικό της πρωτοβουλίας ήταν ήδη διχασμένοι. Ξεκινούσε, εν ολίγοις, έχοντας τη βρεφική ασθένεια της Κεντροαριστεράς: εκείνη του κατακερματισμού και του φατριασμού. Ο πρώτος διχασμός ήταν αναμενόμενος. Το ΠΑΣΟΚ υποδέχθηκε διά του κ. Ευάγγελου Βενιζέλου την πρωτοβουλία, ενώ η πλειοψηφούσα τάση της ΔΗΜΑΡ και ο κ. Φ. Κουβέλης την απέρριψαν.
Επειτα, άρχισαν οι περαιτέρω κατακερματισμοί και διαφωνίες. Στο εσωτερικό του ΠΑΣΟΚ υπήρχε εξαρχής διχασμός σε δύο ομάδες. Αναφανδόν υπέρ της σύμπραξης με την πρωτοβουλία ήταν εξαρχής οι κ. Ι. Μανιάτης, Εύη Χριστοφιλοπούλου, Οδ. Κωνσταντινόπουλος και Χρ. Πρωτόπαπας. Πιο σκεπτικοί και από απόσταση παρακολουθούσαν τις εξελίξεις πρόσωπα όπως οι κ. Φώφη Γεννηματά, Κ. Σκανδαλίδης και Ν. Ανδρουλάκης, ενώ την ίδια περίοδο μεγάλωσε και η απόσταση των λεγόμενων «παπανδρεϊκών» τόσο από την ηγεσία του ΠΑΣΟΚ, όσο και από την επιχειρούμενη σύμπραξη.
Οι «58» προκάλεσαν -αρχικά- ακόμη πιο σοβαρά προβλήματα στη συνοχή της ΔΗΜΑΡ. Ευθύς εξαρχής διαφοροποιήθηκε από τις επιλογές του κ. Κουβέλη ο πρώην γραμματέας του κόμματος κ. Σπ. Λυκούδης, ενώ στελέχη όπως οι κ. Στ. Λιβαδάς και Γερ. Γεωργάτος προσχώρησαν στους «58» (αν και ο κ. Γεωργάτος αποχώρησε τελικά προ δύο εβδομάδων). Οι κ. Α. Παπαδόπουλος και Γρ. Ψαριανός λίγο έλειψε να βρεθούν οικειοθελώς εκτός κόμματος, καθώς αγνόησαν κάθε παραίνεση του κ. Κουβέλη και στήριξαν με την παρουσία τους πολλές από τις εκδηλώσεις των «58».
Ωστόσο, το σημαντικότερο πρόβλημα των «58» είναι ότι δεν κατόρθωσαν, τελικά, να εξελιχθούν ποτέ σε κάτι παραπάνω από αυτό το οποίο εξαρχής ήταν. Δηλαδή μια ομάδα ανθρώπων με ικανότητα να συζητούν για πολλά ζητήματα, να θέτουν μια μεταρρυθμιστική ατζέντα, αλλά να μην κατορθώνουν, τελικά, να την επιβάλουν ελλείψει κομματικού μηχανισμού.
Στο ΠΑΣΟΚ υπήρξαν εξαρχής απρόθυμοι να παραχωρήσουν αυτό τον μηχανισμό, καθώς θεωρούσαν ότι εκχωρούν τμήματα του κόμματος χωρίς προφανή -δημοσκοπικά ή εν ευθέτω χρόνω, εκλογικά- οφέλη. Ακόμη μεγαλύτερο πρόβλημα ήταν η αδυναμία συνεννόησης μεταξύ των προσώπων που απάρτισαν τους «58». Αν και η «γραμμή» του κ. Ι. Βούλγαρη εγκρινόταν κάθε φορά κατά πλειοψηφία (άλλωστε δεν αποτελούσε προσωπική του απόφαση, αλλά προϊόν διαβούλευσης μεταξύ των «58»), ουσιαστικά εντός της ολομέλειας υπήρχαν πάντα φωνές όπως εκείνη του κ. Χρ. Δερβένη ο οποίος, άλλωστε, είναι πρόεδρος του ΙΣΤΑΜΕ, συνομιλητής του κ. Βενιζέλου, εξ αυτών που συμμετέχουν σταθερά στα τραπέζια που παραθέτει στους συνεργάτες του ο πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ σχεδόν σε εβδομαδιαία βάση.
Εκ των πλέον μετριοπαθών ο κ. Γ. Παγουλάτος τασσόταν πάντα υπέρ συμβιβαστικών λύσεων, ενώ ο κ. Ν. Μπίστης, ο οποίος -εκτός απροόπτου- θα περιληφθεί στο ευρωψηφοδέλτιο του ΠΑΣΟΚ, θεωρούσε ότι η σύμπραξη πρέπει να πραγματωθεί πάση θυσία. Ο κ. Μπίστης ίσως είναι και ο μοναδικός εκ των «58» ο οποίος επιθυμούσε εξαρχής να είναι υποψήφιος ευρωβουλευτής, με ή χωρίς λίστα. Κάθε φορά που γινόταν συζήτηση για άλλον υποψήφιο, φαινόταν και η δυστοκία πολλών από τους «58» απέναντι στο ενδεχόμενο μιας πολύμηνης προεκλογικής εκστρατείας, με εξαίρεση την -προερχόμενη από το ΠΑΣΟΚ- κ. Αθηνά Δρέττα, η οποία, επίσης, παρουσιαζόταν πρόθυμη. Στην πορεία, παρά την αμφιθυμία και τις ενστάσεις, άρχισε να πραγματοποιείται ενός είδους ώσμωση των «58» με το ΠΑΣΟΚ σε επίπεδο τοπικό. Οι νομαρχιακές οργανώσεις του ΠΑΣΟΚ πρακτικά άρχισαν να παραχωρούν τις υποδομές τους, προκειμένου να γίνουν οι εκδηλώσεις των «58», τόσο στο λεκανοπέδιο Αττικής όσο και στην υπόλοιπη Ελλάδα.
Οι δυσκολίες προσέγγισης ΠΑΣΟΚ και «58» δεν έπαψαν να υφίστανται ούτε μετά την προσχώρηση του κόμματος του κ. Α. Λοβέρδου και της «Δυναμικής Ελλάδας» του κ. Η. Μόσιαλου στην «Ελιά». Μάλιστα, έγινε σαφές ότι, πλέον το ευρωψηφοδέλτιο θα συμπληρωνόταν με τρόπο «ομοσπονδιακό», άρα εκ των πραγμάτων με το ΠΑΣΟΚ να διαθέτει την υπεροπλία.
Ο σταυρός προτίμησης η τελευταία πράξη
Οι σχέσεις ΠΑΣΟΚ και «58» άγγιξαν το σημείο της μη επιστροφής το μεσημέρι της Κυριακής 9 Φεβρουαρίου, όταν δημοσιοποιήθηκε η απόφαση των κ. Αντ. Σαμαρά και Ευάγγελου Βενιζέλου για πραγματοποίηση των ευρωεκλογών με σταυρό προτίμησης και όχι λίστα. Οι περισσότεροι -αν όχι όλοι -εκ των «58» πληροφορήθηκαν την απόφαση από τα ΜΜΕ. Στην ολομέλεια που πραγματοποιήθηκε το ίδιο βράδυ ο κ. Βενιζέλος κατηγορήθηκε από κάποιους ακόμη και για «πολιτικό αμοραλισμό». Από τις ανακοινώσεις της κυβέρνησης για σταυροδοσία στις ευρωεκλογές μέχρι και το τελικό ναυάγιο μεσολάβησαν ακριβώς 16 ημέρες. Στη διάρκεια αυτών, η άτυπη επιτροπή προετοιμασίας της κοινής συνδιάσκεψης των κομμάτων και κινήσεων που απαρτίζουν την «Ελιά» συνεδρίασε τρεις φορές.
Στις δύο πρώτες συνεδριάσεις οι εκπρόσωποι των «58» ήταν διστακτικοί στο να κλείσουν οποιαδήποτε συμφωνία με το ΠΑΣΟΚ και τα κόμματα των κ.κ. Λοβέρδου και Μόσιαλου. Η τρίτη ήταν και η τελευταία. Λίγη ώρα νωρίτερα είχε ανακοινωθεί η απόφαση των «58» να μην συμμετάσχουν οργανωτικά στη συνδιάσκεψη, ούτε και να προσφέρουν πρόσωπα για το ευρωψηφοδέλτιο. Το επόμενο βράδυ, στην προγραμματισμένη εκδήλωση των «58» στην Ελευσίνα, ένας εκ των ομιλητών, ο κ. Στ. Μπένος δεν προσήλθε καν, ενώ οι παρευρισκόμενοι ρωτούσαν αν η «Ελιά» υπάρχει ακόμα…