Τα συνθήματα «κατέβαιναν» αργά στο video wall. Το πλήθος επευφημούσε κουνώντας σημαίες και κραδαίνοντας ροκάνες, η ατμόσφαιρα στην αίθουσα θύμιζε προεκλογική συγκέντρωση υποψήφιου γερουσιαστή σε πολιτεία των ΗΠΑ.
Μόνο που ο υποψήφιος απέβλεπε στον θώκο ενός μικρού σχετικά επαρχιακού δήμου στην Ελλάδα. Ο ενθουσιασμός του πλήθους τον πανικόβαλε, δίσταζε να ανέβει στο βήμα που είχε στηθεί στο κέντρο του καφενείου της κεντρικής πλατείας. Ο υπεύθυνος της εκστρατείας ανέλαβε δράση. Γέμισε ένα ποτήρι τσίπουρο και του το πρόσφερε, σχεδόν τον ανάγκασε να το πιει. Ο υποψήφιος το κατέβασε μονορούφι, σκούπισε τα χέρια του στα μπατζάκια του παντελονιού του, κοίταξε την εικόνα στον τοίχο, σταυροκοπήθηκε –χωρίς να συνειδητοποιήσει ότι απεικόνιζε τον ιδιοκτήτη του καφενείου και όχι τον ύψιστο– και πιάνοντας το μικρόφωνο ψέλλισε: «Συγχωριανοί και συγχωριανές».
Η ιστορία είναι τόσο πραγματική όσο όμως και παλιά. Τότε που το χρήμα για την εκλογή των τοπικών αρχόντων έρρεε άφθονο και δεν νοιαζόταν κανείς. Οσο πιο χουβαρντάς ήταν ο υποψήφιος, τόσο περισσότερες και οι πιθανότητες να εκλεγεί. Ο ιδιοκτήτης του γραφείου επικοινωνίας που είχε στήσει τη συγκεκριμένη προεκλογική συγκέντρωση μονολογεί: «Τα είχα καταφέρει θαυμάσια, σκηνικό Αμερικής. Φυσικά εξελέγη, άλλες εποχές». Τώρα ο ίδιος διστάζει να αναλάβει μια εκστρατεία. «Παίρνεις ελάχιστα και αν ο υποψήφιος δεν κερδίσει τις εκλογές, είναι πολύ πιθανό να μην πληρωθείς στο τέλος».
Ομως, από τις προηγούμενες δημοτικές εκλογές εφαρμόστηκαν για πρώτη φορά αυστηροί οικονομικοί περιορισμοί στο μπάτζετ κάθε υποψηφίου με συγκεκριμένη νομοθεσία του υπουργείου Εσωτερικών, που καθορίζει όριο εκλογικών δαπανών ανά υποψήφιο ανάλογα με τον πληθυσμό του δήμου όπου θέτει υποψηφιότητα.
Και βέβαια, παρ’ όλο που οι υποψήφιοι παραδέχονται ότι υπάρχουν τρόποι να ξοδέψεις κάτι παραπάνω, εξηγούν ότι η πραγματικότητα θέτει περισσότερους περιορισμούς απ’ ό,τι η νομοθεσία.
Η κ. Μαρία Ανδρούτσου, νυν αλλά και υποψήφια δήμαρχος στο Μπραχάμι, οργανώνει την προεκλογική της εκστρατεία εκ των ενόντων. «Μόνοι μας φτιάχνουμε τα φυλλάδια και βγάζουμε κι ένα εφημεριδάκι. Ξοδεύουμε μόνο για την εκτύπωση», λέει. Ο δήμαρχος Ζωγράφου κ. Καλλίρης, που θα είναι και στις επόμενες εκλογές υποψήφιος, θα χρησιμοποιήσει… τους συγγενείς του για την προεκλογική του εκστρατεία. Παρά την ηλικία του, έχει κλείσει τα 56, διατηρεί σελίδα στο facebook, ένας εύκολος και φθηνός τρόπος για να επικοινωνεί με τους δημότες.
Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι ένα νέο και σχετικά φθηνό από απόψεως κόστους σε χρήμα πεδίο, για τους υποψηφίους, βέβαια, που τα καταφέρνουν. «Τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μπορούν να βοηθήσουν, αλλά μπορούν και να καταστρέψουν έναν υποψήφιο», τονίζει έτερος ιδιοκτήτης εταιρείας δημοσίων σχέσεων. «Επίσης, δεν παίζουν ιδιαίτερο ρόλο για τους υποψηφίους της επαρχίας. Εκεί, η ηλικία των ψηφοφόρων είναι τέτοια που δεν έχουν σχέση με το Διαδίκτυο. Στην επαρχία ακόμα παίζουν ρόλο οι κομματάρχες, οι καφέδες που θα κεράσεις και το στενά προσωπικό συμφέρον. Ποιος θα μου δώσει άδεια να ανοίξω μαγαζί, αυτόν θα ψηφίσω».
Το Ιντερνετ, όμως, ειδικά για τους υποψηφίους σε μεγάλους δήμους δίνει και τρομερές δυνατότητες. «Για έναν υποψήφιο είναι σημαντικό να βρίσκεται συνέχεια στο προσκήνιο, να τον θυμάται ο ψηφοφόρος όταν θα πάει στην κάλπη. Αν έχεις χρήματα, όλα γίνονται. Αρκεί, για παράδειγμα, να «προσλάβεις» δύο-τρία άτομα που διαθέτουν χιλιάδες followers, οι οποίοι σε ανύποπτο χρονικό διάστημα να πουν κάτι θετικό χαλαρά για τον δικό σου υποψήφιο. Στη συνέχεια, υπάρχουν τρόποι να ελέγξεις τι απήχηση είχε η συγκεκριμένη ενέργεια. Από την άλλη, στο Διαδίκτυο δεν μπορείς ποτέ να ελέγξεις ακριβώς τι θα συμβεί. Εκεί που όλα πάνε τέλεια, ανεβάζει ένας μια φωτογραφία με τον υποψήφιο να ξύνει τη μύτη του…».