ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Πίσω από τις κλειστές πόρτες στα γραφεία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής έχουν αρχίσει οι πρώτες και ανεπίσημες συζητήσεις για το τι θα γίνει με την Ελλάδα τώρα που το Μνημόνιο φτάνει στο τέλος του και τα χρήματα που απομένουν στο πρόγραμμα των περίπου 185 δισ. από την Ευρώπη είναι πια πολύ λίγα (μετά τις δόσεις του ενός δισ. τον Ιούνιο και τον Ιούλιο, απομένει 1,8 δισ. να εκταμιευθεί από τους Ευρωπαίους εταίρους).
Τα ερωτήματα, όμως, στις Βρυξέλλες παραμένουν πολλά: Θα καταφέρει η Ελλάδα να καλύψει τις χρηματοδοτικές της ανάγκες τα επόμενα δύο χρόνια χωρίς κάποιο έξτρα δάνειο; Θα μπορέσει να επιστρέψει σε ρυθμούς ανάπτυξης χωρίς περισσότερα κεφάλαια και διευκολύνσεις από την Ε.Ε.; Πώς θα μπορούσε να εξασφαλιστεί η συνέχεια των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων μετά τη λήξη της χρηματοδότησης;
Η κυβέρνηση, που πλέον έχει αποκτήσει αρκετά ισχυρά διαπραγματευτικά όπλα, μετά την ολοκλήρωση της επτάμηνης αξιολόγησης από την τρόικα, την ψήφιση του πολυνομοσχεδίου από τη Βουλή και την επιστροφή στις αγορές, περιμένει την επόμενη κρίσιμη ημερομηνία, η οποία δεν είναι άλλη από την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων της Eurostat σχετικά με το πρωτογενές πλεόνασμα, στις 23 Απριλίου. Σύμφωνα με απόφαση του Eurogroup, του Νοεμβρίου 2012, οι Ευρωπαίοι έχουν δεσμευθεί ότι η επίτευξη πλεονάσματος θα είναι το έναυσμα για τη συζήτηση της ελάφρυνσης του ελληνικού χρέους.
Ομως, όπως είχε δηλώσει πριν από μερικές εβδομάδες και ο πρόεδρος του Euroworking Group, Τόμας Βίζερ, η απόφαση για το πώς και πότε θα γίνει μία μείωση του χρέους είναι πολύ πιο περίπλοκη από μία συνάντηση υπουργών Οικονομικών στο Eurogroup. Θα απαιτήσει χρόνο και δουλειά, καθώς μερικά κράτη-μέλη θα χρειαστεί να περάσουν μία τέτοια απόφαση από τα εθνικά Κοινοβούλια. Αυτό που φαίνεται να είναι βέβαιο είναι ότι η βιωσιμότητα του χρέους δεν θα μπορούσε να συζητηθεί από μόνη της, αλλά ως βασικό συστατικό μιας ευρύτερης συζήτησης για τα επόμενα βήματα της χώρας μας.
Ετσι, ένα από τα επικρατέστερα σενάρια που συζητούνται αυτή τη στιγμή είναι μία καινούργια συμφωνία της Ελλάδας με την Ευρώπη «με πολλά καρότα και μερικά μαστίγια», όπως αναφέρει χαρακτηριστικά Ευρωπαίος αξιωματούχος. Θα ήταν μία συμφωνία χωρίς συμμετοχή του ΔΝΤ, ένα ευρύτερο σχέδιο που θα περιελάμβανε από τη μία τη μείωση του χρέους με επιμήκυνση της αποπληρωμής του δανείου και μείωση των επιτοκίων, ένα καινούργιο δάνειο (μικρού ποσού) για κάλυψη των χρηματοδοτικών αναγκών της επόμενης διετίας, έξτρα χρηματοδότηση από διαρθρωτικά ευρωπαϊκά ταμεία, αλλά και μία σειρά διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων από την άλλη, που θα είναι και η απαραίτητη προϋπόθεση για να δοθούν τα παραπάνω χρήματα. Οι Ευρωπαίοι εταίροι με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζουν να μην τεθεί όλο το εγχείρημα των τελευταίων ετών σε κίνδυνο, αλλά και να επιταχύνουν την επιστροφή της ανάπτυξης στη χώρα.
Αυτό το νέο σχέδιο, όμως, δεν μπορεί να αποφασιστεί άμεσα. Θα πρέπει να έχει τη σφραγίδα και τις υπογραφές της νέας Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που τον Νοέμβριο αλλάζει πρόεδρο και επιτρόπους. Αυτοί είναι που θα πρέπει να δώσουν και το «πράσινο φως», καθώς θα έχουν την ευθύνη της σχεδίασης και εφαρμογής του νέου εγχειρήματος. Ετσι, ενώ μπορεί ακόμα και στο επόμενο Εurogroup στις 5 Μαΐου να ξεκινήσει η συζήτηση για τη μείωση του ελληνικού χρέους, μία ολοκληρωμένη πρόταση για τα επόμενα βήματα δεν φαίνεται να προκύπτει πριν από τον Νοέμβριο.