Στη ριζική αλλαγή του τρόπου λειτουργίας της αγοράς στοχεύει το πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε, ενώ ταυτόχρονα αποτελεί και προάγγελο του τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και στο εξής.
Για πρώτη φορά ύστερα από τέσσερα χρόνια η συμφωνία με την τρόικα δεν περιελάμβανε νέα δημοσιονομικά μέτρα, αλλά οι παρεμβάσεις αφορούσαν κυρίως τις μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν στην αγορά υπηρεσιών και προϊόντων. Η εξέλιξη αυτή μόνο τυχαία δεν είναι. Η κυβέρνηση δεν θέλει νέο δάνειο που θα συνοδευτεί με νέο Μνημόνιο, αλλά και η τρόικα φοβάται πως εάν δεν υπάρχει κάποιος έλεγχος και κάποιοι προσυμφωνημένοι όροι με την ελληνική κυβέρνηση, το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας θα «χαλαρώσει» και θα χαθούν τα μέχρι στιγμής επιτεύγματα από την εφαρμογή του προγράμματος.
Στο πλαίσιο αυτό, η «χρυσή τομή» αναμένεται να βρεθεί στο σκέλος των μεταρρυθμίσεων. Οι πιστωτές της χώρας παραδέχονται πλέον ότι η δημοσιονομική προσαρμογή έχει επιτευχθεί σχεδόν στο σύνολό της. Ωστόσο, στον τομέα των διαρθρωτικών αλλαγών η Ελλάδα βρίσκεται πίσω. Γι’ αυτό, οι συζητήσεις που θα ακολουθήσουν με την Ευρωζώνη για τη νέα ελάφρυνση του χρέους και την κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών δεν αναμένεται να περιλαμβάνουν ένα νέο Μνημόνιο όπως το γνωρίζουμε έως τώρα, αλλά θα έχουν στο επίκεντρο ένα νέο «πακέτο» μεταρρυθμίσεων.
Οι παρεμβάσεις του πολυνομοσχεδίου για το γάλα, τα φαρμακεία, τα βιβλία, το ψωμί, τις μεταφορές, την κυριακάτικη λειτουργία των καταστημάτων και μια σειρά άλλων σημαντικών μέτρων στους κλάδους του τουρισμού, των δομικών υλικών, του εμπορίου και της επεξεργασίας τροφίμων, είναι μόνον η αρχή. Μάλιστα, η τρόικα πίεζε μέχρι την τελευταία στιγμή (με σχετική επιστολή του επικεφαλής της τρόικας κ. Μ. Μορς) για να περάσουν όπως συμφωνήθηκαν οι διατάξεις αυτές.
Ανατροπές, όμως, φέρνει το πολυνομοσχέδιο και στο ασφαλιστικό σύστημα. Ο συνδυασμός κατάργησης της είσπραξης των κοινωνικών πόρων από τα Ταμεία και μείωσης ασφαλιστικών εισφορών για τα συνταξιοδοτικά Ταμεία και κυρίως το ΙΚΑ, εκτιμάται ότι προκαλούν «τρύπα» τουλάχιστον 1 δισ. ευρώ στο σύστημα. Το γεγονός, μάλιστα, ότι δεν υπάρχει πρόβλεψη κάλυψης των εσόδων αυτών από άλλη πηγή, οδηγεί, όπως όλα δείχνουν, σε νέες περικοπές στις κύριες και επικουρικές συντάξεις.
Στο σκέλος των τραπεζών, εισάγεται το πλαίσιο βάσει του οποίου θα ξεκινήσει η ιδιωτικοποίησή τους, με την κυβέρνηση να προωθεί τις σχετικές ρυθμίσεις.
Παράλληλα, η κυβέρνηση συμπεριέλαβε στο ίδιο πολυνομοσχέδιο και διατάξεις που ενισχύουν τις ασθενέστερες –και όχι μόνο– κοινωνικές ομάδες. Το εφάπαξ ποσό που θα διατεθεί ανέρχεται σε 450 εκατ. ευρώ, ενώ υπολογίζεται να χορηγηθεί σε 880.000 πολίτες με αποδεδειγμένα χαμηλό εισόδημα ή ανέργους και σε περισσότερους από 65.000 ενστόλους. Από το ποσό αυτό, περί τα 20 εκατ. ευρώ θα διατεθούν για την κάλυψη της υγειονομικής περίθαλψης, μέχρι 28 Φεβρουαρίου 2015, συγκεκριμένων κατηγοριών ανασφάλιστων. Πρόκειται για:
• Ασφαλισμένους του ΟΑΕΕ που διέκοψαν την επαγγελματική τους δραστηριότητα, υπό την προϋπόθεση ότι οι οφειλές τους προς τον ΟΑΕΕ αφορούν τα έτη 2011, 2012 και 2013 και ο μέσος όρος του συνολικού ετήσιου οικογενειακού τους εισοδήματος δεν υπερβαίνει τα 12.000 ευρώ.
• Ασφαλισμένους του Τομέα Μηχανικών και Εργοληπτών Δημοσίων Εργων του ΕΤΑΑ, που έμειναν ανασφάλιστοι λόγω οφειλών και με το ίδιο εισοδηματικό κριτήριο.
• Υπερήλικες ασφαλισμένους του ΟΓΑ.
Επίσης, για τους ενστόλους θα διατεθούν 500 ευρώ, εφόσον οι συνολικές μεικτές τακτικές αποδοχές του Ιανουαρίου 2014 δεν υπερέβαιναν τα 1.500 ευρώ. Για αποδοχές άνω των 1.500 ευρώ και μέχρι 1.542 ευρώ, το επίδομα θα μειώνεται κατά 12 ευρώ για κάθε ένα επιπλέον ευρώ αποδοχών. Για παράδειγμα, ένστολος με μεικτές αποδοχές 1.510 ευρώ θα λάβει επίδομα 380 ευρώ. Οπως διευκρινίζεται, στις μηνιαίες τακτικές αποδοχές δεν συνυπολογίζονται η οικογενειακή παροχή, η ειδική αποζημίωση και το επίδομα αυξημένης επιχειρησιακής ετοιμότητας μονάδων.
Με την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου θα «ξεκλειδώσουν» δόσεις συνολικού ύψους 11,9 δισ. ευρώ. Από το ποσό αυτό, τα 8,3 δισ. ευρώ θα προέλθουν από την Ευρωζώνη και τα 3,6 δισ. ευρώ από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (ΔΝΤ). Η έγκριση της δόσης από την Ευρωζώνη μπορεί να δοθεί στο Eurogroup της Αθήνας, την Τρίτη, ενώ το Ταμείο θα εκταμιεύσει τη δόση που του αναλογεί έως τα μέσα Μαΐου.