ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ-ΑΝΤΑΠΟΚΡΙΣΗ. Στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο δείχνουν να προβληματίζονται με το πολιτικό κεφάλαιο της κυβέρνησης – ωστόσο ελπίζουν ότι μετά τον ανασχηματισμό η κυβέρνηση θα συνεχίσει να εφαρμόζει το πρόγραμμα χωρίς πισωγυρίσματα. Ετσι, η έκθεση του ΔΝΤ διατηρεί την πίεση στην κυβέρνηση για συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων, αλλά και στους Ευρωπαίους για την ανάγκη να καταστήσουν βιώσιμο το ελληνικό χρέος.
Θετικές είναι οι πρώτες αντιδράσεις στο όνομα του νέου υπουργού Οικονομικών Γκίκα Χαρδούβελη, το οποίο είναι γνωστό στο ΔΝΤ καθώς ως οικονομικός σύμβουλος του πρώην πρωθυπουργού Λουκά Παπαδήμου είχε διαπραγματευθεί με την τρόικα. Χαρακτηριστική ήταν η δήλωση του επικεφαλής της αποστολής του ΔΝΤ Πόουλ Τόμσεν, που είπε ότι έχει δουλέψει στο παρελθόν με τον κ. Χαρδούβελη και «ανυπομονεί να ξανασυνεργαστεί μαζί του».
Πρώην συμφοιτητές του στο Χάρβαρντ τον θυμούνται ως μέντορα και πρότυπο, ενώ συνεργάτες του στην κυβέρνηση Παπαδήμου τον χαρακτηρίζουν εξαιρετική επιλογή. Ως εγνωσμένος οικονομολόγος εξειδικευμένος στα χρηματοοικονομικά με διδακτική προϋπηρεσία στα πανεπιστήμια Columbia και Rutgers, ο κ. Χαρδούβελης είναι γνωστός στους αμερικανικούς πανεπιστημιακούς κύκλους αλλά όχι και στους πολιτικούς, που έσπευδαν να ενημερωθούν για το «ποιόν» του.
Τεχνοκράτες της αμερικανικής κυβέρνησης συμφωνούν με την επιλογή του να προτάξει τη μείωση των φόρων και των ασφαλιστικών εισφορών, καθώς θεωρούν ότι πλέον πρέπει να δοθεί έμφαση στην ανάπτυξη – η οποία σημειώνουν ότι θα συμβάλει και στη βιωσιμότητα του χρέους. Από την πλευρά του, το ΔΝΤ προειδοποιεί ότι αυτή βασίζεται στην επίτευξη σταθερά υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων, κάτι που εκτιμά ότι «μπορεί να αποδειχθεί δύσκολο», εξ ου και επιμένει στην ελάφρυνση του ελληνικού χρέους.
Τόσο οι Αμερικανοί όσο και το ΔΝΤ τονίζουν ότι για την επιστροφή στην ανάπτυξη είναι απαραίτητη η συνέχιση των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων. Πηγές της Παγκόσμιας Τράπεζας, η οποία συμβουλεύει το υπουργείο Ανάπτυξης για την εφαρμογή της εργαλειοθήκης του ΟΟΣΑ, σημειώνουν ότι η Ελλάδα έχει ακόμη πολλά να κάνει για να ενισχύσει την ανταγωνιστικότητα. Η έκθεση του ΔΝΤ σημειώνει την πρόοδο στις αγορές προϊόντων και υπηρεσιών, προσθέτοντας, ωστόσο, ότι έχουν κολλήσει οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας. Ετσι, αναμένεται αύξηση της πίεσης για την πλήρη απελευθέρωση των απολύσεων και την υιοθέτηση κριτηρίων απόδοσης στο Δημόσιο.
Η έκθεση του ΔΝΤ υπογραμμίζει τη σημαντική πρόοδο που έχει επιτύχει η χώρα και δη τη μετατροπή των διπλών ελλειμμάτων (πρωτογενές δημοσιονομικό και τρεχουσών συναλλαγών) σε πλεονάσματα. Σημειώνει τη βελτίωση της εμπιστοσύνης των επενδυτών και την πρώτη επιτυχή έξοδο στις αγορές, ενώ προβλέπει ότι η οικονομία θα επιστρέψει στην ανάπτυξη το 2014 ύστερα από έξι χρόνια ύφεσης, παράγοντες που εκτιμά ότι μπορούν να οδηγήσουν σε έναν ενάρετο αναπτυξιακό κύκλο. Την ίδια στιγμή, ωστόσο, σημειώνει ότι παραμένουν προκλήσεις προκειμένου «να ολοκληρωθεί η σταθεροποίηση», καθώς οι εξαγωγές πλην του τουρισμού παραμένουν αδύναμες, ενώ οι τράπεζες βρίσκονται αντιμέτωπες «με ένα βουνό κόκκινων δανείων» που θα χρειαστούν επαρκή κεφάλαια και εποπτεία για να καθαρίσουν. Σε αντίθετη περίπτωση, προειδοποιεί για μία παρατεταμένη απομόχλευση που θα υπονομεύσει την ανάκαμψη, καθώς οι τράπεζες θα μειώνουν αντί να αυξάνουν τα δάνειά τους.
Σχετικά με τα διάφορα κενά του προγράμματος, ο κ. Τόμσεν είπε για πρώτη φορά ότι το χρηματοδοτικό κενό, το οποίο το ΔΝΤ υπολογίζει στα 12,6 δισ. ευρώ, ίσως και να καλυφθεί χωρίς νέο δάνειο, ανάλογα με τα αποτελέσματα των τεστ κοπώσεως που θα καθορίσουν τις κεφαλαιακές ανάγκες των τραπεζών. Ωστόσο, το δημοσιονομικό κενό θεωρείται αρκετά μεγάλο ώστε να χρειάζεται νέα μέτρα ύψους 1% του ΑΕΠ για το 2015 και, εφόσον αυτά είναι μόνιμου χαρακτήρα, ακόμη 0,75% του ΑΕΠ το 2016. Ο κ. Τόμσεν είπε ότι προκειμένου να αποτραπούν νέα οριζόντια μέτρα, θα χρειαστεί η παράταση κάποιων μέτρων που λήγουν φέτος, κάτι το οποίο σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ έχει δεσμευθεί να κάνει η κυβέρνηση, εφόσον χρειαστεί. Σε κάθε περίπτωση, το θέμα θα τεθεί στην επόμενη αξιολόγηση.