Η ποίηση στην υπηρεσία της πολιτικής

Η ποίηση στην υπηρεσία της πολιτικής

3' 20" χρόνος ανάγνωσης
Ακούστε το άρθρο

Τέτοια τιμή δεν τη φανταζόταν ο Γ. Παπανδρέου. Ο Ευ. Βενιζέλος να του αφιερώνει στίχους στα γαλλικά; Αλλά, καθώς επρόκειτο για γαλλικά από το Παρίσι και όχι από τα γήπεδα, οι δημοσιογράφοι ζήτησαν μετάφραση. Επιτόπου η βενιζελική φυσιογνωμία φωτίστηκε από κείνο το μειδίαμα που παλαιότερα λάμπρυνε την ατάκα «ο Στουρνάρας έχει και αυτός τη μάνα του, και ξέρει από φτώχεια». Αυτή τη φορά, το χαμόγελο συνόδευε στίχους: «Στρατηγέ/ τι ζητούσες στη Λάρισα/ συ/ ένας/ Υδραίος;» απήγγειλε ο κ. Βενιζέλος. «Το “Μπολιβάρ” το ξέρετε;» ρώτησε αμέσως μετά τους έκπληκτους δημοσιογράφους. Και το μόνο που δεν υπολόγισε, ήταν αυτή την παράδοξη ιδιότητα της ποίησης να εκδικείται τον ποιητή αναδρομικά.

Γι’ αυτήν, θα μπορούσε να μιλήσει στον πρόεδρο του ΠΑΣΟΚ ο Γ. Καρατζαφέρης. Εχουν περάσει μόλις δύο χρόνια από εκείνο το βράδυ που ο ιδρυτής του ΛΑΟΣ βγήκε από το Μαξίμου σκεπτικός «Ο αρνηθείς δεν μετανιώνει», είπε. Οι δημοσιογράφοι ανησύχησαν: «Τι έπαθε ο πρόεδρος;». Εκείνος όμως συνέχισε σκεπτικός. «Αν ρωτιόταν πάλι, όχι θα ξαναέλεγε». Ηταν τότε που ο Γ. Καρατζαφέρης ζούσε τον μύθο του ΛΑΟΣ στην εξουσία, χωρίς να φαντάζεται τι θα του συμβεί στον επόμενο στίχο. Οι ψηφοφόροι τού είπαν στις εκλογές το «Μεγάλο Οχι», και τον «Αρνηθείς» ανεπαισθήτως τον έκλεισαν έξω από τη Βουλή.

Αλλά πάλι, την ίδια περίπου εποχή, έπεσε και ο Αντ. Σαμαράς θύμα του Καβάφη. «Αποχαιρέτα την Αλεξάνδρεια που χάνεις», είπε από το βήμα της Βουλής στον Αλ. Τσίπρα, μιλώντας για τα προνόμια των συντεχνιών που θα καταργηθούν. Την επομένη, ο κ. Τσίπρας έπιασε την ποιητική πάσα και… «όλως τυχαίως, αυτοί οι στίχοι είναι από το “Απολείπειν ο Θεός Αντώνιον”», απάντησε. Ο κ. Σαμαράς σίγουρα θα το σκέφτηκε: αν είχε προτιμήσει τον αγαπημένο του Ελύτη, τέτοιο κάζο δεν θα πάθαινε ποτέ. Η λατρεία του για τον νομπελίστα, βλέπετε, χρονολογείται από την παλιά εποχή που ο ποιητής έδειξε αγάπη για την «Πολιτική Ανοιξη». Εκτοτε, όποτε βρει ευκαιρία, ο Αντ. Σαμαράς του τσιμπολογά και από ένα στίχο. Στη Θεσσαλονίκη το 2012 απήγγειλε το «μιαν ελιά, ένα αμπέλι και ένα καράβι», στον Πρόεδρο της Δημοκρατίας το 2013 είπε πως «πρέπει να είμαστε του ολίγου και του ακριβούς» κ.ο.κ. Και αν υπέστη μια μικρή στιχουργική ψυχρολουσία όταν η Ιουλίτα Ηλιοπούλου ζήτησε να σταματήσει η Ν.Δ. να γαρνίρει τα σποτ της με ολίγη από Ελύτη, το «άλμα πιο γρήγορο από τη φθορά» στα προεκλογικά φυλλάδια ακόμα και σήμερα το συναγωνίζεται μόνο ο Σεφέρης, με το «να σηκωθούμε λίγο ψηλότερα».

Από την άλλη πάλι, υπάρχουν και οι αυτοσχέδιοι ποιητικοί μηχανισμοί. Οπως η μαντινάδα της αγάπης που αφιέρωσε ο Γ. Σμαραγδής στον πρωθυπουργό πέρυσι τον Αύγουστο: «Σαν ήλιος βγήκες φωτεινός/ στς Αμερικής τ’ αλώνι/ κι έλαμψες και ήρθες νικητής/ και σ’ αγαπάμε όλοι». Φυσικά, για να ταιριάζει η ρίμα ο κ. Σμαραγδής θα έπρεπε να γράψει «… και σ’ αγαπάνε οι όνοι», αλλά παρά το μικρό αυτό πρόβλημα, η μαντινάδα ξεσήκωσε σύννεφο ενθουσιασμού στο Twitter. Εκεί, άλλωστε, γράφτηκε από ανώνυμο δημιουργό και το δεύτερο μέρος της: «Επήγα στον πρωθυπουργό/ και είπα ένα τραγούδι/ μπας και μου δώσει τα λεφτά/ για να γυρίσω movie»!

Η ποίηση, βλέπετε, συχνά λειτουργεί ως «στρατευμένη τέχνη». Και τρυπώνει παντού – ακόμα και στο Ευρωκοινοβούλιο, με τη βοήθεια του πιο απρόσμενου φορέα: του Γ. Στουρνάρα! Ο οποίος σε μια ποιητική αναλαμπή, πρώτα αποφάσισε να μεταφράσει μόνος του τον Καβάφη, και μετά να τον απαγγείλει στους ανυποψίαστους ευρωβουλευτές. «As you set out for Ithaka, hope the voyage is a long one», είπε ο υπουργός, και από κάτω άρχισαν να χειροκροτούν με πάθος, άλλοι επειδή ήξεραν τον στίχο, άλλοι γιατί πίστεψαν πως ο κ. Στουρνάρας φεύγει για πάντα και πάει στην Ιθάκη. Σε κάθε περίπτωση, ο υπουργός χάρηκε, γιατί εδώ και καιρό σπάνια ακούει χειροκροτήματα. Οπως ακριβώς ο Ευ. Βενιζέλος αγαλλίασε με τα δημοσιογραφικά χαμόγελα μπρος στον «Υδραίο». Και θα συνεχίσει να χαίρεται τουλάχιστον μέχρι την επομένη των εκλογών, όταν όπως όλα δείχνουν θα τεθεί το ερώτημα: «Πρόεδρε/ τι ζητούσες στις κάλπες/ συ/ ένας αρχηγός;». Γιατί το βασικό ζήτημα είναι πάντα το ίδιο: να μη χάνει κανείς το μέτρο. Και αυτό, δυστυχώς για τους πολιτικούς, δεν ισχύει μόνο στην ποίηση.

Λάβετε μέρος στη συζήτηση 0 Εγγραφείτε για να διαβάσετε τα σχόλια ή
βρείτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει για να σχολιάσετε.
Για να σχολιάσετε, επιλέξτε τη συνδρομή που σας ταιριάζει. Παρακαλούμε σχολιάστε με σεβασμό προς την δημοσιογραφική ομάδα και την κοινότητα της «Κ».
Σχολιάζοντας συμφωνείτε με τους όρους χρήσης.
Εγγραφή Συνδρομή